Η ερωτική αγάπη «εκφράζεται στη
βαθιά επιθυμία για πλήρη συνταύτιση και ένωση μ’ ένα άλλο πρόσωπο».
«Η σεξουαλική επιθυμία έχει στόχο
της τη συνένωση. Και ασφαλώς δεν είναι μόνο μια σωματική επιθυμία, η ανακούφιση
από μια οδυνηρή ένταση. Ωστόσο, όμως, η σεξουαλική επιθυμία μπορεί να προκληθεί
τόσο από την αγωνία της μοναξιάς, από τον πόθο να κατακτήσεις ή να κατακτηθείς,
από ματαιοδοξία, από την επιθυμία να πληγώσεις ή και να καταστρέψεις, όσο κι
από την αγάπη. Φαίνεται πως η σεξουαλική επιθυμία εύκολα μπορεί να αναμιχθεί ή
να διεγερθεί από οποιαδήποτε δυνατή συγκίνηση, μια από τις οποίες είναι η
αγάπη.
Εξαιτίας του ότι η σεξουαλική
επιθυμία είναι στο μυαλό τω περισσότερων ανθρώπων ζευγαρωμένη με την ιδέα της αγάπης,
εύκολα οδηγούνται από λαθεμένο συμπέρασμα ότι αγαπάνε ο ένας τον άλλο, όταν
ποθούνται σωματικά. Η αγάπη μπορεί να εμπνεύσει την επιθυμία για σεξουαλική
ένωση. Σ’ αυτή την περίπτωση η σωματική σχέση δε χαρακτηρίζεται από την
απληστία ούτε από την επιθυμία να κατακτήσεις ή να κατακτηθείς αλλά είναι
γεμάτη τρυφερότητα. Αν η επιθυμία για σωματική ένωση δεν προκαλείται από την
αγάπη, αν η ερωτική αγάπη δεν είναι επίσης αδερφική, ποτέ δεν οδηγεί τη
συνένωση σε κάτι περισσότερο από ένα
οργιαστικό, παροδικό αίσθημα. Η σεξουαλική έλξη δημιουργεί προσωρινά την
ψευδαίσθηση της συνένωσης. Ωστόσο, χωρίς αγάπη αυτή η ‘ένωση’ αφήνει το ζευγάρι
τόσο ξένους τον ένα με τον άλλο, όσο και πριν. Κάποτε τους κάνει να ντρέπονται
ή και να μισούν ο ένας τον άλλο, γιατί όταν η αυταπάτη φύγει, νιώθουν ακόμη πιο
δυνατά από πριν την αποξένωσή τους…
Στην ερωτική αγάπη υπάρχει η
αποκλειστικότητα που λείπει από την αδερφική και μητρική αγάπη… Είναι δύο
άνθρωποι που ταυτίζονται μεταξύ τους και διογκώνουν το ένα άτομο σε δύο για να
λύσουν το πρόβλημα του χωρισμού. Νιώθουν την εμπειρία της υπερνίκησης της μοναξιάς.
Κι ωστόσο, αφού είναι ξεκομμένοι από τους υπόλοιπους συνανθρώπους τους,
παραμένουν ξεκομμένοι ο ένας από τον άλλο και αποξενωμένοι από τους εαυτούς τους.
Η εμπειρία της ένωσής τους είναι μια αυταπάτη. Η ερωτική αγάπη είναι
αποκλειστική στο αγαπημένο πρόσωπο, όμως αναφέρεται σε όλο το ανθρώπινο γένος,
σε καθετί που είναι ζωντανό. Είναι αποκλειστική μόνο με την έννοια ότι μπορώ να
συνενώσω ολοκληρωτικά και έντονα τον εαυτό μου με ένα μόνο πρόσωπο. Η ερωτική
αγάπη αποκλείει την αγάπη για όλους μόνο με την έννοια της ερωτικής συνένωσης
και της συμπόρευσης σ’ όλους τους δρόμους της ζωής κι όχι με την έννοια της βαθιάς
αδερφικής αγάπης» (σελ. 66-70).
Έριχ Φρομ. (1978). Η τέχνη της
αγάπης. Αθήνα: Μπουκουμάνης, σελ. 66-72.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου