Τετάρτη 19 Ιουνίου 2024

Η διδακτική ιστορία του Ζήνωνα

«Ο Ζήνων αναφέρει ένα ενδιαφέρον παράδειγμα σχετικά με έναν νέο από την Ερέτρια, ο οποίος αφού μαθήτευσε κοντά στον Ζήνωνα πολλά χρόνια γύρισε  στην πατρίδα του. Ο πατέρας του, αφού τον καλωσόρισε, του ζήτησε να δώσει στοιχεία και δείγματα της μόρφωσής του, διότι οι συμπατριώτες του, που τον έβλεπαν λιγομίλητο και ήσυχο, είχαν αρχίσει να ψιθυρίζουν ότι αποφεύγει να μιλήσει, όχι γιατί δεν θέλει, αλλά γιατί δεν έμαθε τίποτε, και σπατάλησε χρήμα και χρόνο σε διασκεδάσεις. Παρά την επιμονή του πατέρα του ο νέος εξακολουθούσε να μην του δίνει καμία συγκεκριμένη απάντηση για το περιεχόμενο των σπουδών του περιοριζόμενος στην υπόσχεση ότι κάποια στιγμή θα το κάνει. Πολύ σύντομα, όμως, η απροθυμία του να μιλήσει για τις σπουδές του εξαγρίωσαν τον πατέρα του και τους κακεντρεχείς χωριανούς του, οι οποίοι τον ειρωνευόντουσαν και τον κορόιδευαν ανοικτά. 

Μια μέρα ο πατέρας του τόσο πολύ οργίσθηκε εναντίον του, που άρχισε να τον χτυπά, ρίχνοντάς τον στο έδαφος. Και στην περίπτωση αυτή, όμως, ο νέος επέλεξε όχι μόνο να δεχθεί καρτερικά τα χτυπήματα του πατέρα του, χωρίς να ανταποδώσει, αλλά και να συγκρατήσει την οργή του και να παραμείνει αμίλητος. Όταν ξεθύμανε η οργή, ο νέος σηκώθηκε από το έδαφος και με απόλυτη ψυχική ηρεμία έδωσε στον πατέρα του την απάντηση που περίμενε: η διαμονή στον Ζήνωνα, του είπε, δεν ήταν μάταιη, όπως λένε οι συκοφάντες μου, αφού όχι μόνο μου προσέφερε πολλές γνώσεις, αλλά και με δίδαξε ότι οφείλουμε να υποφέρουμε αγόγγυστα την οργή και την παραφορά του πατέρα μας και να μην αγανακτούμε».

Πραγματικά πόσα διδάγματα εμπεριέχει αυτή η ιστορία! Ας επιχειρήσουμε μια σύντομη ανάλυση. Ο πατέρας έκανε αυτό που συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, δηλ. θέλοντας να προσφέρει το καλύτερο για τον γιο του, τον έστειλε σε έναν από τους καλύτερους δασκάλους προκειμένου να τον μορφώσει. Ο πατέρας γνωρίζοντας το παιδί του, ήταν σίγουρος ότι τα χρήματα που του είχε δώσει για να σπουδάσει δε θα τα ξόδευε, ούτε θα τα σπαταλούσε σε άσκοπα και περιττά πράγματα. Ο πατέρας όμως αντί να περιμένει υπομονετικά για να του εξηγήσει ο γιος του τι σπούδασε και πόσα χρήσιμα έμαθε, άκουσε τις συκοφαντίες των ξένων και μάλιστα τις ενδόβαλλε, έκανε δική του την τοξικότητά τους, την κακεντρέχειά τους. Υπό το βάρος της ντροπής βγήκε εκτός ορίων και παραφέρθηκε χειροδικώντας απέναντι στο παιδί του, αντί να στραφεί εναντίον όλων εκείνων που συκοφάντησαν και κατηγόρησαν το παιδί του! Τον ένοιαξε περισσότερο η εικόνα απέναντι στους ξένους κι όχι η εικόνα απέναντι στο παιδί του.

 Αλήθεια, πόσες φορές συμβαίνει αυτό; Δηλ. να επέρχεται διχόνοια στα μέλη οικογενειών, ακριβώς επειδή λόγια τρίτων έριξαν λάσπη κι έσπειραν το μίσος; Πώς είναι δυνατόν η ζήλεια, ο φθόνος και το μίσος των άλλων να διασπά την αγάπη και την ενότητα μεταξύ των μελών μιας οικογένειας; Γιατί οι οικογένειες επιτρέπουν στους άλλους να ανακατεύονται στις οικογενειακές υποθέσεις τους;

Πέραν αυτών των κρίσιμων ερωτημάτων, αξίζει να υπογραμμίσουμε το ήθος του νέου, την ταπεινότητά του, όπου δεν καυχήθηκε για όσα έμαθε, αλλά και η στάση του απέναντι στην λεκτική επιθετικότητα των συγχωριανών του, με τις συκοφαντίες και τον χλευασμό τους, καθώς και στην σωματική επιθετικότητα του πατέρα του είναι σπάνια και αξιοσημείωτη. Στις μέρες μας, οι νέοι δεν είναι τόσο ταπεινοί, ούτε τόσο επιεικείς σε λιγότερο ακραίες συμπεριφορές των γονιών τους και δεν συγχωρούν τα λάθη των γονιών τους. Αλίμονο όμως αν οι νεότερες γενιές δεν γίνουν καλύτερες από τις προηγούμενες γενιές, αν περιμένουν στα πρόσωπα ανθρώπων με λιγότερη μόρφωση να είναι αλάνθαστοι. Ας αναρωτηθούμε όλοι ανεξαρτήτως ηλικίας: ποιος δε θα κάνει κανένα λάθος στη ζωή του κι έπειτα ας μάθουμε να συγχωρούμε, ακριβώς επειδή δεν γνωρίζουμε πότε θα έρθει η δική μας στιγμή που θα σφάλουμε.

 

Πηγή:

Παναγιώτης Ν. Πανταζάκος, 2015, Ηθική και Μεταηθική, Ινστιτούτο Του Βιβλίου – Καρδαμίτσα, Αθήνα.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου