Της Nancy McWilliams
Το συγκεκριμένο βιβλίο της McWilliams «προσφέρει τον χάρτη που χρειάζονται οι θεραπευτές για να εξερευνήσουν τον συναρπαστικό, αλλά και γεμάτο προκλήσεις κόσμο της θεραπείας».
«Η συγγραφέας αναφέρεται σε όλα αυτά που δεν μας είπαν στη διάρκεια της εκπαίδευσής μας, όπως το αν μας ταιριάζει αυτό το επάγγελμα και ποιοι είναι οι εργασιακοί κίνδυνοι που ελλοχεύουν, πόσες ώρες θα εργαστούμε, πώς θα καθορίσουμε την αμοιβή μας, πόσο αυτοαποκαλυπτικοί μπορούμε να είμαστε, ή πόσο διαθέσιμοι στις ανάγκες των πελατών. Επιπλέον απαντά σε δύσκολα διλήμματα: Τι κάνουμε με τις προσκλήσεις και τα δώρα των πελατών, τους πελάτες με αυτοκτονικό ιδεασμό ή έντονες τάσεις βίας, όσους δεν αντέχουν τους αποχωρισμούς, όσους εκλιπαρούν τη σωματική επαφή;» (Από το οπισθόφυλλο).
Στο δεύτερο κεφάλαιο η συγγραφέας αναλύει την ψυχαναλυτική ευαισθησία αναζητώντας ορισμένες ομοιότητες ανάμεσα στις διαφορετικές ψυχοδυναμικές προσεγγίσεις και κάνοντας αναφορά στην περιέργεια και το δέος, στην πολυπλοκότητα, στην ταύτιση και την ενσυναίσθηση, στην υποκειμενικότητα και εναρμόνιση με το συναίσθημα, στη διαπροσωπική προσκόλληση και στην πίστη.
Συγκεκριμένα γράφει:
«Η περιέργεια για τον τρόπο που συνεργάζονται οι ασυνείδητες σκέψεις, τα συναισθήματα, οι εικόνες και οι ορμές, βρίσκεται πίσω από τη δέσμευση του θεραπευτή απέναντι στον ασθενή και το κουράγιο του ασθενή να αυτοεξετάζεται και να αυτοαποκαλύπτεται ολοένα και περισσότερο. Η υπόθεση ότι ως θεραπευτές δεν γνωρίζουμε τι πρόκειται να μάθουμε για έναν ασθενή, είναι εξίσου ρεαλιστική όσο και θεραπευτική. Μια διαδεδομένη εικόνα για τον ρόλο του αναλυτικού θεραπευτή, έναν ρόλο που διαθέτει εξουσία ως προς τη διαδικασία, αλλά αβεβαιότητα ως προς το περιεχόμενο, παρομοιάζει τον θεραπευτή με τον ανιχνευτή ή τον οδηγό σε ένα ταξίδι. Εάν ένα άτομο διασχίζει μια άγνωστη ζούγκλα, χρειάζεται να έχει κοντά του κάποιον ο οποίος να ξέρει πώς να πορευτεί χωρίς να διατρέξει κίνδυνο ή να βρεθεί σε αδιέξοδο. Ωστόσο, ο οδηγός δεν χρειάζεται να γνωρίζει το σημείο από το οποίο τα δύο μέλη θα βγουν από την ζούγκλα, έχει μόνο τα μέσα για να κάνει το ταξίδια ασφαλές. Παρά τον όγκο της βιβλιογραφίας για τα δυναμικά που συνήθως συνοδεύουν τα διάφορα συμπτώματα ή τους τύπους προσωπικότητας, ο στοχαστικός ψυχοδυναμικός κλινικός ακούει κάθε πελάτη όντας ανοιχτός στην πιθανότητα να διαψευστούν οι υποθέσεις του. Αυτό που ο Freud ονόμασε ‘ομοιόμορφα αιωρούμενη προσοχή’, αυτό που ο Bion και μετέπειτα ο Ogden ονόμασαν ‘ονειροπόληση’ και αυτό που ο Casement ονομάζει ‘μη εστιασμένη ακρόαση’ αποτελεί ίσως το sine qua non της αναλυτικής στάσης: τη δεκτικότητα σε ότι παρουσιάζεται και την περιέργεια για το πόσα πολλά πράγματα μπορεί να σημαίνει» (σελ. 88-89).
«Το δέος περιλαμβάνει την προθυμία να νιώσουμε πολύ μικροί μπροστά στην παρουσία του αχανούς και του άγνωστου. Είναι δεκτικό και ανοιχτό στην αλλαγή. Λειτουργεί σαν σιωπηλή μαρτυρία. Δεν θα μπορούσε να διαφέρει περισσότερο από την τεχνοκρατική, χρησιμοθηρική νοοτροπία ενός ατόμου που λύνει τεχνικά προβλήματα ή από την πραγματιστική ‘εγώ μπορώ’ αισιοδοξία ενός ατόμου που πιστεύει ότι μόνον αυτός κυβερνά τη ζωή του» (σελ. 90).
Πηγή:
Nancy McWilliams. 2006. Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία. Ένας οδηγός για επαγγελματίες. Ινστιτούτο Ψυχολογίας και Υγείας.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
