Του Άλφρεντ Άντλερ
«Για μένα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο καθένας συμπεριφέρεται στη ζωή σαν να είχε για τη δύναμη και τις ικανότητές του μια εντελώς ορισμένη γνώμη ή σαν να γνώριζε πολύ καλά τη δυσκολία ή την ευκολία μιας ενέργειας ήδη από την αρχή, με λίγα λόγια, ότι η συμπεριφορά του πηγάζει από τη γνώμη του. Αυτό δεν πρέπει να μας ξαφνιάζει, αφού δεν είμαστε σε θέση να συλλαμβάνουμε με τις αισθήσεις μας γεγονότα, παρά μόνο μια υποκειμενική εικόνα, μια ανταύγεια του εξωτερικού κόσμου. ‘‘Όλα εξαρτώνται από τη γνώμη’’. Αυτή η φράση του Σενέκα δε θα έπρεπε να ξεχνιέται σε ψυχολογικές έρευνες. Η γνώμη μας για τα μεγάλα και σημαντικά γεγονότα της ζωής εξαρτάται από τον τρόπο της ζωής μας. Μόνο εκεί που προσκρούομε άμεσα σε γεγονότα, που μας προδίδουν μια αντίφαση προς τη γνώμη που έχουμε για αυτά, είμαστε πρόθυμοι να διορθώσουμε μερικώς την άποψή μας και να αφήσουμε να επιδράσει πάνω μας ο νόμος της αιτιότητας χωρίς να αλλάξουμε τη γνώμη μας για τη ζωή. Στην πραγματικότητα έχει την ίδια επίδραση αν ένα δηλητηριώδες φίδι πλησιάζει το πόδι μου ή αν νομίζω πως αυτό είναι δηλητηριώδες φίδι. Το χαϊδεμένο παιδί συμπεριφέρεται κατά τον ίδιο τρόπο όταν φοβάται, είτε φοβάται τους διαρρήκτες μόλις λείψει η μάνα του από το σπίτι, είτε αν βρίσκονται πράγματι διαρρήκτες στο σπίτι. Και στις δύο περιπτώσεις διατηρεί τη γνώμη του ότι δεν μπορεί να κάνει χωρίς τη μάνα του, ακόμη κι όταν τα γεγονότα αντιφάσκουν σ’ αυτή τη γνώμη του. Ο άνθρωπος που πάσχει από αγοραφοβία και αποφεύγει τον δρόμο, γιατί έχει το αίσθημα και τη γνώμη ότι κλυδωνίζεται το έδαφος κάτω από τα πόδια του, δε θα μπορούσε και στις καλές μέρες του να συμπεριφερθεί διαφορετικά, αν πράγματι κλυδωνιζόταν το έδαφος κάτω από τα πόδια. Ο διαρρήκτης, που αποφεύγει την τίμια εργασία, γιατί απροετοίμαστος για συνεργασία, βρίσκει, εσφαλμένα, τη διάρρηξη ευκολότερη, θα αισθανόταν απέναντι στην εργασία την ίδια αποστροφή αν πράγματι ήταν δυσκολότερη κι από το έγκλημα. Ο αυτόχειρας πιστεύει πως ο θάνατος είναι καλύτερος από την, κατά τη γνώμη του, μάταιη ζωή. Θα ενεργούσε κατά τον ίδιο τρόπο αν η ζωή ήταν πράγματι μάταιη» (σελ. 10-12).
«Ο καθένας έχει μια γνώμη για τον εαυτό του και τα προβλήματα της ζωής, μια γραμμή στη ζωή και ένα νόμο κίνησης που τον οδηγεί χωρίς ο ίδιος να το καταλαβαίνει. Αυτός ο νόμος κίνησης πηγάζει από τη στενή σφαίρα της παιδικής ηλικίας και εξελίσσεται ελεύθερα με μη μαθηματικά οριζόμενη ενέργεια που αποσκοπεί στην εκμετάλλευση έμφυτων δυνάμεων και εντυπώσεων από τον εξωτερικό κόσμο» (σελ. 15).
Ο Άντλερ μέσα από την ανάπτυξη της ατομικής ψυχολογίας μελετάει το άτομο και τα προβλήματα της ζωής που έχει (προβλήματα της κοινωνικής ζωής, της εργασίας και της αγάπης), τα οποία θεωρεί ότι είναι διαρκώς μπροστά του, επιτακτικά και απαιτητικά χωρίς να επιτρέπουν καμία απόδραση. Ο άνθρωπος μπορεί να αναπτυχθεί και να διατηρηθεί μόνο σε σύνδεση με την κοινωνία, με σωματική και ψυχική φροντίδα για αυτή, με καταμερισμό της εργασίας, με φιλοπονία και με επαρκή αναπαραγωγή. Η εξέλιξη δε σταματά ποτέ και βασικός στόχος του ανθρώπου είναι η τελειότητα. Το άτομο για να επιλύσει τα προβλήματα που εμφανίζονται χρειάζεται αρκετό αίσθημα κοινωνικότητας.
Πηγή:
Άντλερ, Α. (1974. Το νόημα της ζωής. Επίκουρος.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου