Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2024

Γίνεστε καλός ακροατής του εαυτού σας

«Θυμάστε κάποια φορά που κάποιος σας άκουσε, σας άκουσε πραγματικά; Θυμάστε πόσο όμορφα αισθανθήκατε όταν σας άκουγαν; Ίσως αρχίσατε να καταλαβαίνετε καλύτερα τον εαυτό σας και ξεκαθαρίσατε τι σκεφτόσασταν και τι νιώθατε, απλώς και μόνο επειδή κάποιος σας άκουγε.

 

Ίσως επίσης να θυμάστε κάποια στιγμή που θέλατε να εκφραστείτε και να σας ακούσουν, αλλά το άτομο που ήταν δίπλα σας δεν σας άκουγε. Αντίθετα, ίσως σας έκανε κριτική, ή σα διηγήθηκε τη δική του εμπειρία, ή σας προσέφερε καλοπροαίρετες συμβουλές.

Οι συμβουλές δεν είναι ακρόαση. Αν θέλατε να σας ακούσουν και αντί για αυτό δεχτήκατε κριτική ή συμβουλές, πιθανόν να μπερδευτήκατε ή να απογοητευτήκατε ή να αναστατωθήκατε περισσότερο, παρά να νιώσατε πιο ξεκάθαροι. Και πιθανότητα αισθανθήκατε ότι δεν θα ξαναπηγαίνατε σε αυτό το άτομο όταν χρειαζόσασταν να σας ακούσουν.

Το Focusing σημαίνει να είστε καλός ακροατής του εσωτερικού σας εαυτού. Υπάρχουν κομμάτια του εαυτού σας που θέλουν να ακουστούν, χωρίς άποψη, χωρίς κριτική, χωρίς συμβουλές. Με το Focusing, μπορείτε να δώσετε στον εαυτό σας αυτή τη μη επικριτική ακρόαση που σας κάνει να αισθάνεστε καλά και προκαλεί μεγαλύτερη διαύγεια.

Τα χαρακτηριστικά της καλής ακρόασης είναι:

Να προσφέρετε μια φιλόξενη παρουσία.

Να κρατάτε τον χώρο.

Να ακούτε την ουσία.

Να μένετε στον παρόντα χρόνο.

Το να προσφέρετε μια φιλόξενη παρουσία σημαίνει ότι ενδιαφέρεστε για όλα όσα αντιλαμβάνεστε μέσα σας. Κάθε συναίσθημα που αντιλαμβάνεστε, όσο άσχημο ή αρνητικό κι αν φαίνεται στην αρχή, έχει έναν καλό λόγο για να είναι έτσι όπως είναι. μια φιλόξενη παρουσία του δίνει τον χώρο να υπάρχει και να αναπνέει, να εξελίσσεται και να μεταμορφώνεται.

Το να κρατάτε τον χώρο σημαίνει να φέρνετε την επίγνωσή σας στον εσωτερικό σας κόσμο και να την κρατάτε εκεί. Είναι σαν να λέτε στον εσωτερικό σας εαυτό: Είμαι εδώ και θα μείνω μαζί σου.

Το να ακούτε την ουσία σημαίνει να αφουγκράζεστε αυτό που λαχταρά να ακουστεί. Όταν κάτι πρωτοεμφανίζεται, το μήνυμά του μπορεί να είναι δύσκολο να κατανοηθεί. Αν συνεχίσετε να ακούτε  αυτό που ‘εκείνο’ θέλει να ακούσετε, το μήνυμα θα γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο.

Το να μένετε στον παρόντα χρόνο σημαίνει να μην αποσπάται η προσοχή σας υπεραναλύοντας ότι συνέβη στο παρελθόν ή από φαντασιώσεις ή φόβους για το μέλλον. Σημαίνει να μένετε σε επαφή με το πώς αισθάνεστε στο σώμα σας αυτή τη στιγμή, ακόμη και όταν αυτό στο οποίο εστιάζετε σχετίζεται με τον παρελθόν ή το μέλλον. Κάθε φορά που διαπιστώνετε ότι έχετε απομακρυνθεί από το παρόν, ρωτήστε τον εαυτό σας: ‘Πώς αισθάνομαι στο σώμα μου αυτή τη στιγμή; Τι αντιλαμβάνομαι αυτή τη στιγμή;’».

 

Πηγή:

Ann Weiser Cornell. 2023. Η δύναμη του Focusing. Πρακτικός οδηγός συναισθηματικής αυτοθεραπείας. Εκδόσεις Τόπος.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.

Διαβάζοντας το βιβλίο: «Το φαινόμενο της προσκόλλησης»

Του Peter Lovenheim

 

«Η θεωρία της προσκόλλησης είναι κλασική και ευρέως αποδεκτή στον χώρο της ψυχολογίας. Όμως, είναι γνωστή πλέον και στο ευρύ κοινό, καθώς μας δείχνει ξεκάθαρα γιατί, πώς και ποιους αγαπάμε.

 


Γοητευμένος από το θέμα, ο βραβευμένος δημοσιογράφος και συγγραφέας Peter Lovenheim ξεκίνησε ένα ταξίδι για να κατανοήσει σε βάθος την επίδραση αυτής της θεωρίας στη ζωή μας. Με συνεντεύξεις από ερευνητές, καθηγητές και επαγγελματίες, αλλά και έρευνα πάνω στις προσωπικές ιστορίες ατόμων και ζευγαριών, φωτίζει τη σημασία των πρώιμων δεσμών.

Στα θέματα περιλαμβάνονται:

Τι σημαίνει ασφαλής και μη ασφαλής προσκόλληση.

Πως οι εμπειρίες μας στην πρώιμη παιδική ηλικία δημιουργούν ένα νοητικό μοντέλο το οποίο ακολουθούμε στις μελλοντικές μας σχέσεις και πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση για να αποκτήσουμε αυτογνωσία και ευτυχία.

Γιατί οι ενήλικες που βίωσαν συγκεκριμένους προβληματικούς τύπους προσκόλλησης, τείνουν να προσελκύουν ο ένας τον άλλον και πώς μπορούν να σπάσουν αυτόν τον φαύλο κύκλο.

Πώς μπορεί κανείς να αποκτήσει υγιείς σχέσεις με τους γύρω του, ανεξάρτητα από την ανατροφή και τα βιώματα του.

Το αποτέλεσμα είναι αυτό το ελκυστικό και αποκαλυπτικό βιβλίο, ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα για όποιον θέλει να κατανοήσει καλύτερα τις ανάγκες και τη δυναμική που διέπουν τις σύνθετες σχέσεις στη ζωή» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

«Οι καβγάδες είναι ουσιαστικά διαμαρτυρίες για τη συναισθηματική αποσύνδεση.

Σε πάρα πολλές σχέσεις οι ανάγκες και οι φόβου της προσκόλλησης αποτελούν κρυμμένες σκοπιμότητες που κατευθύνουν τις πράξεις, αλλά δεν δηλώνονται ρητώς. Όταν οι σύντροφοι νιώθουν έλλειψη σιγουριάς, τότε παίρνουν αμυντική στάση και κατηγορούν ο ένας τον άλλον. Αλλά οι περισσότερες κατηγορίες είναι μια απελπισμένη κραυγή προσκόλλησης, μια διαμαρτυρία κατά της αποσύνδεσης. Μπορεί να την ανακουφίσει μόνο ένας ερωτικός σύντροφος που θα σε προσεγγίσει συναισθηματικά για να σε κρατήσει και να σε καθησυχάσει. Τίποτα άλλο δεν φέρνει αποτέλεσμα.

Άλλες φορές, όπως δηλώνουν άλλοι ερευνητές, μπορεί να είναι μια διαμαρτυρία εναντίον της υπερβολικής σύνδεσης.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, ο στόχος της θεραπείας είναι να επαναφέρει το ζευγάρι σε ένα συναισθηματικά αρμόζοντα δεσμό και να δημιουργήσει πάλι μια αίσθηση ασφαλούς συσχέτισης.

Για να γίνει αυτό, οι σύντροφοι πρέπει να αναγνωρίσουν τις ανάγκες προσκόλλησής τους και την εξάρτηση που έχουν ο ένας από τον άλλον.

Αυτό μπορεί να έχει δυσκολίες. Όχι μόνο οι περισσότεροι ενήλικες δεν καταλαβαίνουν τις ανάγκες προσκόλλησής τους, αλλά επίσης το να τις αναγνωρίσουν αντιβαίνει στην αμερικανική ιδέα της ενηλικιότητας ότι το αποκορύφωμα της ωριμότητάς είναι να είσαι ανεξάρτητος και αυτάρκης.

Η εξάρτηση στην επικρατούσα κουλτούρα είναι μια αδυναμία. Ο Bowlby όμως είδε ότι η αποτελεσματική εξάρτηση (αμοιβαία εξάρτηση ή αλληλεξάρτηση) και η ικανότητα να στρεφόμαστε σε άλλους για συναισθηματική υποστήριξη, είναι ένα έμφυτο στοιχείο του να είσαι άνθρωπος και είναι ταυτοχρόνως σημάδι και πηγή δύναμης» (σελ. 224-225).

 

Πηγή:

Peter Lovenheim. 2021. Το φαινόμενο της προσκόλλησης. Εκδόσεις Διόπτρα.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.

 

Διαβάζοντας το βιβλίο: «Η δύναμη του Focusing»

Πρακτικός οδηγός συναισθηματικής αυτοθεραπείας

Της Ann Weiser Cornell

 

«Γίνε ο θεραπευτής του εαυτού σου».

 

«Το Focusing είναι μια σωματικά προσανατολισμένη μέθοδος αυτεπίγνωσης, αλλαγής και ανάπτυξης. Περιλαμβάνει το να αισθανόμαστε στο σώμα μας και να λαμβάνουμε τα μηνύματα που έχει να μας δώσει για τις καταστάσεις που ζούμε. Είναι μια διαδικασία που μας βοηθά να κατανοούμε βαθύτερα τον εαυτό μας και τα συναισθήματά μας να επιλύουμε δημιουργικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και να κάνουμε θετικές αλλαγές στη ζωή μας.

Το βιβλίο αυτό, με απλό και άμεσο τρόπο, απευθύνεται σε όλους όσοι ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν ή να συνεχίσουν ένα ταξίδι αυτογνωσίας και συναισθηματικής θεραπείας. Μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά όσους εμπλέκονται στη θεραπευτική διαδικασία, είτε στον ρόλο του θεραπευτή της, τον ρόλο του θεραπευόμενου, όπως περιγράφει η συγγραφέας για τους θεραπευτές, το Focusing μπορεί να είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που ενισχύει σημαντικά τη δουλειά τους. Eνώ για τους θεραπευόμενους μπορεί να κάνει τη θεραπευτική διαδικασία βαθύτερη και αποτελεσματικότερη.

Το Focusing, εκτός από τη συμβουλευτική και τη θεραπεία, έχει εφαρμογή και σε τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση το coaching, η ανατροφή των παιδιών, η λήψη αποφάσεων, η επίλυση συγκρούσεων, η δημιουργικότητα κ.α.» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

«Το μεγαλύτερο εμπόδιο στο να καταφέρετε να βρείτε μια βιωμένη αίσθηση είναι να αναρωτιέστε αν το κάνετε σωστά αν έχετε πραγματικά μια στην πραγματικότητα ίσως είναι καλή ιδέα σε αυτό το στάδιο να ξεχάσετε ότι έχετε ακούσει ποτέ τις λέξεις βιωμένη αίσθηση.

Δεν θέλουμε η έννοια να μπει εμπόδιο στην εμπειρία σας. Απλώς σκεφτείτε ότι ψάχνετε για κάτι. Οτιδήποτε μπορεί να είναι κάτι.

Ακόμα και το τίποτα είναι κάτι και μπορεί να έχει τη δική του ποιότητα, ένα γκρίζο τίποτα, ένα ευρύχωρο τίποτα, ένα κουρασμένο τίποτα.

Ακόμα και αν έχετε αποφασίσει να επεξεργαστείτε ένα συγκεκριμένο θέμα, το σώμα σας μπορεί να έχει άλλα σχέδια. Υπάρχουν δύο πράγματα που ενδέχεται να συμβούν. Είτε μπορείτε να δείτε αν το σώμα σας είναι πρόθυμο να σας αφήσει να μείνετε με το θέμα που θέλατε να δουλέψετε, είτε μπορείτε να αφήσετε αυτό το θέμα για σήμερα και να ασχοληθείτε με αυτό που θέλει να έχει την προσοχή σας. Και τα δύο είναι εντάξει.

Οι βιωμένες αισθήσεις μπορούν να σχηματιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματός σας, αλλά γενικά είναι πιο σαφείς και πιο εύκολο να δουλέψω μαζί τους στην κεντρική περιοχή: λαιμός, στήθος, στομάχι και κοιλιά. Ξεκινήστε με το να αισθάνεστε σε αυτή την κεντρική περιοχή» (σε. 61).

 

Πηγή:

Ann Weiser Cornell. 2023. Η δύναμη του Focusing. Πρακτικός οδηγός συναισθηματικής αυτοθεραπείας. Εκδόσεις Τόπος.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.