Πέμπτη 22 Μαΐου 2014

Ανέκφραστα συναισθήματα και ανεκπλήρωτα όνειρα



Ότι δεν συνέβη ποτέ, είναι ότι δεν ποθήσαμε αρκετά, έλεγε ο Καζαντζάκης, αλλά τι γίνεται όταν ότι ποθήσαμε αρκετά, τελικά δεν συνέβη ποτέ; και πόσο μπορείς να ζεις με την ελπίδα ότι θα συμβεί; Στρέφοντας την προσοχή μας σε ανεκπλήρωτα πάθη και όνειρα βλέπουμε πως είτε θα σιγοκαίνε για πάντα μέσα μας είτε θα προσπαθήσουμε να τα θάψουμε, να τα ξεπεράσουμε ή να τα προσπεράσουμε. 

Ο Freud έλεγε ότι τα ανέκφραστα συναισθήματα δεν πεθαίνουν ποτέ, απλά θάβονται ζωντανά και είναι θέμα χρόνου να εκδηλωθούν με τρόπο δυσάρεστο. Όσο δηλαδή πιέζουμε μέσα μας αυτά τα συναισθήματα ή προσπαθούμε να τα θάψουμε πιστεύοντας πως έτσι θα γλιτώσουμε από αυτά, τόσο πιο έντονα γίνονται και βγαίνουν με τη μορφή συμπτώματος, μεταμφιεσμένα ώστε να μην μπορούμε άμεσα να κάνουμε τη σύνδεση ανάμεσα στο σύμπτωμα και στο συναίσθημα που είχαμε καταπιέσει.  

Οπότε το ερώτημα που προκύπτει είναι τι κάνουμε; Επιλέγουμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας και να βιώσουμε μια πιθανή απόρριψη ή να τα κρατήσουμε μέσα μας βιώνοντας μια διαρκή ένταση που δεν βρίσκουμε τρόπο να τη διοχετεύσουμε προς τα έξω; Μήπως σε κάποιες περιπτώσεις είναι καλύτερα αυτό που αισθανόμαστε να το κρατάμε μέσα μας; Όμως, έτσι δεν θα μάθουμε ποτέ την αντίδραση του άλλου, την απάντηση του άλλου ή αν τελικά άξιζε όλο αυτό που νιώθαμε… Μήπως στη δεύτερη περίπτωση εξιδανικεύουμε πολύ την κατάσταση και μεγαλοποιούμε τα πράγματα, αναπτύσσοντας προσδοκίες που τελικά κανείς δεν θα μπορούσε να μας εκπληρώσει, με αποτέλεσμα ουσιαστικά να επιλέγουμε να μείνουμε με αυτό το ανεκπλήρωτο και να μην προσπαθούμε καν να το εκφράσουμε; Από ένα σημείο και μετά είναι σαν να πείθουμε τον εαυτό μας να ζει με αυτό, είναι μια συνήθεια που δεν θέλουμε όμως να την κάνουμε πραγματικότητα γιατί θα χαθεί η μαγεία, αυτό το μαγικό που πλάσαμε στο μυαλό μας, όπως εμείς θέλαμε, όπως εμείς το ονειρευόμασταν… 


Στην περίπτωση που επιλέγουμε να εκφράσουμε όσα νιώθουμε τουλάχιστον ξεκαθαρίζουμε από την πλευρά μας την κατάσταση και στη συνέχεια κινούμαστε αναλόγως. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές είναι πιο πιθανό να μην εκφράσουμε όσα νιώθουμε… γιατί; Μπορεί να είναι φόβος, δειλία, ντροπή, ανασφάλεια, έλλειψη αυτοπεποίθησης, έλλειψη τόλμης και διεκδικητικότητας, εγωισμός, αναβλητικότητα, ενδεχομένως η επιθυμία ή το πάθος μας να έχει μετατραπεί σε μια εμμονή, σε μια δίχως πλέον ικανοποίηση, ακόρεστη επιθυμία που μας τυραννάει και μας κάνει να συμπεριφερόμαστε σπασμωδικά και ίσως αντίθετα από αυτό που πραγματικά θέλουμε... 

Όταν δεν εκφράζω τα συναισθήματά μου και βιώνω έναν ανεκπλήρωτο έρωτα για παράδειγμα βιώνω μια διαρκή απογοήτευση και μια αίσθηση του ιδανικού, που δεν έχει τρόπο να απομυθοποιεί, να φθαρεί, να καταστραφεί. Βιώνω συναισθήματα, κάνω σκέψεις και όνειρα και έχω επιθυμίες που όσο περνά ο καιρός τόσο πιο πολύ απομακρύνονται από την πραγματικότητα. Ενδέχεται τα συναισθήματα αυτά να μας οδηγήσουν σε μια εμμονή, που μας ωθεί σε συναισθήματα ζήλειας, αυτολύπησης και απόρριψης, ενώ είναι σαν να αποδεικνύουμε στον εαυτό μας ότι δεν μπορούμε, ότι δεν είμαστε ικανοί να τα καταφέρουμε. 

Τα ανεκπλήρωτα όνειρα και πάθη δημιουργούν διλήμματα και προβληματισμό: άραγε θα μπορέσω να τα καταφέρω ή πρέπει να τα διαγράψω και να συμβιβαστώ με όσα έχω; Να ρισκάρω ή να παραμείνω στη σιγουριά όσων έχω; Να προσπαθήσω ή να ακολουθήσω τον δρόμο που γνωρίζω καλύτερα; Να παρατήσω τα πάντα για το όνειρό μου ή να συνεχίζω να ζω όπως πριν; Να απογοητεύσω τον εαυτό μου ή τους άλλους; Και τι θα γίνει αν τελικά απογοητευτώ από την μη θετική έκβαση μιας επιλογής μου; Τουλάχιστον, το δοκίμασα, το προσπάθησα, το πάλεψα, τουλάχιστον ήταν επιλογή μου και την πίστεψα…   

Για πάντα το πιο βαθύ μας μυστικό, το μόνο που άξιζε να ειπωθεί, μένει ανείπωτο.   ~Καζαντζάκης~
Μένει ανείπωτο και εμείς μένουμε με το ερώτημα: τι θα γινόταν αν το έλεγα; Μπορεί και τίποτα, αλλά τουλάχιστον θα το είχα πει…

Ποτέ μη ζητάς συγγνώμη επειδή εκδήλωσες τα συναισθήματά σου. Όταν το κάνεις αυτό, ζητάς συγγνώμη για την αλήθεια.
Edmund Burke

1 σχόλιο: