Τέσσερις τύποι ερωτικών σχέσεων

Κατά τον Kernberg

 

Σύμφωνα με τον Kernberg, υπάρχουν τέσσερις τύποι ερωτικών σχέσεων που είναι οι εξής:

Κανονικός τύπος: η σχέση είναι πολύ σημαντική, ενώ η αγάπη κυριαρχεί στη σύγκρουση.

Παθολογικός τύπος: η σύγκρουση καταλαμβάνει τη σχέση, ενώ λειτουργεί μόνο ένα μέρος του αντικειμένου.

Αντίστροφος τύπος: αναζήτηση για ενθουσιασμό, ενώ οι σύντροφοι αντιστρέφουν το καλό και το κακό.

Ώριμος τύπος: προσανατολισμός στόχου/ εργασίας, λειτουργία ολόκληρου του αντικειμένου.

Στις κανονικές σχέσεις, τα ζευγάρια μπορούν να μαλώνουν, να κοροϊδεύουν και να τσακώνονται, αλλά εξαιτίας των υγιών δεσμών που έχουν με το αντικείμενο τίποτα δεν τους εμποδίζει να διατηρήσουν μια σχέση αγάπης. Το ζευγάρι προσέχει ο ένας τις ανάγκες του άλλου, και όταν τα πράγματα ξεφεύγουν από τον έλεγχο συχνά υπερκαλύπτονται από ζητήματα που έχουν μεγαλύτερη συνάφεια και σημασία. Παράπονα, επιχειρήματα και εξωτερικοί παράγοντες δεν θα πρέπει να παρεμβαίνουν στην αγάπη του ζευγαριού, το οποίο θα πρέπει να έχει την επιθυμία να διατηρήσει μια οικεία, ερωτική σύνδεση.

«Ξέρω ότι η σύζυγός μου αναστατώνεται όταν η μητέρα μου έρχεται και αρχίζει να της λέει τι να κάνουμε και πώς να λειτουργήσουμε το σπίτι μας. Αλλά απλά την αφήνουμε να πει το κομμάτι της και μετά συνεχίζουμε τη ζωή μας».

«Ξέρω ότι η γυναίκα μου εκνευρίζεται όταν βλέπω πορνό ιστοσελίδες, αλλά ξέρει ότι την αγαπώ και είμαι περισσότερο στραμμένος προς αυτήν παρά σε τεχνητά σεξουαλικά αντικείμενα».

Στους παθολογικούς δεσμούς αγάπης, οι πρωτόγονες άμυνες εμποδίζουν τη διατήρηση μιας στενής διαπροσωπικής σχέσης. Οι πρωτόγονες άμυνες λειτουργούν κυρίως με την έκφραση φθόνου, ζήλιας, ελέγχου, κυριαρχίας και θυματοποίησης.

«Όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά, ξέρω ότι πίστευε ότι ήμουν πιο σέξι, η πιο όμορφη γυναίκα που γνώρισε ποτέ. Τώρα κάθε φορά που τον βλέπω να κοιτάζει άλλη γυναίκα γίνομαι υπερβολικά ζηλιάρα».

«Προτιμά να κοιτάζει πορνογραφία παρά να κάνει σεξ μαζί μου. Όταν αποσύρεται και αποσπάται, γίνομαι όλο και πιο προσκολλημένη. Ξέρω ότι είναι μοναχικός και δυσκολεύεται με την οικειότητα, αλλά όσο περισσότερο κολλάω, τόσο περισσότερο στρέφεται στο πορνό και σε διεστραμμένες πράξεις, που με κάνουν να γίνομαι ακόμα πιο επιθετική».

«Είναι πολύ κτητικός απέναντί μου. Ήξερα ότι όλο τον καιρό δημιουργούσε μνησικακία, επειδή ένιωθε ότι έδινα περισσότερη προσοχή στα παιδιά μου παρά σε εκείνον. Τον αγαπώ και με αγαπάει, αλλά κατά κάποιο τρόπο η αγάπη καταστράφηκε από τη ζήλια του. Άρχισε να γίνομαι όλο και πιο εκδικητικός, κάνοντας σκληρά και σαδιστικά πράγματα για να με πληγώσεις».

Σε μια αντίστροφη σχέση κυριαρχεί ο ενθουσιασμός, που μπορεί να υπάρχει, αλλά ποτέ δεν είναι αρκετό. Αν υπάρχει κάποιο παράπονο στη σχέση, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιθυμία για περισσότερο ενθουσιασμό. Στο τέλος, αυτό που μένει είναι ένα αίσθημα ντροπής, εκτός και αν το άτομο βρει έναν σύντροφο που συνεργάζεται καλύπτοντας την ανάγκη για συνεχή εξωτερική διέγερση. Αυτό που σκοτώνει την αντίστροφη σχέση ειρωνικά είναι η αγάπη.

«Παραπονιέται ότι βαριέται και δεν μπορώ να συνεχίσω να νιώθω άνετα με αυτούς τους τρόπους σεξουαλικής συνεύρεσης. Είναι αχόρταγος και θέλει πάντα όλο και περισσότερα. Καθώς επιτίθεμαι, επειδή θέλω περισσότερο προσοχή από αυτόν, βρίσκει περισσότερη αιτιολόγηση για τις δραστηριότητες διατήρησής του. Στο τέλος, νιώθει διωγμένος από τις παράξενες σεξουαλικές φαντασιώσεις και την ανάγκη να βρει περισσότερο εξωτερική διέγερση. Με τον ενθουσιασμό έρχεται μια υπερβολική ποσότητα ντροπής».

Η ώριμη αγάπη μπορεί μερικές φορές να είναι βαρετή, αλλά το ζευγάρι βρίσκει μια βαθιά ικανοποίηση στη διατήρηση ενός αισθήματος ειρήνης, αρμονίας και οικειότητας, καθώς και της χαράς του ότι γνωρίζονται και μοιράζονται κοινούς στόχους, μεγαλώνοντας σε μια οικογένεια και με το να είναι καλοί γονείς, καλοί πάροχοι και καλοί πολίτες στην κοινότητα.

«Το πιο σημαντικό είναι να βγάλει τα προς το ζην, να βάλει ψωμί στο τραπέζι και να βάλει τα παιδιά μας στο κολέγιο».

 

 

Πηγή:

Joan Lachkar. 2014. Common complaints in couple therapy. New Approaches to treating marital conflict. Routledge.

 

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.