«Με το πέρασμα των χρόνων έχω μάθει ότι ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνώ με τα παιδιά μου καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα επικοινωνήσουν και αυτά μαζί μου. Συχνά μου μιλούν με τον ίδιο τόνο με τον οποίο τους μιλάω εγώ. Για να το πω αλλιώς, παίρνω αυτό που δίνω. Αυτό είναι σημαντικό να το θυμάμαι πάντα, επειδή θέλω τα παιδιά μου να μάθουν ότι σε μια σχέση δεμένων και αγαπημένων ανθρώπων η επικοινωνία χαρακτηρίζεται από σεβασμό και ευγένεια.
Η θετική επικοινωνία αποτελεί έναν από τους πιο πρακτικούς τρόπους για να χτίσουμε υγιείς σχέσεις. Επικοινωνία δεν είναι μόνο οι λέξεις που λέμε, είναι και ο τρόπος που τις λέμε, ο τόνος της φωνής μας, τα μη λεκτικά σήματα και η συμπεριφορά μας, όπως επίσης τα γραπτά μας. Όταν κοιτάζετε στα μάτια τον σύντροφό σας και του δίνετε την αμέριστη προσοχή σας, του δείχνετε ότι τον θεωρείτε σημαντικό ακόμα κι όταν αυτό δεν το εκφράζετε με λέξεις. Όταν αγνοείτε το παιδί σας καταφεύγοντας στη σιωπή, του μεταφέρετε ένα δυσάρεστο μήνυμα: ‘’αυτή τη στιγμή δεν αξίζεις την προσοχή και τη στοργή μου’’. Για αυτό και πρέπει να προσέχουμε όχι μόνο τα λόγια που βγαίνουν από το στόμα μας, αλλά όλους τους τρόπους με τους οποίους επικοινωνούμε.
Κρατήστε στο μυαλό σας αυτό που ήδη γνωρίζετε ότι ισχύει, ότι δηλαδή τη μέθοδο επικοινωνίας που συνήθως χρησιμοποιούμε στη ζωή μας την έχουμε μάθει στην παιδική μας ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε αλληλεπίδραση με το παιδί σας, του μαθαίνετε πώς να επικοινωνεί. Μπορείτε να το βοηθήσετε να κάνει μια καλή αρχή στην οικοδόμηση υγειών σχέσεων διδάσκοντάς του από νωρίς θετικές δεξιότητες επικοινωνίας.
Σεβασμός
Υπάρχει η ευρύτατα διαδεδομένη παρανόηση ότι πρέπει να μιλάμε αυστηρά στα παιδιά για να μας ακούσουν. Πολλοί γονείς λένε συχνά: ‘’το παιδί μου δεν θα με ακούσει παρά μόνο αν φωνάξω’’. Αν είναι έτσι τα πράγματα, τότε φοβάμαι ότι σε αυτό που το παιδί έχει μάθει να ανταποκρίνεται είναι οι φωνές σας. Η πικρή αλήθεια είναι ότι, όσο πιο συχνά χρησιμοποιείται φωνές, σκληρές λέξεις και υψηλούς τόνους για να κάνετε το παιδί να ακούσει, τόσο πιο συχνά θα χρειαστεί να επαναλάβετε αυτό που θέλετε να το μεταφέρετε. Και αυτό γιατί το παιδί θα μάθει πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να κάνει κάτι αν δεν φτάσετε στο σημείο να εκραγείτε.
Επιπλέον, θα συμπεράνει ότι αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να επικοινωνεί με τους άλλους, ώστε να περνάει το δικό του και έτσι μπορεί να το δείτε να μιλάει το ίδιο αυστηρά και με εξίσου υψωμένη φωνή σε αδέρφια συνομήλικους του ακόμη και σε σας τους ίδιους.
Θυμηθείτε τι είπα πιο πάνω: μπορείτε να είστε γεμάτοι αγάπη ακόμα και όταν δεν νιώθετε να σας αγαπούν. Μπορείτε να είστε θερμοί απέναντι στο παιδί σας ακόμα και όταν αυτό είναι ψυχρό, μπορείτε να είστε ήρεμοι όταν είναι θυμωμένο και ευγενικοί όταν συμπεριφέρεται με αγένεια. Εσείς είστε οι ενήλικες. Εσείς είστε το υπόδειγμα.
Είναι εφικτό να γίνετε κατανοητοί χωρίς τη βροντερή αυταρχική φωνή που ίσως είχατε συνηθίσει να ακούτε καθώς μεγαλώνατε. Οι φωνές και οι απειλές τείνουν να κάνουν τα παιδιά να κλείνονται. Τα οδηγούν σε θέση άμυνας, ενεργοποιώντας τον αντιδραστικό κάτω εγκέφαλο τους. Δείχνοντάς τους όμως σεβασμό, δεν τους μεταφέρετε το μήνυμα ότι δεν έχετε τον έλεγχο, αλλά ότι τα ίδια είναι άξια σεβασμού. Αυτό είναι κάτι που θέλετε να πιστεύει το παιδί σας για τον εαυτό του, έτσι δεν είναι;
Ενθάρρυνση και έπαινος
Έχουν γραφτεί πολλά για τον έπαινο. Η ενθάρρυνση είναι καλή για τα παιδιά. Εκφράσεις όπως ‘’πιστεύω σε σένα, μπορείς να το κάνεις’’, ‘’συνέχισε να προσπαθείς, είμαι σίγουρη πως θα τα καταφέρεις’’, ‘’τα πας περίφημα, συνέχισε έτσι’’ βοηθούν τα παιδιά να εξελιχθούν και να προοδεύσουν.
Ο έπαινος είναι επίσης καλός, αρκεί να μην είναι κενός περιεχομένου και να έχει μοναδικό σκοπό να πείσει το παιδί σας να κάνει κάτι που θέλετε. Ένας έπαινος είναι καλύτερος ως ειλικρινής ένδειξη εκτίμησης και αναγνώρισης των προσπαθειών του παιδιού και όχι ως μια απλή κρίση για το αποτέλεσμά τους.
Το θέμα πάντως είναι ότι το παιδί πρέπει να νιώθει ότι το προσέχετε, το αναγνωρίζετε και το εκτιμάτε, να είναι σε θέση να κάνει τις δικές του κρίσεις για την ποιότητα της δουλειάς του και να μη βασίζεται στην έγκριση των άλλων για να νιώσει ικανοποίηση, να καταλάβει ότι μερικές φορές θα πετυχαίνει και άλλες όχι, και ότι κάθε προσπάθειά του είναι μια ευκαιρία για να μάθει κάτι καινούριο» (σελ. 118-122).
Πηγή:
Rebecca Eanes. 2018. Θετικοί γονείς, ευτυχισμένα παιδιά. Οδηγός ανατροφής. Εκδόσεις Πεδίο.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου