Εφηβεία: εικόνα του σώματος

Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, μπαίνουμε στη διαδικασία να αξιολογούμε το σώμα μας, να αναζητούμε τρόπους βελτίωσης όσων στοιχείων δεν μας αρέσουν επάνω μας και να νιώθουμε διάφορα αρνητικά συναισθήματα για όσα θεωρούμε ότι δεν μπορούμε να διορθώσουμε και δε θέλουμε να αποδεχτούμε. Στόχος είναι να έχουμε μια θετική εικόνα σώματος, για την οποία νιώθουμε χαρά και ικανοποίηση. Αυτό όμως δε συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις και όλες τις χρονικές στιγμές. Μέσα από τη σύγκριση με τους άλλους και μέσα από συζητήσεις και προβληματισμό μπορεί να οδηγηθούμε σε μια αρνητική εικόνα για το σώμα ή για την εμφάνισή μας, με αποτέλεσμα να είμαστε επικριτικοί με τον εαυτό μας, να νιώθουμε διαρκώς την ανάγκη να συγκρινόμαστε με τους άλλους και να νιώθουμε διάφορα αρνητικά συναισθήματα για την εξωτερική μας εμφάνιση. 

 

Η εικόνα που έχουμε για το σώμα και γενικότερα για την εμφάνισή μας καθορίζει το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας και τις ικανότητες που θεωρούμε ότι έχουμε. Επομένως, η εικόνα του σώματος συμβάλλει στη διαμόρφωση της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης που έχουμε, καθώς και στην εξασφάλιση καλύτερων επιπέδων ψυχικής υγείας.

 

Από πού μπορεί να επηρεαστεί η εικόνα του σώματος σε έναν έφηβο;

Σημαντικό ρόλο παίζει η εικόνα του σώματος που είχε το άτομο ως παιδί αλλά και τα μηνύματα που έχει λάβει για το σώμα του. Επομένως, τα βιώματα παίζουν σημαντικό ρόλο στο πώς το άτομο βλέπει τον εαυτό του.

 

Ενδείξεις ότι ο έφηβος δεν έχει καλή εικόνα για το σώμα του:

Ασκεί διαρκώς κριτική και αναζητά τα μειονεκτήματα που φέρει στην εμφάνισή του.

Συνεχώς συγκρίνεται με τους άλλους όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της εμφάνισης.

Δεν επιθυμεί να βγει από το σπίτι όταν δεν νιώθει καλά με την εμφάνισή του.

Έχει εμμονικές σκέψεις με το βάρος ή με συγκεκριμένα σημεία του σώματός του.

Περνάει πολλή ώρα με σκέψεις σχετικά με το σώμα και τα θετικά που φέρουν οι άλλοι.

Συνδέει το φαγητό με ενοχές, ντροπή ή αυτοκατηγορία.

 

Το άτομο που φέρει μια αρνητική εικόνα για το σώμα του βιώνει ορισμένες επιδράσεις:

Νιώθει πίεση από την οικογένεια, τους συνομηλίκους ή τα μέσα για να ταιριάζει με τα πρότυπα ομορφιάς.

Νιώθει ότι έχει μια διαφορετική εικόνα του σώματος από τους συνομηλίκους.

Νιώθει την ανάγκη να είναι τέλειος/α.

Συγκρίνει τον εαυτό του με άλλους.

Έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση και συχνά νιώθει θλίψη.

Εστιάζει πολύ στην εμφάνιση και στο πώς τον βλέπουν οι άλλοι.

 

Στην εφηβεία, που είναι μια περίοδος αλλαγών και αναδιαμορφώσεων, το άτομο έχει την ευκαιρία να συνδιαλλαγεί με το σώμα και το περιβάλλον γύρω του και να μπορέσει να αναγνωρίσει, να αποδεχτεί και να αγαπήσει αυτό που είναι… Σε όλη μας τη ζωή μπορούμε να βελτιωνόμαστε, να προχωράμε, να γινόμαστε καλύτεροι… αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να ζούμε μια ζωή μέσα στην αυτοεπίκριση και την ανασφάλεια, τη ζήλια και την αυτοϋποτίμηση.

Όσο θα συγκρινόμαστε με τους άλλους τόσο θα βρίσκουμε στοιχεία που εμείς δεν έχουμε και ζηλεύουμε στους άλλους…

Και όσο θα βρίσκουμε και θα παρατηρούμε τα θετικά των άλλων τόσο θα νιώθουμε ανήσυχοι και κατώτεροι από αυτούς… Εμείς τι είμαστε; Τι μπορούμε να καταφέρουμε; Πόσο μπορούμε να στηριχθούμε στον εαυτό μας;

Για ποιο λόγο βάζουμε τον εαυτό μας σε μια θέση όπου βιώνουμε ένα αίσθημα κατωτερότητας;

Τι λείπει από εμάς και γιατί θα πρέπει να μειώνουμε διαρκώς τον εαυτό μας;

Εκτός από αυτά που θεωρούμε αρνητικά ποια είναι τα θετικά που έχουμε;

 

Πηγή:

https://raisingchildren.net.au/pre-teens/healthy-lifestyle/body-image/body-image-teens. Body-image: Pre-teens and teenagers.

 

Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.