Φόβοι και φοβίες στην τρίτη ηλικία
Το άτομο από τη στιγμή
που συνειδητοποιεί το πόσο εύθραυστος και ευάλωτος είναι, εμφανίζει διάφορους
φόβους γα τον εαυτό του και τη ζωή του. Η εδραίωση αυτών των φόβων και η
επιμονή τους στο χρόνο μπορεί να μετατρέψει τους φόβους σε φοβίες, που
ακολουθούν το άτομο σε κάθε στιγμή και βήμα στη ζωή του. Όσο μεγαλώνουμε τόσο
πιο πολύ νιώθουμε ότι βρίσκεται σε κίνδυνο η υγεία μας και η σωματική μας
ακεραιότητα, με αποτέλεσμα να αναπτύσσουμε περισσότερες αρνητικές σκέψεις.
Τι φοβόμαστε όμως όταν
φτάνουμε στην τρίτη ηλικία;
Μεταξύ των πιο συχνών
φόβων των ατόμων της τρίτης ηλικίας είναι η μοναξιά, η απώλεια της ανεξαρτησίας
και αυτονομίας, η απώλεια της σωματικής και πνευματικής υγείας, ο θάνατος του/
της συζύγου ή άλλων μελών της οικογένειας, ο θάνατος του ίδιου του ατόμου, η
ανικανότητα να ανταπεξέλθουν στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, η απομόνωση
και η περιθωριοποίηση, η οικονομική εξάρτηση και ο πόνος. Οι φόβοι αυτοί εξαρτώνται από τις δεδομένες
κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες του ατόμου, την οικογενειακή κατάσταση και
γενικότερα τις συνθήκες της ζωής του. Παίζει σημαντικό ρόλο τι είδους
συναισθηματικές σχέσεις έχει αναπτύξει το άτομο μέσα στο οικογενειακό και
κοινωνικό του περιβάλλον και κατά πόσο υπάρχει ένα υποστηρικτικό δίκτυο.
Κάποιοι από τους φόβους
εδραιώνονται και μετατρέπονται σε φοβίες, που είναι ένας παράλογος φόβος ο
οποίος μας κυριεύει και μας δημιουργεί την αίσθηση ότι δεν θα μπορέσουμε να
επιβιώσουμε. Το ερέθισμα που μας προκαλεί φόβο μας προκαλεί έντονα σωματικά,
γνωστικά, συμπεριφορικά και συναισθηματικά συμπτώματα. Οι σκέψεις όταν κάτι μας
προκαλεί φόβο είναι ότι θα πάθουμε κάτι κακό και θα μείνουμε μόνοι και
αβοήθητοι, φτάνοντας στο θάνατο.
Πίσω από μια φοβία
υπάρχει η απώλεια του ελέγχου –δεν θα μπορέσω με κάποιο τρόπο να αντιδράσω και
να παρέμβω- και η πρόκληση θανάτου –θα πεθάνω-. Μεγαλοποιούμε αρκετά στο μυαλό
μας το φόβο και νιώθουμε τελείως αβοήθητοι. Όταν χρησιμοποιήσουμε τη λογική
καταλαβαίνουμε ότι ο φόβος είναι υπερβολικός και οι αντιδράσεις μας το ίδιο,
ωστόσο, όταν μας κυριεύει ο φόβος δεν μπορούμε να αντιδράσουμε λογικά. Έτσι,
προτιμούμε να αποφεύγουμε τις καταστάσεις ή τα αντικείμενα που φοβόμαστε. Μ’
αυτό τον τρόπο όμως μεγαλώνουμε ακόμη περισσότερο την απόσταση από αυτό που
φοβόμαστε και το κάνουμε να φαντάζει ακόμη πιο τρομαχτικό στο μυαλό μας.
Για να μπορέσουμε να
αντιμετωπίσουμε τις φοβίες που έχουμε θα πρέπει να ερχόμαστε σε επαφή με αυτά
που φοβόμαστε, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει το πώς νιώθουμε για τον εαυτό μας και
πόσο αποδεχόμαστε και συμβιβαζόμαστε με την ηλικία μας, τις δυνάμεις και τις
αδυναμίες μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου