Σάββατο 14 Ιουνίου 2025

Διαβάζοντας το βιβλίο: «Αντιμετωπίζοντας την αντίσταση στη γνωστική θεραπεία»

Του Robert Leahy

 

«Αυτός ο πρακτικός οδηγός παρουσιάζει το πολυδιάστατο μοντέλο του Leahy για την αντίσταση στη γνωστική θεραπεία. Εμπλουτισμένο με πολλά παραδείγματα κλινικών περιπτώσεων και αποσπάσματα συνεδριών, το βιβλίο αναφέρεται σε ποικίλους τρόπους με τους οποίους οι ασθενείς μπορεί να αντισταθούν σε βασικές θεραπευτικές διαδικασίες:

έλλειψη συνεργασίας ως προς την ατζέντα και τα κατ’ οίκον έργα που συμφωνούνται, διχασμός της μεταβίβασης με άλλους θεραπευτές, ανάρμοστη συμπεριφορά και πρώιμη λήξη της θεραπείας.

Διερευνώνται υποκείμενες διαστάσεις της αντίστασης, όπως η ανάγκη για αναγνώριση και δικαίωση των συναισθημάτων, η αποφυγή της διακινδύνευσης και η αυτοπαρεμπόδιση.

Επίσης επισημαίνονται τρόποι με τους οποίους οι αντιδράσεις του θεραπευτή μπορούν, αντίστοιχα, να παρεμποδίσουν την αλλαγή. Παρέχονται καινοτόμα εργαλεία για την αναδιάρθρωση της θεραπείας, όπως οι επικεντρωμένες παρεμβάσεις, τα «πειράματα» εντός των συνεδριών, ερωτηματολόγια και τρόποι γραφικής αναπαράστασης, που συζητώνται με τους ασθενείς» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Το βιβλίο ανήκει στη σειρά Γνωστική Ψυχοθεραπευτική Βιβλιοθήκη.

Η αντίσταση του ασθενούς στην αλλαγή μπορεί να συνδέεται με τη δυσκολία του να χειριστεί τη συναισθηματική του ένταση. Η αλλαγή εξαρτάται από την επίλυση ψυχολογικών προβλημάτων και όχι μόνο με την επίλυση πρακτικών προβλημάτων. Ένα ακόμη εμπόδιο στην αλλαγή είναι η συνέπεια προς τον εαυτό του ασθενούς, που μπορεί να σκέφτεται ότι έχει ήδη επενδύσει πολύ χρόνο, προσπάθεια και αυτοεκτίμηση στη σχέση και δεν είναι εύκολο να φύγει από αυτή. Επίσης, εμπόδιο μπορεί να είναι και η συνήθεια του να βλέπει τον εαυτό του ως μη αγαπητό και αβοήθητο, δηλαδή με βάση τα προσωπικά σχήματα που διαθέτει. Ένα ακόμη εμπόδιο είναι η ηθική αντίσταση, καθώς μπορεί να πιστεύει σε έναν δίκαιο κόσμο, στον οποίο τα άσχημα πράγματα συμβαίνουν στους κακούς ανθρώπους. Έτσι, μπορεί να συμπεραίνει μέσα από την εμπειρία του ότι δεν του αξίζει να έχει μια καλή τύχη, γιατί θεωρεί ότι είναι ανάξιος. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει και να φέρει την ταυτότητα του θύματος, με αποτέλεσμα να αισθάνεται ότι δικαιωματικά παραπονείται και υποφέρει.

Επιπλέον, η αντίσταση οφείλεται στην πεποίθηση ότι η αλλαγή είναι πολύ επικίνδυνη. Αν το άτομο βιώνει χαμηλά επίπεδα αυτοεκτίμησης μπορεί να νιώθει ότι δεν θα καταφέρει να κάνει καμία αλλαγή γιατί τα πράγματα θα γίνουν ακόμη πιο ανεξέλεγκτα. Ακόμη, το άτομο μπορεί να χρησιμοποιεί τα προβλήματα που φέρει ως μια στρατηγική αυτοπαρεμπόδισης, με αποτέλεσμα όσο πιο πολύ αφιερώνει χρόνο στα προβλήματα, τόσο πιο πολύ εγκλωβίζεται σε έναν φαύλο κύκλο και νιώθει ότι δεν μπορεί να προχωρήσει.   

 

Πηγή:

Robert L. Leahy. (2011). Αντιμετωπίζοντας την αντίσταση στη γνωστική θεραπεία. University Studio Press.  

 

Νίκος Κουραβάνας & Ελένη Παπαδοπούλου, Ψυχολόγοι, MSc, MA.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου