Πεινασμένες ψυχές…

Πεινασμένες ψυχές… τριγυρνούν μόνες, αναζητούν, ελπίζουν, πονούν και τελικά μένουν μόνες και πεινασμένες… 

Το επέλεξαν, το προκάλεσαν, το θέλουν;

Ποιος ξέρει… Τι σημασία έχει; 

Σημασία έχει το πώς νιώθουν… Νιώθουν τόσο πεινασμένες… για λίγο ενδιαφέρον, λίγη σημασία, λίγη τρυφερότητα και αγάπη, λίγη ζεστασιά και νοιάξιμο.

Νιώθουν πεινασμένες για λίγο συναίσθημα και είναι πιο σημαντική η πείνα της ψυχής, παρά του σώματος. Το πεινασμένο σώμα μπορεί να βρει κάποιο τρόπο να καλύψει ή να ψευτοκαλύψει την πείνα που νιώθει, μια πεινασμένη ψυχή, όμως, δεν μπορεί να κοροϊδέψει την πείνα της με ψευτο- συναισθήματα ή με σχεδόν συναισθήματα- ή νιώθει ή δεν νιώθει... Έχει ανάγκη από γνήσιες και αυθεντικές –ανθρώπινες- σχέσεις, στις οποίες δεν θα χρειάζεται να παρακαλά για λίγο συναίσθημα… θα μπορεί να αφεθεί μέσα σε ένα συναισθηματικό πάρε-δώσε χωρίς μέτρημα, χωρίς ζύγισμα, χωρίς απαιτήσεις…

Πεινασμένες ψυχές που τριγυρνούν περιμένοντας να βρουν λίγη τροφή, λίγη συναισθηματική τροφή που θα απαλύνει την αίσθηση της πείνας… Η συναισθηματική πείνα είναι μια αίσθηση έντονης συναισθηματικής ανάγκης, που προέρχεται από τη συναισθηματική στέρηση που βίωσε το άτομο κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του. 

Πεινασμένες ψυχές που νιώθουν πόνο και νοσταλγία, μια αίσθηση απελπισίας και κενού… ένα κενό που γίνεται αντιληπτό μέσα από τον πόνο της μοναξιάς και της απομάκρυνσης. Πεινασμένες ψυχές που θεωρούν ότι αν καταφέρουν να έρθουν κοντά σε άλλα πρόσωπα θα μπορέσουν να καλύψουν ικανοποιητικά την πείνα τους. Και το κάνουν, τόσο παρορμητικά και αγωνιωδώς, που δεν διακρίνουν πόσο ικανό είναι το πρόσωπο που έχουν απέναντί τους να τους δώσει το συναίσθημα που έχουν ανάγκη. Και… είναι τόσες οι λανθασμένες επιλογές στην προσπάθεια να κατευνάσουν την πείνα, που η πείνα γίνετε ακόμα πιο έντονη… πιο ανυπόφορη, πιο βαθιά…

Πεινασμένες ψυχές, που βρίσκονται σε μια δίνη αναζήτησης λίγου συναισθήματος, ενώ στην πραγματικότητα δεν ξέρουν πώς να το κάνουν και τι ακριβώς ζητούν. Είναι πιο εύκολο να δώσουν και να λάβουν σωματική στοργή και προσοχή, μια επιφανειακή αλληλεπίδραση, που στην πραγματικότητα αποστραγγίζει και τους τελευταίους συναισθηματικούς πόρους που ήταν διαθέσιμοι. Είναι πιο εύκολο να πειστούν ότι δεν έχουν ανάγκη από κανένα συναίσθημα και να παραμείνουν πεινασμένες, παρά να βρουν τον δρόμο της ικανοποίησης και του κορεσμού.

Πεινασμένες ψυχές, που αγωνιούν, που απογοητεύονται, που νιώθουν πληγωμένες, προδομένες, μόνες, απελπισμένες… Πεινασμένες ψυχές, χωρίς συναίσθημα, χωρίς επαφή, χωρίς άγγιγμα, χωρίς νοιάξιμο, χωρίς ζωή…

Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος- Κοινωνιολόγος,  MSc.      

 

Θέλω αλλά φοβάμαι…

*Από Παπαδόπουλο Βαγγέλη, Κοινωνικό Λειτουργό

Μια  μικρή  φράση με τόσο δυνατό νόημα, σκέψου πόσες φορές έχεις λαχταρήσει να κάνεις κάτι στη ζωή σου όσο μικρό ή μεγάλο μπορεί να θεωρηθεί από τον  καθένα μας και πριν καν προλάβουμε να το επεξεργαστούμε λίγο στο μυαλό μας αμέσως μας κατακλύζει ο φόβος.

Γιατί μας συμβαίνει αυτό; Θα σου πω γιατί… ο λόγος είναι ότι τα τελευταία  χρόνια η κοινωνία μας έχει κάνει να φοβόμαστε να δείξουμε αυτό που νιώθουμε, αυτό που σκεφτόμαστε ή απλά το κάτι διαφορετικό που μας εκφράζει και μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα.

Ας αφήσω λοιπόν τα γενικά και ας μπω στο θέμα που σε ενδιαφέρει περισσότερο και ποιο είναι αυτό; Ο φόβος που σε πλημμυρίζει βλέποντας έναν άνθρωπο απέναντί σου, που ξέρεις από την πρώτη στιγμή ότι εσείς οι δύο θα μπλέξετε άσχημα. Και ναι μιλάω για μία ερωτική συνάντηση που μπορεί να είναι και το άλλο σου μισό, αν πιστεύεις βέβαια ότι αυτό είναι αληθινό ή απλά ένας μύθος που έχουμε επινοήσει για δικαιολογήσουμε τη συμπεριφορά μας αλλάζοντας συχνά ταίρι προσποιούμενοι ότι δεν ήταν το άλλο μας μισό.

Και αμέσως ξεκινάς να σκέφτεσαι, να κάνεις σενάρια στο μυαλό σου, που τις περισσότερες φορές δεν έχουν καν νόημα. Είσαι τόσο ωραίος για να σε κοιτάξει; Έχεις αυτό που μπορεί να ζητάει ο άλλος ή αν το έχεις μπορείς εσύ να του το προσφέρεις; Και έτσι, λοιπόν, χωρίς καν να έχεις μιλήσει μαζί του σε έχει κατακλύσει ο φόβος του άγνωστου κόσμου του άλλου.

Έχεις λοιπόν γεμίσει το μυαλό σου από άχρηστες σκέψεις που δεν σου αφήνουν χώρο για οτιδήποτε όμορφο μπορεί να προκύψει από αυτή την συνάντηση.

Βέβαια μπορεί να είσαι λίγο πιο τολμηρός και να το προχωρήσεις, δηλαδή να γίνει η συνάντηση μεταξύ σας αλλά μην έχοντας το θάρρος για να δείξεις κάποια συναισθήματά σου κινητοποιώντας και το άτομο απέναντί σου όλο αυτό να καταλήξει στο καλάθι των απωθημένων.

Το χειρότερο είναι αυτό να το επαναλάβεις με το ίδιο άτομο, ενώ το μόνο που χρειάζεται είναι δέκα δευτερόλεπτα θάρρους για πεις αυτό που νιώθεις αλλάζοντας όχι μόνο τη δική σου ζωή αλλά και του άλλου. Έτσι αναλώνεσαι μέσα στον χρόνο και περνάς τη ζωή σου με τόσο φόβο και ανασφάλεια λες και δεν θέλεις με κάποιο περίεργο τρόπο να χαρείς το πιο όμορφο πράγμα που μπορεί να συμβεί σε ένα άνθρωπο: τον έρωτα και την αγάπη.

Κλείνοντας, μην ξεχνάς "ότι εκεί που φοβάσαι να πας μπορεί να υπάρχουν όλα όσα ψάχνεις"…

Παπαδόπουλος Βαγγέλης, Κοινωνικός Λειτουργός

papevag90@yahoo.gr

Τα παιδικά μας χρόνια: ένα καταφύγιο ή μια κόλαση;

Πώς νιώθεις όταν επιστρέφεις στις αναμνήσεις που έχεις από την παιδική σου ηλικία; Λειτουργούν σαν ένα ασφαλές καταφύγιο, στο οποίο καταφεύγεις κάθε φορά που νιώθεις ευάλωτος ή λειτουργούν σαν μια κόλαση, που σου υπενθυμίζει πόσες δυσκολίες έχεις κληθεί να αντιμετωπίσεις από πολύ μικρή ηλικία…;

Τα παιδικά χρόνια για πολλούς χαρακτηρίζονται από ανεμελιά, όνειρα χωρίς προβληματισμούς, όμορφα ταξίδια του μυαλού και δημιουργικά παιχνίδια, παρέες για ατέλειωτες ώρες και συζητήσεις για το μέλλον, αναμονή ή ανυπομονησία για την ενήλικη ζωή και τις ελευθερίες που αυτή παρέχει. Τα παιδικά χρόνια έχουν πολλά όνειρα και αυταπάτες, που μπορεί να σ’ έκαναν να νιώθεις καλά, να ονειρεύεσαι και να χάνεσαι μέσα σε όμορφες ονειροπολήσεις. Τώρα τι έχει απομείνει από αυτά τα όνειρα; Μπορείς τουλάχιστον να πας για λίγο πίσω και να θυμηθείς πόσο ζωντανά όνειρα έκανες για το μέλλον, πόσο όμορφα ή αισιόδοξα τα έβλεπες όλα γύρω σου και πόση σημασία είχαν κάποια πράγματα που για άλλους ήταν ασήμαντα;

Οι αναμνήσεις των παιδικών σου χρόνων μπορεί να είναι περισσότερο θετικές ή αρνητικές… Γυρίζοντας προς τα πίσω μπορεί να νιώθεις ότι φτάνεις σε ένα καταφύγιο, που σου δημιουργεί ζεστασιά και νοσταλγία ή σε μια κόλαση, που νιώθεις να καίει ότι έχει απομείνει μέσα σου όλα αυτά τα χρόνια, που προσπαθείς να ξεφύγεις από αυτή την κόλαση. Προσπάθησες πολύ να απομακρυνθείς από αυτή την κόλαση, να την ξεχάσεις, να την διαγράψεις… όμως, κάθε φορά που επιστρέφεις νιώθεις ότι ποτέ δεν σταμάτησε να υπάρχει και να καίει κάθε ελπίδα για ζωή, για μέλλον, για αισιοδοξία…

Τα παιδικά χρόνια, όσα χρόνια κι αν περάσουν, θα είναι πάντα σημαντικά, θα σου υπενθυμίζουν την παρουσία τους, θα καθορίζουν τις επιλογές και τον τρόπο αντίληψης και επεξεργασίας των βιωμάτων σου, θα σου θυμίζουν ποιος είσαι… 

Αν επιστρέφοντας στα παιδικά σου χρόνια νιώθεις ότι βρίσκεις ένα καταφύγιο, τότε είσαι τυχερός, γιατί έχεις κάτι σταθερό και δομημένο να σε κρατήσει και τώρα, που ίσως βιώνεις διάφορες δυσκολίες, απογοητεύσεις ή ματαιώσεις. Τουλάχιστον κράτα το πώς ένιωθες τότε με τις σκέψεις που σε συντρόφευαν σε κάθε σου βήμα, σε κάθε σου όνειρο, σε κάθε σου εμπειρία… Τότε, ήταν εύκολο να σου φαίνονται όλα πιο όμορφα, ίσως μαγικά, μέσα από τα ταξίδια του μυαλού… Ήταν τόσο διαφορετικά τα όνειρα που έκανες ως παιδί και ήταν τόσο όμορφες οι στιγμές που σ ‘ έκαναν χαρούμενο… Γελούσες πιο εύκολα και πιο πολύ και είχες πιο απλές και αγνές απαιτήσεις. Ήσουν πιο θετικά διακείμενος στους ανθρώπους και λιγότερο καχύποπτος. Ίσως ήταν καλό που δεν είχες ανακαλύψει την σκοτεινή πλευρά των ανθρώπων και του κόσμου γενικότερα.

Αν επιστρέφοντας στα παιδικά σου χρόνια νιώθεις ότι φτάνεις σε μια κόλαση, που δεν αντέχεις άλλο να την κουβαλάς, προσπάθησε τουλάχιστον να δεις πως κατάφερες ως παιδί να επιβιώσεις, να αντέξεις και να ανταποκριθείς… Μπορεί να μην είχες εμπειρία, μπορεί να μην είχες γνώσεις, αλλά τα κατάφερες… λαβωμένος, με ανοιχτές πληγές, με λιγοστές δυνάμεις, με τραύματα, κατάφερες να επιβιώσεις και να είσαι σήμερα στην ενήλικη ζωή, με ή χωρίς όνειρα, αλλά συνεχίζοντας να προσπαθείς… Μπορεί συχνά να σκέφτεσαι τι νόημα έχει τόση προσπάθεια για όλα όσα για τους άλλους είναι αυτονόητα… όμως, σκέψου ότι αυτονόητο σε αυτή τη ζωή δεν είναι τίποτα για κανέναν… 

Επομένως, είτε κουβαλάς ένα καταφύγιο είτε κουβαλάς μια κόλαση μέσα σου δες πως μπορείς σήμερα να το φροντίσεις αυτό το μέρος ώστε να γίνει ένα μέρος όπου οι θετικές και οι αρνητικές σου εμπειρίες δεν θα σε επηρεάζουν, θα είναι εκεί, θα μπορείς να τις επισκεφθείς, να τις επεξεργαστείς, αλλά δεν θα ζεις μόνο με αυτές ή μόνο για αυτές. 

Πάντα θα κουβαλάς μέσα σου τα παιδικά σου χρόνια, θα τα αναζητάς ή ανεπιθύμητα θα σου θυμίζουν την παρουσία τους, κι εσύ θα πρέπει να παλέψεις για να μην καθορίζουν τη ζωή σου… για να μπορέσεις να διαμορφώσεις το σήμερα, όπως θέλεις, και για να μπορείς να συνεχίσεις να κάνεις όνειρα, που θα σου δίνουν κίνητρο για ζωή, που θα σε κρατούν σε εγρήγορση, ενώ θα συνεχίζεις να πιστεύεις ότι υπάρχουν ακόμη «όμορφοι» άνθρωποι σε αυτόν τον κόσμο.

Κλεπτομανία στην ενήλικη ζωή

Ή μήπως απλά μια πράξη κλοπής;

Κλεπτομανία ή πράξεις κλοπής; Πρόκειται για δύο διαφορετικές συμπεριφορές και καταστάσεις. Ας δούμε τα κύρια χαρακτηριστικά που τις διαφοροποιούν και τις καθορίζουν.

 

Η κλεπτομανία είναι μια διαταραχή ελέγχου των παρορμήσεων, που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια στα οποία το άτομο παρορμητικά ωθείται στο να κλέβει αντικείμενα. Πρόκειται κυρίως για αντικείμενα, που δεν έχουν προσωπική χρησιμότητα ή σημαντική χρηματική αξία για το άτομο και το άτομο δεν οδηγείται στη συγκεκριμένη πράξη γιατί έχει ανάγκη το αντικείμενο. Πολλές φορές το άτομο μπορεί να πετάξει το αντικείμενο που έκλεψε, αμέσως μετά την πράξη του, ή μπορεί να συσσωρεύει τα κλεμμένα αντικείμενα χωρίς να τα χρησιμοποιεί ή να τα επιστρέφει κρυφά. 

Το άτομο που πάσχει από κλεπτομανία νιώθει μια έντονη επιθυμία να κλέψει, ενώ λαμβάνει ικανοποίηση, κυρίως από τη διαδικασία που ακολουθεί μέχρι να καταφέρει να κλέψει κάτι και όχι για το αποτέλεσμα της πράξης. Η συγκεκριμένη πράξη λειτουργεί ανακουφιστικά για το άγχος και την ένταση που νιώθει το άτομο. Συνήθως, το άτομο δεν προγραμματίζει τις κλοπές και δεν λαμβάνει υπόψη τις πιθανότητες σύλληψης, αν και αποφεύγει τις κλοπές όταν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για σύλληψη.

Η κλεπτομανία συνδέεται με τις διαταραχές στη διάθεση και το συναίσθημα, καθώς και με τις ψυχαναγκαστικές διαταραχές. Το άτομο δυσκολεύεται να αντισταθεί στις παρορμήσεις του, ενώ γνωρίζει ότι η πράξη του δεν είναι σωστή και δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο σκοπό. Η ώθηση του ατόμου για να κλέψει οφείλεται κυρίως στην ανάγκη κάλυψης συναισθηματικών προβλημάτων. Το άτομο θεωρεί την πράξη αυτή ως μια διέξοδο, ως έναν τρόπο εκτόνωσης, ως προς την αυξανόμενη ένταση που νιώθει μέχρι να φτάσει στην πράξη. Κατά τη διαδικασία της κλοπής το άτομο νιώθει ευχαρίστηση ή ανακούφιση, ενώ δεν οδηγείται στην κλοπή λόγω θυμού ή εκδίκησης. Επίσης, το άτομο νιώθει ενοχές, ντροπή, αύξηση της έντασης πριν την κλοπή, σκέψεις εισβολής, αδυναμία αντίστασης στην παρόρμηση, στρες, τύψεις και ανακούφιση της πίεσης μετά την κλοπή.

Θα πρέπει να γίνει διάκριση ανάμεσα στην κλεπτομανία ως ψυχιατρική διαταραχή και στην κλοπή ως μια πράξη με στόχο τα χρήματα, όπου το άτομο εμφανίζει πρόθεση και προμελέτη πριν την διάπραξη της κλοπής, με σκοπό την επίτευξη του μεγαλύτερου κέρδους. Η κλοπή έχει συγκεκριμένο σκοπό και υποκινείται από τη χρησιμότητα του αντικειμένου ή από την χρηματική του αξία, ενώ η κλεπτομανία χαρακτηρίζεται από την παρόρμηση και δεν στοχεύει στο αντικείμενο καθαυτό. Η κλεπτομανία θα πρέπει να διακριθεί από συμπεριφορές που οφείλονται στη διαταραχή διαγωγής, σε ένα επεισόδιο μανίας ή στην αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας. 

Για την αντιμετώπιση της κλεπτομανίας απαιτείται θεραπευτική παρέμβαση –ψυχοθεραπεία ή συμβουλευτική-, ώστε να διερευνηθούν τα ψυχολογικά θέματα που ωθούν το άτομο στη συγκεκριμένη συμπεριφορά. Πρόκειται για μια παρορμητική συμπεριφορά, μια έξη, που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, ενώ μπορεί να συνοδεύεται από άλλα προβλήματα, όπως κοινωνική απομόνωση, κατάθλιψη και άγχος και χαμηλά επίπεδα διεκδικητικότητας. Αποτελεσματική έχει βρεθεί πως είναι η γνωσιακή- συμπεριφορική προσέγγιση, που στοχεύει στη μείωση της έντασης και της συχνότητας των συμπτωμάτων της κλεπτομανίας, στην αύξηση των διαπροσωπικών σχέσεων και επαφών, στη μείωση των συναισθημάτων άγχους και κατάθλιψης και στην αύξηση της διεκδικητικότητας.

Βιβλιογραφία

Grant, J.E. (2006). Understanding and treating kleptomania: New models and new treatments. Israel Journal of Psychiatry & Related Sciences, 43 (2), 81-87. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16910369

Hodgins, D.C. & Peden, N. (2008). Cognitive- behavioral treatment for impulse control disorders. www.scielo.br/pdf/rbp/v30s1/en_art05.pdf.

Ramzi Talih, F. (2011). Kleptomania and potential exacerbating factors. Innovations in Clinical Neuroscience, 8 (10), 35-39. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3225132/.