Κάθε φορά που απογοητεύεσαι από τους ανθρώπους...

Κάθε φορά που απογοητεύεσαι από τους σημαντικούς για σένα ανθρώπους σκέψου πως περίμενες περισσότερα από όσα είχαν σκοπό να σου δώσουν. Το έβλεπες, το ήξερες, παρόλα αυτά ήλπιζες. Δεν σου φταίει κανείς για τις προσδοκίες που καλλιέργησες. Πόσες φορές άραγε έχει επαναληφθεί το ίδιο; 

Μπορείς να σταματήσεις τουλάχιστον να περιμένεις. Φρόντισε την επόμενη φορά να κοιτάξεις την πραγματικότητα, όπως είναι και όχι όπως θα ήθελες να είναι. Δες τους ανθρώπους γύρω σου, ανάλογα με το πόσο θέλουν να είναι μέρος της ζωής σου και όχι με βάση το πόσο εσύ θα ήθελες να είναι. Και μπορείς να αποφασίσεις τι θέλεις: τι θέλεις να προσδοκάς και τι όχι, τι επιλέγεις να ζεις και με ποιους;

Όταν κάποιος σου δείχνει ότι είσαι η τελευταία του επιλογή, δεν μπορείς να μένεις ελπίζοντας να καταλάβεις μια πιο σημαντική θέση. Σε σένα ανήκει η απόφαση: ή μένεις και συμβιβάζεσαι με τη θέση που σου δόθηκε ή αποχωρείς.

Κάθε φορά που απογοητεύεσαι από τους σημαντικούς για σένα ανθρώπους που θεωρούσες πως υπάρχουν στη ζωή σου σκέψου ότι εσύ τους επέλεξες ή τουλάχιστον εσύ τους έδωσες μια σημαντική θέση στη ζωή σου. Ίσως σκεφθείς ότι είναι αναισθησία ή έλλειψη κοινωνικότητας το να αποχωρήσεις. Όμως, σκέψου ότι είναι έλλειψη σεβασμού προς τον εαυτό σου το να θέλεις να είσαι μέρος στη ζωή κάποιων ανθρώπων που αυτοί διαρκώς σου δείχνουν ότι δεν θέλουν να σ’ έχουν μέρος της δικής τους ζωής.

Όταν οι ανάγκες του καθενός είναι διαφορετικές και τα κριτήρια που ο καθένας θεωρεί σημαντικά διαφοροποιούνται καλείσαι να επιλέξεις τι θέλεις και ποιους θέλεις στη ζωή σου. Δεν θα μείνουμε στο αν είναι σωστό ή όχι να απογοητευόμαστε με τους ανθρώπους που υπάρχουν στη ζωή μας. Ας μείνουμε σε αυτό που νιώθουμε. 

Απογοήτευση: ένα συναίσθημα είναι. Το ζήτημα είναι τι θα κάνουμε με αυτό το συναίσθημα.

Θα ήταν βοηθητικό να μας κινητοποιήσει ώστε να δούμε τι κάνουμε λάθος ως προς τις επιλογές μας ή ως προς τον τρόπο που επεξεργαζόμαστε ή αντιλαμβανόμαστε τις επιλογές μας. 

Μήπως διαρκώς ζητάμε περισσότερα από τους ανθρώπους που απλώς θέλουν να μείνουν σε επιφανειακές και εφήμερες αλληλεπιδράσεις μαζί μας;

Μήπως επενδύουμε σε ανθρώπους που ποτέ δεν επένδυσαν στη σχέση που εμείς πιστεύαμε πως είχαμε;

Μήπως πρέπει να ξεπεράσουμε τη ρομαντική θεώρηση και θέαση των σχέσεων;

Μήπως ο ωφελισμός είναι σημαντικότερος από το συναίσθημα;

Μήπως οι σχέσεις εξαρτώνται περισσότερο από τις ανάγκες που μπορούν να καλύψουν τη δεδομένη στιγμή;

Μήπως πάντα περιμέναμε περισσότερα από ανθρώπους που δεν ήταν πρόθυμοι να είναι εδώ για εμάς;

Επομένως, για να είσαι η επιλογή μου θα πρέπει να το θέλεις. Για να γίνεις μέρος της ζωής μου, θα πρέπει να το επιθυμείς. Όσο και να ελπίζω και όσο και να τα ονειρεύομαι αυτά αν δεν υπάρχει ανταπόκριση, το μόνο που θα καταφέρω είναι για άλλη μια φορά να απογοητευτώ από τους ανθρώπους γύρω μου… από τους ανθρώπους που θεωρούσα σημαντικούς και πίστευα πως αποτελούν μέρος της ζωής μου και εγώ μέρος της δικής τους ζωής…

ΘΥΜΗΣΟΥ: δεν σε απογοητεύουν οι άνθρωποι, απογοητεύεσαι από τις προσδοκίες που εσύ έχεις για τους ανθρώπους γύρω σου...

Over-thinking: «ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΣΚΕΨΗ»

Τι γίνεται με τους ανθρώπους που έχουν την τάση να σκέφτονται σε υπερβολικό βαθμό τα πάντα που τους αφορούν; Πόσο κουραστικό είναι αυτό και που μπορεί να μας οδηγήσει.

Η υπερβολική σκέψη (over-thinking) αφορά την τάση ορισμένων ανθρώπων να αναλύουν σε μεγάλο βαθμό στο μυαλό τους οτιδήποτε συμβαίνει. Ακόμη, και ασήμαντα πράγματα που κάποιος απλά θα τα προσπερνούσε ή θα τα άφηνε γρήγορα στην άκρη, το άτομο που λειτουργεί με αυτό τον τρόπο μπαίνει σε μια διαδικασία επεξεργασίας, με αποτέλεσμα όλα να παίρνουν τεράστιες διαστάσεις στο μυαλό του. 

Όσο πιο πολύ σκέφτομαι κάτι και όσο πιο πολύ το αναλύω τόσο πιο πολύ πείθω τον εαυτό μου ότι πρόκειται για ένα τεράστιο βουνό που δεν μπορώ να περάσω. Είναι μια ικανότητα να κάνω σημαντικό και υπερβολικό οτιδήποτε συμβαίνει, ενώ συχνά φτάνω σε αδιέξοδο, γιατί χάνομαι μέσα στις ίδιες μου τις σκέψεις.

Όταν εντοπίσουμε ότι έχουμε την τάση να υπεραναλύουμε τα πάντα γύρω μας και κυρίως όλα όσα –άμεσα ή έμμεσα- μας αφορούν, θα πρέπει να παρατηρήσουμε τις συνέπειες που έχει αυτό σε εμάς τους ίδιους. Πόσο φορτώνουμε το μυαλό μας, πόσο ταλαιπωρούμε τον εαυτό μας και πόσο μεγεθύνουμε τις καταστάσεις; Πόσο εύκολα χάνουμε τη διάθεσή μας και γεμίζουμε το μυαλό μας με φόβους και ανασφάλειες;

Αν το δούμε απ’ έξω, με βάση τη λογική, βάζουμε τον εαυτό μας σε μια δύσκολη κατάσταση δημιουργώντας προβλήματα από το πουθενά. Αν έχουμε περάσει χρόνια αναπτύσσοντας αυτόν τον τρόπο σκέψης δεν είναι και τόσο εύκολο να το ελέγξουμε. Ωστόσο, θα πρέπει να εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας σε ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης ώστε να απαλλαγούμε από την υπερβολική σκέψη. 

Κάθε φορά που βλέπουμε πως μπαίνουμε σε μια διαδικασία υπερανάλυσης, ας σκεφτούμε:

Με ωφελεί σε κάτι αυτό;

Σε τι με βοηθάει να σκέφτομαι τώρα αυτό;

Τι ζω αυτή τη στιγμή;

Πόσο με αφορούν τώρα όλα αυτά που σκέφτομαι;

Πόσο ισχύει αυτό που σκέφτομαι;

Βασικοί στόχοι για να σταματήσω να υπερ-αναλύω τα πράγματα είναι:

- Να μην χάνομαι σε άσκοπες σκέψεις, σε υποθετικές καταστάσεις και σε πιθανά σενάρια

- Να μην οδηγούμε σε σενάρια καταστροφής ή σε αρνητικές σκέψεις

- Να μένω σε όσα γνωρίζω και όσα βιώνω αυτή τη στιγμή

- Να επιλέγω πράγματα που με χαλαρώνουν και μου αποσπούν την προσοχή από αυτό που με απασχολεί και με οδηγεί στην υπερανάλυση

- Να σταματήσω να σκέφτομαι το χειρότερο- δεν με βοηθάει σε τίποτα

- Να εστιάσω στα θετικά που υπάρχουν στη ζωή μου και στα θετικά που μπορώ να φέρω στη ζωή μου

- Να κάνω διαλείμματα μέσα στην ημέρα αδειάζοντας το μυαλό μου, εστιάζοντας στις βαθιές αναπνοές και προσπαθώντας να μην σκέφτομαι τίποτα

- Να ζω το τώρα

Ας μην ξεχνάμε ότι η υπερβολική σκέψη αρέσκεται στη δημιουργία προβλημάτων, μας οδηγεί στις αρνητικές σκέψεις και αποτελεί τη βασικότερη πηγή δυστυχίας και κακής διάθεσης. Φορτώνουμε τον εαυτό μας με τόσες άχρηστες σκέψεις, που δεν αφήνουμε χώρο για θετικές σκέψεις, για δημιουργικότητα και εξέλιξη, ή τουλάχιστον λίγο χρόνο να ασχοληθούμε με τα όμορφα που συμβαίνουν στη ζωή μας.  

Είμαστε οι σκέψεις μας και η πραγματικότητα που ζούμε είναι αυτή που εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε. Ζούμε αυτό που σκεφτόμαστε. Οι σκέψεις διαμορφώνουν τη ζωή μας και καθορίζουν τα βιώματά μας. Ίσως, έφτασε ο καιρός να αλλάξουμε αυτά που σκεφτόμαστε, εξασφαλίζοντας μια πιο ήρεμη και ισορροπημένη ζωή…

Για να απαλλαγούμε από την υπερβολική σκέψη θα πρέπει πρώτα να απαλλαγούμε από κάποιες πεποιθήσεις ή πιστεύω μας: δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον, δεν μπορούμε να ελέγξουμε όλα όσα μας αφορούν και δεν μπορούμε να είμαστε προετοιμασμένοι για ότι ακολουθεί…

Η υπερβολική σκέψη δημιουργεί προβλήματα που δεν υπάρχουν, μεγεθύνει προβλήματα που δεν έχουν τόση σημασία και παράγει αρνητικές σκέψεις. Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι η υπερβολική σκέψη εξαρτάται από εμάς, όπως τη δημιουργούμε, έτσι μπορούμε σταδιακά να απαλλαγούμε από αυτή.

Τα συστατικά της διεκδικητικής συμπεριφοράς

Ποια είναι τα βασικά συστατικά της διεκδικητικής συμπεριφοράς;

Επαφή με το βλέμμα: αν κάποιος κοιτάει κατευθείαν το πρόσωπο στο οποίο μιλάει, αυτό βοηθάει στο να δείξει την ειλικρίνειά του και να αυξήσει την αμεσότητα του μηνύματός του. Αν κοιτάτε κάτω ή κάπου αλλού παρουσιάζεται μάλλον έλλειψη εμπιστοσύνης ή μια αμυντική διάθεση προς το άλλο άτομο. Αν το βλέμμα σας είναι υπερβολικά προσηλωμένο στον άλλο, τότε εκείνος μπορεί να αισθανθεί άβολα. Σταθερό και χαλαρό βλέμμα προς τον άλλο που περιστασιακά και όταν είναι βολικό στρέφεται αλλού βοηθάει να γίνει μια συζήτηση πιο προσωπική, να φανεί το ενδιαφέρον αλλά και ο σεβασμός για τον άλλο και να ενισχυθεί η αμεσότητα του μηνύματος. 

Στάση σώματος: Σε μια κατάσταση που καλείστε να υπερασπίσετε τον εαυτό σας ίσως θα ήταν χρήσιμο να το επιχειρήσετε από όρθια θέση. Μια δυναμική και ευθυτενής στάση, ενώ κοιτάτε τον άλλο άμεσα, προσθέτει διεκδικητικότητα στο μήνυμά σας. Μια χαλαρή, παθητική στάση δίνει στο άλλο πρόσωπο ένα άμεσο πλεονέκτημα, όπως και η όποια τάση από την πλευρά σας να κάνετε με το σώμα σας πίσω ή να φύγετε μακριά. 

Χειρονομίες: οι κινήσεις χωρίς κάποιο δισταγμό και αναστολές δείχνουν ευθύτητα, εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και αυθορμητισμό από την πλευρά του ατόμου που μιλάει.

Εκφράσεις του προσώπου: αν παρατηρήσετε τον εαυτό σας στον καθρέφτη θα μάθετε πολλά για το τι λέει το πρόσωπό σας για λογαριασμό σας. Όταν είστε ενήμεροι για την αίσθηση που έχουν οι μύες του προσώπου σας στις διάφορες εκφράσεις του και για το πώς φαίνεστε όταν χαμογελάτε και όταν είστε χαλαροί, θα μπορέσετε προοδευτικά να ελέγχετε τις εκφράσεις του προσώπου σας συνειδητά και να τις συντονίζετε με αυτό που σκέφτεστε, αισθάνεστε ή λέτε.

Τόνος, χρωματισμός και ένταση της φωνής: ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τη φωνή μας είναι ένα ζωτικό στοιχείο της επικοινωνίας μας. Τα ίδια λόγια όταν εκφέρονται μέσα από τα δόντια με θυμό δίνουν ένα εντελώς διαφορετικό μήνυμα από ότι όταν τα φωνάζει κάποιος με χαρά ή τα ψιθυρίζει με φόβο. 

Ευχέρεια λόγου: μια χαλαρή ροή λόγου είναι ένα πολύτιμο στοιχείο για να γίνει αποδεκτό αυτό που θέλετε να πείτε σε οποιαδήποτε συζήτηση. Αν ο λόγος σας διακόπτεται και παρεμβάλλονται μεγάλες περίοδοι δισταγμού, οι ακροατές σας μπορεί εύκολα να βαρεθούν και να καταλάβουν ότι είστε πολύ ανασφαλείς για τον εαυτό σας.

Συγχρονισμός: στόχος είναι να είναι κανείς αυθόρμητος στην έκφρασή του. Ο δισταγμός μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα των διεκδικήσεών σας, αλά ποτέ δεν είναι αργά να γίνει κανείς διεκδικητικός. Οι αυθόρμητες διεκδικήσεις θα βοηθήσουν να κάνετε τη ζωή σας ξεκάθαρη και να μπορείτε να εστιάζετε με ακρίβεια στα συναισθήματα που έχετε κάποια στιγμά. 

Ακρόαση- ικανότητα να ακούμε: Η διεκδικητική ακρόαση περιλαμβάνει μια ενεργή αφοσίωση προς το άλλο άτομο. Απαιτεί την πλήρη προσοχή μας, όπως επίσης και την απουσία φανερής αντίδρασης από την πλευρά μας, αν και η επαφή με το βλέμμα και κάποιες χειρονομίες συχνά βοηθούν. Η ακρόαση εκδηλώνει το σεβασμό μας για το άλλο άτομο. Απαιτεί να αποφύγει κάποιος να εκφράσει τον εαυτό του για κάποιο χρονικό διάστημα, χωρίς αυτή να είναι μια μη διεκδικητική πράξη. Η αποτελεσματική ακρόαση περιλαμβάνει την ανταπόκριση στο άλλο πρόσωπο, ώστε να είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε καταλάβει αυτό που έχει ειπωθεί. Η διεκδικητική ακρόαση απαιτεί συντονισμό με το άλλο πρόσωπο, υποδοχή του μηνύματος και ενεργό προσπάθεια κατανόησης αυτού.

Κατακτώντας τη διεκδικητική συμπεριφορά μπορούμε να εξασφαλίσουμε μια καλύτερη ζωή, καθώς είμαστε πιο προσανατολισμένοι στο να αναζητούμε τι θέλουμε, αλλά και να εκφράζουμε αυτό που θέλουμε. Στόχος είναι να ξεπεράσουμε τη δυσκολία που έχουμε και να μπορέσουμε να βρούμε αυτό που πραγματικά θέλουμε. Αν σε όλη μας τη ζωή εστιάζαμε στο να κάνουμε πράγματα για τους άλλους μπορεί να μην ξέρουμε τι θέλουμε και τι είναι σημαντικό για εμάς.

Για να αρχίσω να διεκδικώ αυτό που θέλω θα πρέπει πρώτα να καθορίσω πώς νιώθω και τι θέλω, τι είναι σημαντικό και απαραίτητο για μένα… Διεκδικώ σημαίνει μαθαίνω να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου και να δημιουργώ ισότιμες σχέσεις.

Μην παίζετε ποτέ το παιχνίδι κάποιου άλλου προσώπου. Παίξτε το δικό σας.

Andrew Salter

Αλμπέρτι & Έμμονς (2011). Δικαίωμά σας! Ένας οδηγός για περισσότερο ισότιμες σχέσεις. Εκδόσεις Πατάκη.

Χρειάζομαι την επιδοκιμασία των άλλων…;

Να μην εξαρτάσαι από την επιδοκιμασία των άλλων.
Να μην κυνηγάς το χειροκρότημα, αλλά την δική σου
ικανοποίηση από το γεγονός...
Χόρχε Μπουκάι ''Γράμμα στην κόρη μου''

Ζούμε όλη μας τη ζωή περιμένοντας την αποδοχή και την επιδοκιμασία των άλλων. Φθείρουμε τον εαυτό μας, τον κρύβουμε, προσπαθούμε να τον κάνουμε όπως οι άλλοι θέλουν… και κάποια στιγμή συνειδητοποιούμε ότι έχουμε χάσει τον εαυτό μας και τη ζωή μας στην ανάγκη να μας επιδοκιμάσουν, να μας αναγνωρίσουν και να μας αποδεχθούν.

Σίγουρα δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς ανθρώπους, χωρίς την αγάπη και την αποδοχή κάποιων σημαντικών γύρω μας ανθρώπων, αλλά δεν μπορούμε να ζήσουμε και με μια διαρκή ανάγκη αναζήτησης επιδοκιμασίας και αποδοχής. Το πιο σημαντικό είναι να αποδεχθούμε πρώτα εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας και να μπορούμε να είμαστε καλά με ή χωρίς την αποδοχή των άλλων. Η επιδοκιμασία από τους άλλους δεν θα πρέπει να λειτουργεί ως ο μοναδικός σκοπός στη ζωή μας. 

Το χειροκρότημα είναι μια εξωτερική πηγή ικανοποίησης, που είναι παροδική. Δεν μπορούμε διαρκώς να έχουμε κάποιον να μας χειροκροτά για να μπορούμε να νιώσουμε λίγο καλύτερα. Δεν αρκεί το χειροκρότημα των άλλων, θα πρέπει πρώτα εμείς να μάθουμε να χειροκροτούμε τον εαυτό μας, να αναγνωρίζουμε όσα έχουμε, όσα κάνουμε και για όσα αξίζουμε. 

Γιατί τις περισσότερες φορές μας είναι τόσο δύσκολο να επιβραβεύσουμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας; Γιατί θα πρέπει να μας επιδοκιμάσουν οι άλλοι, μήπως και εμείς πειστούμε τελικά να δούμε αυτά που έχουμε καταφέρει; Έτσι μάθαμε, έτσι είμαστε ή έτσι μας έμαθαν; Ας σκεφτούμε πώς μεγαλώνουμε και πόση έμφαση μαθαίνουμε να δίνουμε από μικρή ηλικία στο τι θα πουν οι άλλοι. Μαθαίνουμε να θεωρούμε τους άλλους πιο σημαντικούς από τον ίδιο μας τον εαυτό. Δεν μετράει τι νιώθουμε, τι πιστεύουμε, τι κάνουμε και πώς είμαστε. Το πιο σημαντικό είναι τι θα πουν οι άλλοι, τι θα  σχολιάσουν και πόσο θα μας αποδεχθούν. Κι αν δεν υπάρχει η επιδοκιμασία και το χειροκρότημα των άλλων νιώθουμε τιποτένιοι και χαμένοι, χωρίς καμία αξία. 

Ας μην ξεχνάμε πως όσο παραμένουμε απασχολημένοι στο να μας αποδεχθούν, να μας επιδοκιμάσουν και να μας χειροκροτήσουν οι άλλοι, χάνουμε στιγμές αλλά και κομμάτια του εαυτού μας. Μπορούμε να ξεκινήσουμε από εμάς, να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε με εμάς και μετά να πάμε στους άλλους. Δομούμε πρώτα τον εαυτό μας και την εικόνα που έχουμε για εμάς και μετά δομούμε τις σχέσεις μας με τους άλλους. Δεν μπορούμε να ζούμε εξαρτημένοι από τους άλλους… Η μόνη πραγματικότητα που έχουμε είναι οι δικές μας σκέψεις και απόψεις, τα βιώματα και οι εμπειρίες μας. Όλα όσα μας αφορούν μπορούμε να τα διαμορφώσουμε και να τα επεξεργαστούμε όπως εμείς θέλουμε…