Δευτέρα 27 Αυγούστου 2018

Είδη γάμου: συμβατοί και ασύμβατοι γάμοι




«Να παντρευτεί κανείς ή να μην παντρευτεί;»

«Ο γάμος είναι η πιο σημαντική απόφαση που παίρνει κανείς στη ζωή του και η όποια ευτυχία υπάρχει καθορίζεται βασικά απ’ αυτήν. Το επάγγελμα είναι επίσης σημαντική επιλογή, ιδιαίτερα για τον άντρα, αλλά λιγότερο. Η συναισθηματική μας κατάσταση εξαρτάται από τον σύντροφο με τον οποίο είμαστε. Επαναλαμβάνω, εκεί αναβιώνουν όλες οι εμπειρίες που έχουμε μέσα μας, και οι συνειδητές και οι ασυνείδητες, από την παιδική ηλικία και αργότερα. Αυτές στο ασυνείδητο επίπεδο είναι λίγο λανθάνουσες, όσο είμαστε, όπως λέμε, «ελεύθεροι», αλλά όταν παντρευτεί κανείς ξανακλείνει ο κύκλος της οικογένειας, ξαναζεί δηλαδή κανείς μια πολύ στενή σχέση, όπου βγαίνουν όλες οι ανάγκες που έχει μέσα του, πολλές φορές και τελείως παιδικές ανάγκες. Και το ξέρουμε αυτό σε κάθε γάμο και αυτό επιζητούμε άλλωστε. Ο γάμος ή η συντροφικότητα, μεταξύ των άλλων πραγμάτων, είναι και μια εταιρεία, για να κάνεις παιδιά, να ζεις μαζί, να μοιράζεσαι τα οικονομικά βάρη, κ.λπ. Αλλά από συναισθηματική πλευρά ουσιαστικά είναι ένας –ίσως ο μόνος- χώρος, η μόνη σχέση όπου μπορεί κανείς να ζήσει βαθιές συναισθηματικές και συχνά παιδικές ανάγκες. Όπως είναι η ανάγκη για αγάπη, για τρυφερότητα, για να μωρουδίζει κανείς, να αφήνεται, να εξαρτάται, όλα αυτά έξω στη ζωή δεν μπορούμε να τα κάνουμε, γιατί δεν γίνεται. Η ενήλικη ζωή και η κοινωνία είναι κανονισμένη αλλιώς. Οπότε, όλες αυτές οι βαθιές, παιδικές, έντονες ανάγκες που έχουμε όλοι οι άνθρωποι μερικοί παραπάνω, μερικοί λιγότερο, ικανοποιούνται στο γάμο. Ικανοποιούνται όμως; Αν ικανοποιούνταν, δεν θα είχαμε περίπου 80% δύσκολους γάμους όπου οι άνθρωποι δεν είναι ευχαριστημένοι» (σελ. 173-174).   

«Ο ρομαντικός ψυχαναλυτικά έχει κολλήσει λίγο στο τέταρτο στάδιο, στο οιδιποδειακό. Αυτό που λαχταράει, όπως ο γιος με τη μάνα του, είναι η σφιχτή αγκαλιά, το πάθος, να τη φιλήσει στο στόμα, να την αγκαλιάσει, να την παντρευτεί, να κάνει παιδιά μαζί της, να λέει όλη την ώρα «σ’ αγαπώ», «πασά μου». Έτσι έκανε παλαιότερα η Ελληνίδα μάνα και κατέστρεφε τον γιο της… Οπότε ο ρομαντικός τι θα κάνει με έναν άλλον ρομαντικό; Αυτό πολλές φορές, στη λογοτεχνία, είναι ο ιδανικός γάμος. Περιγράφεται με το πάθος, τα ερωτικά γράμματα κ.λπ., και γενικά είναι από τους καλούς γάμους, αν είναι αρκετά ώριμοι και οι δύο» (σελ.188-189).


«Τώρα, ρομαντικός με λογικό. Ο ρομαντικός είναι περισσότερο κολλημένος ψυχαναλυτικά στο τέταρτο έτος, ο λογικός στο δεύτερο στάδιο. Είναι πιο λογικός, έχει έντονα αισθήματα, αλλά κάπου έχει φοβηθεί και τα καταπιέζει, ίσως επειδή ματαιώθηκαν τον πρώτο χρόνο, είναι πιο μαζεμένος κι έχει στηρίξει τη ζωή του σε μια λογική ενατένιση των εγκόσμιων. Δεν παρασύρεται σε έντονα πράγματα, δεν είναι πολύ ρομαντικός, δεν εκφράζει αισθήματα, δεν είναι ο τύπος που χαϊδεύει από το πρωί μέχρι το βράδυ. Τι γίνεται σ’ αυτό τον γάμο; Αυτός ο τύπος ενδεχομένως έχει πάντα προβλήματα. Κι σχεδόν πάντα έρχεται ο ρομαντικός, ο οποίος νιώθει λίγο προδομένος. Πήρε τον λογικό γιατί είναι λογικός, σταθερός, στηρίζει τον άλλον, είναι η κολόνα του σπιτιού, δεν απατάει σχεδόν ποτέ, είναι ένας πολύ καλός σύντροφος. Αλλά αν θέλετε χάδια, κουβέντες, αγάπες, κ.λπ. Ο λογικός γιατί παίρνει έναν ρομαντικό; Συνήθως ο λογικός είναι άνδρας και παίρνει  μια τέτοια γυναίκα γιατί θέλει αυτά που του λείπουν. Επειδή έχει μια δυσκολία να εκφράσει αισθήματα, να είναι έντονος, τα εκφράζει ο άλλος. Είναι μια ζωή δι’ αντιπροσώπου» (σελ. 190-191).
«Δεν υπάρχει αμιγώς ένας τύπος, ούτε υπάρχουν αμιγείς συνδυασμοί στον γάμο. Παρ’ όλα αυτά, μακροχρόνιες επιστημονικές έρευνες και η κλινική εμπειρία από χιλιάδες άτομα πείθει ότι υπάρχει μεγάλος βαθμός εγκυρότητας στις ταξινομήσεις αυτές» (σελ. 204).

Ταξινομήσεις:

Ισότιμος γάμος
Ισότιμος με ρομαντικό
Ισότιμος με λογικό
Ισότιμος με συντροφικό
Ισότιμος με παράλληλο τύπο
Ισότιμος με γονεϊκό
Ρομαντικός γάμος
Ρομαντικός με λογικό
Ρομαντικός με συντροφικό
Παράλληλος με ρομαντικό
Ρομαντικός με γονεϊκό
Ρομαντικός με παιδιάστικο
Γονεϊκός γάμος
Παιδιάστικος γάμος
Συντροφικός γάμος
Παράλληλος γάμος
Παράλληλος με συντροφικό
Παράλληλος με γονεϊκό
Παράλληλος με παιδιάστικο

Τι συμπεράσματα βγάζουμε από αυτά;

«Οι άνθρωποι παντρεύονται γιατί ο γάμος είναι ο μόνος χώρος όπου μπορούν να ικανοποιήσουν συνειδητές και ασυνείδητες ανάγκες: σεξουαλικές, τρυφερότητας, χαδιών, εμπιστοσύνης, μητρικότητας, παιδικότητας. Ο σωστός γάμος έχει και τα δύο. Δηλαδή το σωστό ζευγάρι μπορεί εναλλάξ να είναι ο ένας γονεϊκός και ο άλλος παιδικός. Και τον περισσότερο καιρό να είναι δύο ισότιμοι σύντροφοι που φροντίζουν τα παιδιά τους, το σπίτι τους, τη ζωή τους, το επάγγελμά τους κ.λπ. Αυτός είναι ο σωστός γάμος. Αλλά σπάνια είναι… Συνήθως ο ένας είναι που έχει το πάνω χέρι, αυτά που περιγράψαμε και που δημιουργούν τις δυσκολίες» (σελ. 201-202).


Καλοί γάμοι:
Ισότιμος με ισότιμο, ισότιμος με ρομαντικό, ισότιμος με συντροφικό, ισότιμος με παράλληλο.
Ρομαντικός με ρομαντικό, ρομαντικός με γονεϊκό
Γονεϊκός με παιδιάστικο
Λογικός με ισότιμο, ρομαντικό, γονεϊκό και συντροφικό

Γιωσαφάτ, Ματθαίος. (2017). Να παντρευτεί κανείς ή να μη παντρευτεί; Αθήνα: Αρμός, σελ. 173-204.


Τετάρτη 15 Αυγούστου 2018

Διακοπές: Μια πρόκληση για το πόσο αντέχουμε ο ένας τον άλλο;


Οι διακοπές ενδεχομένως να αποτελούν μια ένδειξη για το πόσο υγιής είναι η σχέση ενός ζευγαριού. Οι διακοπές μπορούν να είναι μια ευκαιρία ώστε να αναδειχθούν κάποια πλεονεκτήματα αλλά και κάποια μειονεκτήματα από το ταξίδι με τον σύντροφο. 

Ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα είναι οι καινούργιες και συναρπαστικές δραστηριότητες που μπορούν να αυξήσουν το πάθος. Οι περιπέτειες ενός ταξιδιού μας επιτρέπουν να αυξήσουμε τις ικανότητες επικοινωνίας μας, να βελτιώσουμε τις προοπτικές μας και τη σχέση μας, καθώς και την αίσθηση του ποιοι είμαστε. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη ικανοποίηση μέσα στη σχέση, εφόσον αναλάβουμε δραστηριότητες που εμπλέκουν και τους δυο ώστε να αυξήσουμε τα βασικά συναισθήματα της εγγύτητας και της οικειότητας. Το ταξίδι προσφέρει πολλές ευκαιρίες γα νέες περιπέτειες, αλλά μας δίνει και την ευκαιρία για χαλάρωση, για περισσότερη ψυχική επαφή, όπως τρυφερότητα, ζεστασιά, επικοινωνία, αλλά και για περισσότερη σωματική επαφή, όπως αγκαλιές, χάδια, φιλιά και σεξ.

Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι ότι οι διακοπές του ζευγαριού δημιουργούν κοινές θετικές αναμνήσεις, που συμβάλλουν στη νοηματοδότηση της σχέσης τους. Συνήθως, αυξάνονται τα συναισθήματα της οικειότητας, της ανεμελιάς, της στενής επαφής, της αγάπης, καθώς ανά πάσα στιγμή στο μέλλον μπορούμε και οι δυο να ανακαλέσουμε αυτές τις θερμές αλλά και αστείες αναμνήσεις. Εξίσου σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι με την αυξημένη επαφή μπορούμε να μάθουμε πολλά περισσότερα πράγματα για τον σύντροφό μας και να ξεπεράσουμε τη ρουτίνα της καθημερινότητας, το άγχος, τις πιέσεις και τις εντάσεις που δημιουργούν οι γρήγοροι ρυθμοί της πόλης, αλλά επίσης και να κάνουμε ένα διάλειμμα από όλους τους άλλους και να επικεντρωθούμε στον σύντροφό μας. Αυτό αποτελεί και μια πρόκληση για να δούμε κατά πόσο αντέχουμε ο ένας τον άλλο…


Από την άλλη, οι διακοπές του ζευγαριού μπορούν να δημιουργήσουν ένα σωρό συγκρούσεις και να φέρουν στην επιφάνεια προβλήματα που μέχρι πρότινος δεν μπορούσαμε να εντοπίσουμε. Η αυξημένη επαφή και αλληλεπίδραση μπορεί να επιφέρει κόπωση, καθώς είναι μια κατάσταση στην οποία δεν είμαστε συνηθισμένοι, μιας και στην καθημερινότητα βλέπουμε και επικοινωνούμε πολύ λίγο με τον σύντροφό μας. Συνεπώς, η αυξημένη επαφή και αλληλεπίδραση είναι μια ξαφνική και απότομη αλλαγή, την οποία δεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς να τη διαχειριστούμε και να την αντιμετωπίσουμε. Εκτός από αυτό, ο προγραμματισμός των διακοπών δημιουργεί από μόνος του εντάσεις, καθώς εκδηλώνονται διαφωνίες σχετικά με το που θα μείνουμε, πόσα χρήματα θα ξοδέψουμε, που θα φάμε, και γενικότερα τι θα κάνουμε κάθε ώρα της ημέρας ώστε να καλύπτουμε δημιουργικά τον χρόνο. Στην καθημερινότητά μας, το πρόγραμμά μας είναι ήδη καθορισμένο και διαμορφωμένο, ακόμη και πριν από τη σχέση μας. Αντίθετα, στις διακοπές η διαχείριση του χρόνου εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς και δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα καταφέρουμε να συμφωνούμε αρμονικά και χωρίς συγκρούσεις. Επίσης, αυτό το ξαφνικό «πολύ μαζί» δημιουργεί μια αίσθηση συναισθηματικού πνιγμού, με αποτέλεσμα να θέλουμε να αποδράσουμε έστω για λίγο ο ένας από τον άλλο, αλλά οι διακοπές δεν προσφέρονται για αυτό. 


Επιπροσθέτως, αυτό το «πολύ μαζί», δηλαδή η συνεχής και αυξημένη επαφή, αν ήδη υπάρχουν προβλήματα ή εντάσεις στη σχέση μπορεί να τις αναδείξει ή και να τις εντείνει. 

Το να έχουμε κουκουλώσει ένα πρόβλημα ή ένα θέμα με το να μην το συζητούμε δε σημαίνει ότι το έχουμε επιλύσει, αλλά και οι διακοπές αποτελούν τον κατάλληλο χώρο και χρόνο για να το συζητήσουμε; Αν έχουμε μάθει να απομονωνόμαστε ή να αποστασιοποιούμαστε προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ένα ζήτημα, δυστυχώς, ο τρόπος αυτός δεν ενδείκνυται στις διακοπές.  

Πολλές φορές, το ταξίδι από μόνο του μπορεί να είναι στρεσογόνο, κουραστικό, ή και εξουθενωτικό, καθώς το πρόγραμμα είναι πιεσμένο. Κάποια ταξίδια είναι απαιτητικά, καθώς έχουμε επιλέξει ένα αγχωτικό και εξαντλητικό πρόγραμμα, όπως εκδρομές από πόλη σε πόλη ή από νησί σε νησί, εξορμήσεις και ξενύχτια για διασκέδαση. Έτσι, αντί να ξεκουραστούμε κουραζόμαστε περισσότερο, με λίγο ύπνο και πολλά νεύρα εξαιτίας αυτού. Η αυξημένη ένταση αναζητά εκτόνωση και ένας εύκολος τρόπος για εκτόνωση είναι να ξεσπάσουμε στον εύκολο στόχο, που δεν είναι άλλος από αυτόν που έχουμε απέναντί μας, δηλαδή στον σύντροφό μας. 

Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι διακοπές θα ωφελήσουν τη σχέση μας και δε θα πέσουμε στην παγίδα των εντάσεων και των συγκρούσεων;   


Μπορούμε να επιλέξουμε έναν συναρπαστικό προορισμό, που θα ενθουσιάζει και τους δύο, χωρίς επισκέψεις σε πολλά μέρη και χωρίς εξαντλητικό πρόγραμμα. 

Ας βεβαιωθούμε ότι και οι δύο θέλουμε το ίδιο και ότι ο σύντροφός μας δεν πιέζεται ώστε να συμφωνήσει μαζί μας αλλά ούτε εμείς οι ίδιοι δεν πιεζόμαστε ώστε να συμφωνήσουμε μαζί του.

Αν υπάρχουν ήδη εντάσεις στη σχέση μας ας επιλέξουμε να μη τις συζητήσουμε στις διακοπές, καθώς διακοπές σημαίνουν διάλειμμα, χαλάρωση, διακοπή και από συζητήσεις και από συγκρούσεις. Όσα δεν έχουμε λύσει τόσα χρόνια δεν θα τα λύσουμε στο διάστημα των διακοπών… 

Δεν πάμε διακοπές για να συγκρουστούμε, για να ανταγωνιστούμε ο ένας τον άλλο, για να υψώσουμε το Εγώ μας… Πάμε διακοπές για να χαλαρώσουμε, για να συνυπάρξουμε αρμονικά, για να περάσουμε όμορφα, για να διασκεδάσουμε και να ψυχαγωγηθούμε, έχοντας μια ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά με τον σύντροφό μας, να εκδηλώσουμε τα συναισθήματα της συντροφικότητας, της τρυφερότητας, της αγάπης, κ.ο.κ. και όχι τον θυμό, τα παράπονα και τη διχόνοια που ενδεχομένως νιώθουμε μέσα στη σχέση μας. 

Ας θυμόμαστε ότι στο χέρι μας είναι να περάσουμε καλά… χτίζοντας θετικές αναμνήσεις και όχι αρνητικές. Δε χρειάζεται να έχουμε προσδοκίες ότι σε αυτές τις διακοπές η σχέση ξαφνικά θα γίνει ιδανική, ούτε να περιμένουμε ουτοπικά πράγματα από τον σύντροφό μας… Οι διακοπές είναι μια ευκαιρία για να πλησιάσουμε ο ένας τον άλλο, για να δημιουργήσουμε μια γέφυρα ώστε να έρθουμε πιο κοντά και όχι για να διευρύνουμε περαιτέρω το χάσμα μέσω των διαφωνιών, των συγκρούσεων και των εντάσεων.


Βιβλιογραφία
Seidman, G. (2018). How vacations can help or harm your relationship. Psychology Today. https://www.psychologytoday.com/us/blog/close-encounters/201803/how-vacations-can-help-or-harm-your-relationship


Τρίτη 14 Αυγούστου 2018

"Μετά τον γάμο θα τον αλλάξω"



«Ξεκίνησε όπως πολλές από εμάς ερωτευμένη με έναν άντρα, για να θελήσει να τον μετατρέψει σε κάτι διαφορετικό. Κάποιες φορές, η επιθυμία να αλλάξουμε τον σύντροφό μας αφορά σε συγκεκριμένα θέματα, άλλες πάλι  είναι πιο συνολική.

Όταν θέλω και προσπαθώ αυθαίρετα να αλλάξω τον σύντροφό μου, τότε είναι πολύ πιθανό να βιώσω συναισθήματα πίκρας και ματαίωσης. 

Είναι δύσκολο να αλλάξει κάποιος χωρίς να το θέλει. Και δεν μπορεί να το θέλει όταν νιώθει απόρριψη. 

Όταν έχουμε φτιάξει την εικόνα του ιδανικού συντρόφου και προσδοκούμε να τη ζήσουμε μέσα στο γάμο ερήμην του συντρόφου μας, τότε πολύ πιθανά θα εισπράξουμε απογοήτευση και μοναξιά. Άσε που σιγά σιγά πείθουμε τον εαυτό μας ότι η ζωή μας θα γινόταν ασύγκριτα καλύτερη μόνο με την επιθυμητή αλλαγή και μόνο τότε θα ήμασταν πραγματικά ευτυχισμένες».

«Το να εξαρτάμε την προσωπική μας ευχαρίστηση αποκλειστικά και μόνο από τον σύντροφο, οδηγεί γρήγορα σε συναισθηματικό αδιέξοδο. Ο σύντροφος δεν μπορεί να αντικαθιστά και τη φίλη μας και τα προσωπικά ενδιαφέροντα. Ας γεμίσουμε πρώτα εμείς τα κενά της ζωής μας με προσωπική δουλειά και ας αφήσουμε τον σύντροφο να γεμίσει το κομμάτι της κοινής μας ζωής που του αντιστοιχεί. Όταν περιμένω από τον άλλο να αλλάξει για να μπορώ να είμαι ευχαριστημένη και ικανοποιημένη, τότε πάντα θα εξαρτώμαι από κάποιον έξω από μένα και θα εισπράττω όσα μου δίνει με αχόρταγη διάθεση, ζητώντας κι άλλο κι άλλο κι άλλο…».

«Να θυμόμαστε πάντα τι μας έκανε να τον ερωτευτούμε και όχι τι φανταστήκαμε για να μας αρέσει».


«Όσο ο σύντροφός μου με δέχεται όπως είμαι τόσο αποκτώ διάθεση να αλλάξω κάποια πράγματα που θα του δώσουν χαρά. Όσο εγώ τον αποδέχομαι όπως είναι τόσο εκείνος είναι ανοιχτός και διαθέσιμος για να βελτιώσει και να αλλάξει ότι με δυσαρεστεί».

«Η ευτυχία μπορεί να βρίσκεται σε ότι έχω, σε ότι αγαπώ και όχι σε κάτι που λείπει, σε κάτι που χρειάζεται να αλλάξει, σε κάτι μακρινό και άπιαστο».


Φιλιππίδου Κική. (2004). Ησαΐα χόρευε κι ύστερα… τι; Αθήνα: Εμπειρία Εκδοτική, σελ. 30-35.