Τι είναι η αναισθησία υπό μορφή γαντιού;
«Μια κατάσταση στην οποία μόνο το χέρι, δηλαδή η περιοχή από τον καρπό και κάτω, χάνει κάθε αισθητική και λειτουργική ικανότητα, χωρίς όμως να συμβαίνει το ίδιο στον υπόλοιπο βραχίονα. Η αιτιολογία αυτής της διαταραχής δεν είναι δυνατόν να αναχθεί σε κάποια οργανική βλάβη, δεδομένου ότι τα ίδια αισθητικά νεύρα νευρώνουν τόσο την άκρα χείρα όσο και τα τμήματα του βραχίονα. Αν επρόκειτο για βλάβη του νεύρου, τότε το πρόβλημα θα ήταν σοβαρότερο, δηλαδή θα επηρεάζονταν η λειτουργικότητα και η αισθητικότητα τόσο του χεριού όσο και του βραχίονα.
Ο Freud αντιμετώπισε αρκετές ανάλογες περιπτώσεις και μαζί με τον συνεργάτη του Pierre Janet εντόπισαν ένα σύνολο αντιδράσεων μετατροπής, στο οποίο περιλαμβάνονται η απώλεια της όρασης (τύφλωση), της ομιλίας (αφωνία) και της ακοής (κώφωση), όπως επίσης διάφορες μορφές μυϊκής παράλυσης. Υποστηρίζεται ότι οι αντιδράσεις μετατροπής συνιστούν πρώιμες αντιδράσεις σε συναισθηματικές συγκρούσεις. Τα συμπτώματα μετατροπής έχουν κάποιο νόημα, καθώς θεωρείται ότι στόχος τους είναι η επίλυση της συναισθηματικής σύγκρουσης που βιώνει το άτομο που υποφέρει από αυτά.
Ένας άνδρας που ασυνείδητα επιθυμεί να επιτεθεί στον αδελφό του ενδέχεται να υποστεί παράλυση ενός εκ των άνω άκρων του και έτσι να μην μπορεί να κινήσει τον βραχίονά του. Αντίστοιχα, μια παντρεμένη γυναίκα που κατακλύζεται από ενοχές εξαιτίας της σεξουαλικής έλξης που νιώθει για κάποιον άλλο άνδρα είναι δυνατόν να παρουσιάσει απώλεια όρασης. Βεβαίως, πρόκειται για ακραία παραδείγματα, μολονότι συνέβαιναν με εντυπωσιακά μεγάλη συχνότητα την εποχή που έζησε ο Freud.
Στις μέρες μας, οι ιατροί δεν αντιμετωπίζουν συχνά τέτοιου είδους διαταραχές. Πιο συνηθισμένες είναι κάποιες λιγότερο ακραίες περιπτώσεις, οι οποίες εντάσσονται στη σωματοποιητική διαταραχή. Ως σωματοποίηση ορίζεται η γενικευμένη τάση βίωσης και έκφρασης της συναισθηματικής δυσφορίας μέσω σωματικών ενοχλήσεων. Κάποια ενδεικτικά παραδείγματα είναι η ναυτία ή τα στομαχικά ενοχλήματα, όταν κάποιος αισθάνεται έντονο άγχος, και η κεφαλαλγία, όταν κάποιος υφίσταται τρομαχτική συναισθηματική πίεση» (σελ. 411-412).
Η διαταραχή μετατροπής είναι μια διαταραχή όπου το άτομο ασυνείδητα μετατρέπει τα καταπιεσμένα συναισθήματα και τις εσωτερικές συγκρούσεις σε σωματικά- κυρίως αισθητηριακά ή κινητικά προβλήματα. Βασικό χαρακτηριστικό της διαταραχής μετατροπής είναι η μακάρια αδιαφορία, δηλαδή το άτομο μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων νιώθει ηρεμία και δεν ανησυχεί για τα συμπτώματα που εμφανίζει. Η σωματοποιητική διαταραχή ανήκει στις σωματόμορφες διαταραχές, όπου το άτομο εμφανίζει σωματικά συμπτώματα χωρίς οργανική βάση, τα οποία οφείλονται σε ψυχολογικούς παράγοντες. Το άτομο δεν έχει μάθει να εκφράζει τα συναισθήματά του, για αυτό τα συναισθήματα αναζητούν τρόπους εκτόνωσης. Ορισμένα άτομα χαρακτηρίζονται από αλεξιθυμία, δηλαδή έχουν αδυναμία να εκφράσουν ή να περιγράψουν λεκτικά τα συναισθήματά τους, με αποτέλεσμα αυτά να αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους εκτόνωσης.
Πηγή:
DiMatteo, R.M. & Martin, L.R. (2011). Εισαγωγή στην Ψυχολογία της Υγείας. Εκδόσεις Πεδίο.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου