Διαβάζοντας το βιβλίο: Μονογαμία

Του Άνταμ Φίλλιπς

 

«Η μοναδική μονογαμική μας σχέση είναι η σχέση με τον εαυτό μας.

Μονογαμία και απιστία: Η διαφορά μεταξύ του να δίνεις μια υπόσχεση και του να είσαι πολλά υποσχόμενος.

Είμαστε εκ φύσεως μονογαμικοί; Μήπως οι μονογαμικές σχέσεις είναι διαστροφή; Γιατί οι άνθρωποι ζουν σε ζευγάρια, αν όχι για να περνάνε καλά; Κι αν το να περνάνε καλά δεν παίζει ρόλο, τότε τι παίζει;

 

Ευφυείς και προκλητικοί στοχασμοί για την κοινή ζωή του ζευγαριού και τη δυσφορία που προκαλεί. Ο πνευματώδης και εμβριθής ψυχαναλυτής Adam Phillips καταφέρνει να κλονίσει ένα ισχυρό ιδεώδες, το ιδεώδες του μονογαμικού ζευγαριού, μιλώντας για ότι περισσότερο το απειλεί: την πλήξη, τον πόθο, αλλά και τη σκέψη πειρασμό πως η ερωτική πληρότητα μπορεί να βρίσκεται κάπου αλλού. Εξετάζει τα επείγοντα ερωτήματα και τα περίπλοκα παράδοξα πίσω από την επιθυμία μας να ζούμε σε ζευγάρια. Και αποκαλύπτει πως η μονογαμία βρίσκεται στο επίκεντρο των αντιλήψεών μας για τον γάμο, την οικογένεια, τον ίδιο μας τον εαυτό- στην πραγματικότητα, για όλα όσα έχουν σημασία.

Ένα βιβλίο που διερευνά τη λέξη ‘’εμείς’’, η οποία υπάρχει επειδή υπάρχει η λέξη ‘’αυτοί’’, οι άλλοι» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

 

«Η ζήλια και το πάθος ίσως είναι αλληλένδετα -το ένα μαρτυρεί την ύπαρξη του άλλου- και παρ όλα αυτά η ζήλια επιζεί του πάθους. Οι επιθυμίες μας μεταβάλλονται, αλλά η κτητικότητα, το αίσθημα ότι έχουμε δικαίωμα πάνω στον άλλο εμμένει. Αυτή είναι η κληρονομιά της παιδικής ηλικίας: θέλουμε και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο.

Αλλά πρώτη έρχεται η πίτα. Χωρίς τη βεβαιότητα της κατοχής, υπάρχει μόνο πειρασμός και βασανιστική πρόκληση μαζί με τις λιγότερο ή περισσότερο απέλπιδες λύσεις: αυτάρκεια, κατάργηση της επιθυμίας, φόβος του πάθους, απέχθεια για το σεξ, πικρία, μια ζωή γεμάτη κατηγορίες και δηλητηριώδεις υπαινιγμούς. Και όμως δεν υπήρξε ποτέ συγκεκριμένη κτήση καμία εγγύηση δεν συνοδεύει την επιθυμία.

Ανέκαθεν η ευημερία μας εξαρτιόταν από τους άλλους, αλλά δεν είναι ποτέ, εκ των πραγμάτων, η δική τους απόλυτη προτεραιότητα. Η επιθυμία να έχουμε κάποιον κατάδικο μας είναι μια παραδοχή αυτής της απιθανότητας: όλα τα σεξουαλικά εγκλήματα είναι άρνηση αυτής της θεμελιώδους παραδοχής, μια εικόνα του πόσο αβάσταχτη μπορεί να γίνει.

Αλλά αν η ζήλια είναι ένας τρόπος να καταλάβουμε ότι ο άλλος δεν μας ανήκει, ότι δεν είναι αντικείμενο, μας χρειάζεται η προδοσία για να βγούμε βεβαίως από το μαγικό κύκλο του εαυτού μας. Ενώ η προδοσία μας κάνει υπερβολικά πραγματικούς έναντι του άλλου, η απιθανότητα, το ανέφικτό της, μας κάνει αόρατους.

Η κατά συρροή μονογαμία δεν είναι τόσο ζήτημα ποσότητας όσο είναι ζήτημα ποιότητας. Μείζονα ρόλο δεν παίζει ο αριθμός των εραστών, αλλά η σειρά, το πώς υφαίνεται η πλοκή, το είδος του ανθρώπου που αφηγείται την ιστορία» (σελ. 65-67).

 

Πηγή:

Άνταμ Φίλλιπς. 2019. Μονογαμία. Εκδόσεις Πατάκη.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.