Τρίτη 20 Ιουνίου 2023

Διαβάζοντας το βιβλίο: «Επτά παραμύθια ζωής: Είναι η νόσος ένα αμετάφραστο μήνυμα;»

Του Σάββα Σαββόπουλου, ψυχίατρος- ψυχαναλυτής

 

Με βάση το οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Αφετηρία είναι οι ιστορίες καρκινοπαθών, οι οποίοι, κατά την ψυχοθεραπεία τους, ανακαλύπτουν τον εαυτό τους· έναν εαυτό που αγνοούσαν· έναν εαυτό όμοιο με ήρωα παραμυθιού». 


 

Μέσα από μια ψυχαναλυτική προσέγγιση, ο συγγραφέας του βιβλίου αναρωτιέται:

«Παίζουν ρόλο στην εμφάνιση του καρκίνου οι πρώτες εμπειρίες, ο τρόπος ζωής, η ιστορία του καθενός μας;

Τι βιώνει άραγε ο καρκινοπαθής, όταν μόνος παλεύει με την νόσο;

Τι είδους σχέσεις υφαίνει με το περιβάλλον και με τους γιατρούς του;

Ποιους μηχανισμούς άμυνας κινητοποιεί, για να αντιμετωπίσει την κατάσταση που προκύπτει και το άγχος θανάτου που τον κατακλύζει;

Γιατί, όταν μοιραζόμαστε τις σκέψεις και τα βιώματα του καρκινοπαθούς, γινόμαστε καλύτεροι;» (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Ο καρκίνος μπορεί να αποτελέσει την αφορμή για να ξεκινήσει το άτομο ψυχοθεραπεία και να μπορέσει να βρει τον εαυτό του, να ανακαλύψει τις προσωπικές του ανάγκες. «Ο καρκίνος προσφέρει στον ασθενή την ευκαιρία να αναζητήσει την αγνοημένη ιστορία του, η οποία είναι αλληλένδετη με τον χαμένο του εαυτό. Το να βρει τον εαυτό του σημαίνει να βρει την αλήθεια μέσα του, γεγονός που του δίνει την δυνατότητα να αναγνωρίσει την αλλοτριωτική συμβίωση με το αντικείμενο ή την μοναχική οίηση του ναρκισσισμού θανάτου που τον εξουσιάζει» (σελ. 79). Η νόσος κινητοποιεί τον ασθενή για ζωή, ενώ βρίσκεται σε κατάσταση μιας βαθιάς υπαρξιακής κρίσης και με έναν ερημωμένο ψυχισμό…

Ο συγγραφέας αναφέρει για την ανάλυση του καρκινοπαθούς: «Το να ανοιχτεί κάποιος στην ζωή είναι ταυτόσημο με το να κατοικήσει το σώμα του, να ‘ξεπαγώσει’ τα συναισθήματά του και να ελευθερώσει τη σκέψη του. Η συμβολή του αναλυτή σε αυτή την κατεύθυνση είναι καθοριστική. Παρακολουθεί τη σκέψη και τα συναισθήματα του ασθενούς και πώς εκφράζονται αυτά στον μεταβιβαστικό χώρο» (σελ. 81).

Το παιδί μέσα από την πρωτογενή ενοχή σχηματίζει την εντύπωση ότι η έντονη ενορμητικότητα που έχει μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή της μητέρας του. Σε αυτή την πρώιμη φάση το παιδί το βασικό που έχει ανάγκη είναι να καταφέρει να επιβιώσει. Η πρωτογενής ενοχή μειώνει την ψυχική λειτουργία του παιδιού και οδηγεί το παιδί στο να χάσει την εμπιστοσύνη που έχει στον κόσμο και στον εαυτό του. «Η δευτερογενής ενοχή βιώνεται από το υποκείμενο σε καθεστώς ετερότητας και αφορά την σχέση έντασης του Υπερεγώ με το Εγώ, καθώς και την αμφιθυμία του στο πλαίσιο των οιδιπόδειων συγκρούσεων» (σελ. 250). Η ενοχή συνδέεται με το μίσος του υποκειμένου και με τον κίνδυνο το μίσος να απειλήσει ένα ‘καλό’ αντικείμενο, ενώ ταυτόχρονα λαμβάνεται υπόψη και η αγάπη για το αντικείμενο, λόγω της εξάρτησης που βιώνει.

«Δεν υπήρχε τόπος στην ψυχή της μητέρας, δεν υπήρχε τόπος και στη ζωή».

 

Σάββας Σαββόπουλος, 2019. Επτά παραμύθια ζωής. Είναι η νόσος  ένα αμετάφραστο μήνυμα; Αθήνα: Εκδόσεις Αρμός.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου