Σχέσεις ατόμων που ανατράφηκαν από ναρκισσιστικούς γονείς: δέκα κεντριά

Σύμφωνα με την Mc Bride, τα άτομα που ανατράφηκαν από ναρκισσιστικούς γονείς εκδηλώνουν τα εξής σχεσιακά δυναμικά:

 

«1. Διαρκώς πασχίζατε να κερδίσετε την αγάπη, την προσοχή και την αποδοχή του γονέα σας, αλλά ποτέ δεν μπορούσατε να τον/την ευχαριστήσετε.

2. Έδινε περισσότερη σημασία στο πώς φαινόταν κάτι, παρά στο πώς σας έκανε να νιώθετε.

3. Επεδείκνυε τάσεις ζηλοτυπίας απέναντί σας.

4. Δεν υποστήριζε τις υγιείς εκφράσεις του εαυτού σας, κυρίως όταν αυτές έρχονταν σε αντίθεση με τις δικές του/ της ανάγκες, ή με κάποιον τρόπο τον/ την απειλούσαν.

5. Καθετί στην οικογένεια περιστρεφόταν γύρω από τον ναρκισσιστικό γονέα.

6. Ήταν ανίκανος/-η να συναισθανθεί πως νιώθουν οι άλλοι.

7. Αδυνατούσε να αντιμετωπίσει τα δικά του/ της συναισθήματα.

8. Ήταν επικριτικός/-ή και αποδοκιμαστικός/-ή.

9. Απουσίαζε μια υγιής οικογενειακή ιεραρχία και συχνά σας συμπεριφερόταν περισσότερο σαν σε φίλο, ή κάποιον ισότιμο, παρά σαν σε παιδί.

10. Στην οικογένειά σας δεν υπήρχαν υγιή όρια και είχατε ελάχιστο προσωπικό χώρο ή ιδιωτικότητα» (σελ. 54-55).

Το άτομο που μεγάλωσε μέσα σε ένα τέτοιο οικογενειακό περιβάλλον, μεγαλώνει νιώθοντας ασήμαντο και καθόλου αξιαγάπητο. Το άτομο νιώθει ότι δεν αναγνωρίζονται τα συναισθήματά του, ενώ έχει μάθει να αμφισβητεί τον εαυτό του. Ουσιαστικά, μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον το άτομο προετοιμάστηκε ώστε να πέσει στην αγκαλιά ενός οικείου νάρκισσου… Πρόκειται για γνώριμα δυναμικά, με τα οποία έχει εξοικειωθεί μέσα στην οικογένεια. Επίσης, το άτομο που έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, αποτυχημένες σχέσεις κατά το παρελθόν, μοναξιά και θέματα με την εικόνα του σώματος έχει πολλές πιθανότητες να νιώσει έλξη για έναν ναρκισσιστή. Ακόμη, το άτομο που αναζητά κύρος ή που δίνει έμφαση στα υλικά αγαθά από ότι στην αγάπη, τον αμοιβαίο σεβασμό και τη συναισθηματική εντιμότητα, έχει πιο πολλές πιθανότητες να πέσει στην παγίδα ενός ναρκισσιστή.

Ορισμένα βασικά κριτήρια με τη μορφή ερωτημάτων για μια υγιή σχέση είναι τα εξής:

Είναι ευγενικό και συμπονετικό άτομο;

Είναι αφοσιωμένο σε εσένα;

Έχει ενσυναίσθηση;

Έχει δικά του ενδιαφέροντα, χόμπι και πάθη;

Είναι εσωτερικά όμορφος;

Διαθέτει την ικανότητα για μάθηση και ανάπτυξη;

Έχετε παρόμοιες αξίες και κοσμοθεωρίες;

Μοιράζεστε κοινά ενδιαφέροντα;

Έχει αίσθηση του χιούμορ;

Θέλει να είναι ο καλύτερος φίλος σου;  

Βρίσκεται σε επαφή με τα συναισθήματά του;

Μπορεί να διαχειριστεί την αμφιθυμία και τα προβλήματα;

Σου βγάζει τον καλύτερο εαυτό σου;

Είναι ένας αυθεντικός άνθρωπος;

Μπορεί να σ’ αγαπά και να αγαπά τον εαυτό του;

Νιώθεις καλά με τον εαυτό σου όταν είναι κοντά σου;

 

Πηγή:

McBride, K. (2019). Χωρίς εσένα. Σπάζοντας τους τοξικούς δεσμούς ή η διαχείριση ενός αποχωρισμού. Αθήνα: Πορφύρα.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.