«Θέματα» στη σχέση με τον πατέρα; «Daddy issues»

Γυναίκες που έχουν μια μπερδεμένη ή ελλειμματική σχέση με τον πατέρα

Όλες οι γυναίκες θα μπορούσαν να έχουν κάποια θέματα στη σχέση με τον πατέρα και αυτό εξαρτάται από τον τρόπο που ο πατέρας αντιμετώπιζε τη μητέρα στη μεταξύ τους σχέση, αλλά και πόσο πραγματικά παρών ήταν ο πατέρας στη ζωή του παιδιού. Αν για παράδειγμα ο πατέρας ήταν πολύ υποτιμητικός απέναντι στη μητέρα, η κόρη μπορεί να επηρεαστεί τόσο ως προς την επιλογή συντρόφου στη μετέπειτα ζωή της, όσο και ως προς τη συμπεριφορά της απέναντι στο σύντροφό της, όπου μπορεί να εμφανίσει μεγάλη ανοχή σε μια κακοποιητική ή αγενή συμπεριφορά. Ακόμη, η κόρη μπορεί να επηρεαστεί ως προς την αυτοπεποίθησή της και την εικόνα που έχει για τον εαυτό της. 

Ένα κορίτσι ή γυναίκα που έχει «θέματα» με τον πατέρα της (daddy issues) μπορεί να είναι υπερβολικά πρόστυχη ή να έχει διεστραμμένες σεξουαλικές φαντασιώσεις, να εμφανίζει κάποια μορφή αυτοακρωτηριαστικής συμπεριφοράς, καθώς και να έχει υπερβολική αυτοπεποίθηση σε απατηλό βαθμό. Επίσης, μπορεί να επιλέγει να κάνει σχέσεις με αρρενωπούς άνδρες με έκδηλη αυτοπεποίθηση, αλλά και να παρουσιάζει προβλήματα με την εικόνα του σώματος ή διατροφικές διαταραχές. 

Τα θέματα που υπάρχουν με τον πατέρα επηρεάζουν και τη συμπεριφορά των αγοριών της οικογένειας, τα οποία θεωρούν ότι με αυτό τον τρόπο θα πρέπει και τα ίδια να συμπεριφέρονται ως άνδρες στη σύντροφό τους. Οι άνδρες που έχουν θέματα με τον πατέρα τους μπορεί να εμφανίσουν έντονα το αίσθημα του ανταγωνισμού με άλλους άνδρες, εξαιτίας του θυμού που έχουν για την πατρική φιγούρα. Ακόμη, μπορεί να αποφεύγουν φιλικές σχέσεις με άνδρες, εξαιτίας του φόβου που έχουν λόγω της έντονης επιθυμίας τους να αγαπηθούν από την πατρική φιγούρα. Το αγόρι που έχει μεγαλώσει χωρίς μια επαρκή πατρική φιγούρα μπορεί να αναπτύξει ανασφάλεια σχετικά με το πόσο επαρκή είναι τα αρρενωπά του στοιχεία, καθώς δεν είχε την ευκαιρία να ταυτιστεί με την πατρική φιγούρα. 

Οι γυναίκες συνήθως εμφανίζουν μια έντονη λαχτάρα για φροντίδα και προσοχή από έναν άνδρα, είτε γιατί ο πατέρας ήταν συναισθηματικά απών είτε γιατί ήταν πραγματικά απών. Επίσης, μπορεί να εμφανίζουν αρνητικά συναισθήματα για τη σεξουαλικότητά τους. Ως προς την επιλογή συντρόφου, οι γυναίκες που έχουν θέματα με τον πατέρα συνήθως νιώθουν έλξη και νιώθουν μεγαλύτερη οικειότητα με άνδρες που φέρουν στοιχεία από τη συμπεριφορά ή το χαρακτήρα του πατέρα. Πολλές φορές νιώθουν ότι θα πλήξουν ή θα βαρεθούν με ένα καλό παιδί, ότι έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον να έχουν σχέση με έναν άνδρα με πιο «αλήτικη» συμπεριφορά, με πιο μυστηριώδη και αρρενωπά στοιχεία, που ωστόσο, είναι λιγότερο εκδηλωτικός, λιγότερο δοτικός και λιγότερο τρυφερός. 

Ασυνείδητα, η γυναίκα αναζητά την αγάπη και την αποδοχή του πατέρα της μέσα από τους συντρόφους που επιλέγει. Είναι μια επανάληψη της σχέσης που έχει ζήσει ή της σχέσης που της έλειψε κατά την παιδική ηλικία με τον πατέρα. Έτσι, οι γυναίκες που είχαν μια απογοητευτική ή τραυματική σχέση με τον πατέρα στην παιδική ηλικία μπορεί να επιλέξουν συντρόφους που θα τους απογοητεύσουν με ποικίλους τρόπους, όπως στο παρελθόν είχαν απογοητευτεί από τον πατέρα τους.

Φαίνεται πως επιλέγουμε να ζήσουμε στις συντροφικές μας σχέσεις και να αναβιώσουμε τα θέματα που έχουμε με τον πατέρα μας. Αυτό φαίνεται αρκετά απογοητευτικό και είναι σαν να καταδικάζουμε τις μελλοντικές μας επιλογές. Για να μην συμβεί αυτό θα πρέπει να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της καταναγκαστικής επανάληψης της παιδικής μας ηλικίας. Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε τι θέματα κουβαλάμε από τη σχέση με τον πατέρα μας και να μπορούμε να διακρίνουμε τι μας ελκύει και γιατί. 

Τι αναζητούμε μέσα σε μια σχέση; Αυτά που μας έλειψαν από τον πατέρα ή αυτά που ζήσαμε μαζί του; Πώς εκφράζεται η στέρηση σε μια επιλογή μας; Επιλέγουμε έναν σύντροφο που σχεδόν μας αγαπά, είναι σχεδόν διαθέσιμος, σχεδόν μας σέβεται και σχεδόν μας συμπεριφέρεται καλά. Μπορούμε να ζήσουμε αυτή τη στέρηση, όπως τη ζήσαμε και στο παρελθόν, βιώνοντας όμως ένα ανικανοποίητο από τη σχέση που βιώνουμε, γιατί πάντα κάτι λείπει… Και πώς εκφράζεται η αναζήτηση σε μια σχέση όσων ζήσαμε με τον πατέρα; Τα θετικά στοιχεία που υπάρχουν από τη σχέση με τον πατέρα τα αναζητάμε και στις συντροφικές μας σχέσεις, απολαμβάνοντας τη σχέση. Αφού αναγνωρίσουμε τι ψάχνουμε μέσα σε μια σχέση και τι μας ελκύει θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τι εμπειρίες του παρελθόντος ξαναζούμε και από ποια βιώματα θα πρέπει να απαλλαγούμε.

Και τι μπορεί να σημαίνει όταν μια γυναίκα ελκύεται διαρκώς από μη διαθέσιμους άνδρες; 

Μήπως επιλέγουμε όλες οι ερωτικές μας σχέσεις να είναι με άτομα που δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμα, ενώ ταυτόχρονα νιώθουμε ότι δεν είμαστε επαρκείς για την αγάπη του άλλου προσώπου; Μέσα από μια τέτοια επιλογή ίσως προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να πείσουμε τον άνδρα που δεν ενδιαφέρεται να μας αγαπήσει και να γίνουμε κάτι σημαντικό για αυτό, πιστεύοντας ότι θα μπορούσε το ίδιο να γίνει και με τον πατέρα μας. Ουσιαστικά, δηλαδή, ελπίζουμε ότι θα καταφέρουμε αυτό που δεν καταφέραμε τόσα χρόνια: να κερδίσουμε την αγάπη του πατέρα.

Αναζητώντας μια πατρική φιγούρα, μια γυναίκα μπορεί να βρίσκει διαρκώς μη διαθέσιμους άνδρες. Αυτό μπορεί να είναι στο πλαίσιο της προσπάθειάς να ξεπεράσει τα θέματα που κουβαλά από τη σχέση με τον πατέρα της. Μπορεί να είναι μια προσπάθεια να επιβεβαιώσει αυτό που ήδη νιώθει, ότι δηλαδή, δεν έχει πάρει την αγάπη και την αποδοχή από τον πατέρα της ή μπορεί να είναι μια απεγνωσμένη προσπάθεια να καλύψει τα κενά που νιώθει. Όταν, όμως, έρχεται πιο κοντά με τον σύντροφό της, αναβιώνει κομμάτια της σχέσης με τον πατέρα της κι έτσι μπορεί να έρθει στην επιφάνεια θυμός, απόρριψη, υπερπροστατευτικότητα, αμφίθυμα συναισθήματα, συναισθηματική απομάκρυνση, επίκριση…

Ακόμη, γυναίκες που έχουν θέματα με τον πατέρα μπορεί να ελκύονται από μεγαλύτερους άνδρες, στους οποίους αναζητούν ασφάλεια και προστασία, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει μια ανισορροπία ως προς την δύναμη όπως υπήρχε και στη σχέση πατέρα- κόρης. Μπορεί να κάνουν σχέσεις με έντονα στοιχεία προσκόλλησης, ζήλιας και κτητικότητας, εκφράζοντας έντονη υπερπροστασία του συντρόφου και εμφανίζοντας ανησυχίες εγκατάλειψης από τον σύντροφο. Επιπλέον, χρειάζονται μια διαρκή επιβεβαίωση της αγάπης και της στοργής από τον σύντροφό τους, καθώς νιώθουν έντονη ανασφάλεια για το αν υπάρχει πραγματική αγάπη και μπαίνουν στη διαδικασία σύγκρισης με προηγούμενες σχέσεις ή πώς θα συμπεριφέρονταν με κάποια άλλη γυναίκα. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα εξαντλητικό και τελικά να οδηγήσει σε απομάκρυνση του συντρόφου, επιβεβαιώνοντας τελικά τους φόβους της γυναίκας, που νιώθει ότι δεν την αγαπά και δεν την θέλει ο σύντροφός της.

Επίσης, γυναίκες που έχουν θέματα με τον πατέρα μπορεί να αναφέρουν ότι το μόνο που θέλουν από έναν άνδρα είναι σεξ, ενώ πολλές φορές μπορεί να εμπλακούν σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές για να ικανοποιήσουν τις σεξουαλικές τους ανάγκες. Η αυτοεκτίμησή τους εξαρτάται από το πόσο σεξουαλικά επιθυμητές είναι στον άνδρα που θέλουν και υποσυνείδητα θεωρούν ότι την αγάπη και τον θαυμασμό μπορούν να τον λάβουν μέσα από την σεξουαλική επαφή, χωρίς όμως να επενδύουν συναισθηματικά στις στενές τους σχέσεις, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός και συντροφικότητα.

Τέλος, γυναίκες που έχουν θέματα με τον πατέρα τους νιώθουν πραγματικό τρόμο στη σκέψη και μόνο να μείνουν μόνες. Προτιμούν να βρίσκονται μέσα σε μια δυσλειτουργική σχέση παρά να είναι μόνες. Συνήθως, θα εμπλακούν πολύ γρήγορα σε μια σχέση χωρίς να δώσουν χρόνο στον εαυτό τους και στον άλλο για να δουν πόσο ταιριάζουν. Ο φόβος να μην μείνουν μόνες είναι ισχυρός και μειώνει την ικανότητά τους να αναπτύξουν την μοναδική τους ταυτότητα και να μπορέσουν να δομήσουν μια υγιή σχέση που τις προσφέρει ικανοποίηση και συναισθηματική πληρότητα.

Τα θέματα που υπάρχουν με τον πατέρα οδηγούν τη γυναίκα να μάθει για τις σχέσεις και για τις προσδοκίες που έχει από τους άνδρες. Για να μπορέσουν οι γυναίκες να αλλάξουν αυτές τις προσδοκίες ώστε να υιοθετήσουν πιο υγιή πρότυπα σχέσης θα πρέπει να γίνουν τα εξής βήματα:

• Αναγνώριση των πρώιμων προσδοκιών που έχει η γυναίκα από τις σχέσεις και από τους άνδρες, ερμηνεία αυτών και διαμόρφωση πεποιθήσεων που είναι πιο προφανείς και ορθές.
• Συνειδητοποίηση ότι το ανοίκειο μπορεί να είναι πιο ασφαλές και λειτουργικό από το οικείο που επέλεγε μέχρι τώρα.
• Αναγνώριση και επίγνωση του μοντέλου που ακολουθεί και αλλαγή ορισμένων συμπεριφορών της.
• Δοκιμή εφαρμογής των αλλαγών ώστε να αλλάξει το μοντέλο της ανάγκης, προσδοκίας, αδιαφορίας και απογοήτευσης που ακολουθούσε μέχρι τώρα.

Οι πρώιμες εμπειρίες της ζωής δεν θα πρέπει να ελέγχουν και να καθορίζουν τις μελλοντικές μας σχέσεις, για αυτό είναι σημαντικό να εντοπίσουμε τα ελλείμματα, τις αγωνίες, τους προβληματισμούς και τις διαστρεβλώσεις που κουβαλάμε ήδη από την παιδική μας ηλικία.