Το τέλος του ζευγαριού

Όταν το ζευγάρι σταματήσει να συμβιβάζεται και να προσαρμόζεται, αρχίζει να χρησιμοποιεί την οργισμένη καταπίεση ώστε να αλλάξει τον άλλο. Ο κύκλος της απελπισίας που ακολουθούν τα ζευγάρια με σκοπό την αλλαγή είναι ο εξής: «Να αλλάξεις». «Όχι εγώ, εσύ να αλλάξεις». Αυτή η επανάληψη του διαλόγου οδηγεί σε μια μόνιμη απελπισία, καθώς καταλαβαίνουν ότι είναι δύσκολο να καταφέρουν να αλλάξουν τον σύντροφό τους. Κατά την προσπάθεια αλλαγής του άλλου, αυτό που κατάφεραν ήταν να αλλάξουν στην πραγματικότητα και οι δύο, αλλά κρυφά και χωρίς να το έχουν συνειδητοποιήσει ούτε οι ίδιοι. Στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του γάμου, οι δύο σύντροφοι έχουν αποκτήσει αυτεπίγνωση και αυτοπεποίθηση. Ωστόσο, ταυτόχρονα οι περιορισμοί του γάμου νιώθουν ότι τους παρεμποδίζουν ώστε να μπορέσουν να χαρούν την αυτεπίγνωσή τους. Θεωρούν ότι το τέλος του γάμου και η απαλλαγή από τον έγγαμο βίο θα τους οδηγήσει επιτέλους στην ενηλικίωσή τους και στην ανακάλυψη του εαυτούς τους.

«Ο σύντροφος, που θέλει να χωρίσει, διαλέχτηκε για να είναι η φωνή της ατομικότητας και της περιπέτειας και αυτός συνήθως φοβάται περισσότερο την απορρόφηση. Ο άλλος, που περισσότερο φοβάται την εγκατάλειψη, αντιπροσωπεύει τις συντηρητικές αρχές, που υποστηρίζουν τη σταθερότητα και τη συντροφικότητα» (σελ. 321).

«Το ζευγάρι πλάθει επίσης ασύνειδα και την κρατάει γερά ορισμένη δικαιολογία για τον χωρισμό, κάποιο ζήτημα, που γύρω του θα οργανωθεί και θα φουντώσει ο πόλεμος. Η διαδικασία του διαζυγίου δείχνει τη δίψα των συντρόφων να «ξαναγεννηθούν», να απαλλαγούν από το «οικογενειακό αίσθημα», που τους αρνιέται την ατομικότητά τους. Είναι τέλος πάντων αποφασισμένοι να γίνουν δύο χωριστά άτομα, όσο κι αν τους κοστίσει αυτό» (σελ. 321).

Το ζευγάρι που αποφασίζει να χωρίσει θα πρέπει να απελευθερωθεί και ψυχολογικά, να αφήσει ο ένας τον άλλο, μέσα από την κατάκτηση της αληθινής ατομικότητας. Η αληθινή ατομικότητα είναι απαραίτητη και για έναν καλό γάμο. «Ότι κι αν αποφασίσουν για τον γάμο τους, θα χρειαστεί να ξεμπλέξουν τις ολοκληρωτικά συνυφασμένες διεργασίες του στοχασμού τους. Τους χρειάζεται να δημιουργήσουν μέσα τους συναίσθηση γνήσιας αυτονομίας» (σελ. 322).

Όταν το ζευγάρι αποφασίζει να φτάσει στο διαζύγιο, η θλίψη είναι αναπόφευκτη. Αρχικά, θα πρέπει να ξεπεράσει τον πανικό που νιώθει απέναντι στο νέο, στην επερχόμενη μοναξιά και να αντιμετωπίσει τις αλλαγές στη ζωή. Ταυτόχρονα μπορεί να ταραχτούν και από την απαίτηση των παιδιών να συνεχίσουν να είναι μαζί. Αυτό μπορεί πραγματικά να ταράξει το ζευγάρι, καθώς καταλαβαίνει ότι είναι βαθιά και άρρηκτα δεμένο, με αποτέλεσμα η αναμενόμενη απελευθέρωση να μην είναι τόσο εύκολη. Η αίσθηση της αιχμαλωσίας ενδέχεται να είναι κάτι που τους ακολουθεί από την πατρική τους οικογένεια και τους κυνηγάει και μέσα στον συζυγικό βίο.

Νάπιερ & Χουίτεκερ. (1987). Οικογένεια μαζί όμως αλλιώτικα. Εκδόσεις Κέδρος.