Ο Τόμας Μάν είχε πει για τον Φρόυντ τα εξής λόγια: «στο έργο της ζωής του θα αναγνωρίσουμε κάποια μέρα μια από τις σημαντικότερες συμβολές για τη δημιουργία μιας νέας ανθρωπολογίας και μ’ αυτή του θεμέλιου του πολιτισμού, του σπιτιού μιας ευφυέστερης και πιο ελεύθερης ανθρωπότητας».
Πράγματι, ο Φρόυντ δεν λησμονά ποτέ να αναφερθεί σε ανθρωπολογικές μελέτες και να τις προσεγγίζει με ένα κριτικό βλέμμα. Ειδικά σε αυτό το βιβλίο του έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το τελευταίο κεφάλαιο με τίτλο: «Το ταμπού της παρθενίας», όπου οι ανθρωπολογικές αναφορές διαφόρων φυλών από τις πιο κοντινές ως τις πιο απομακρυσμένες γωνιές του πλανήτη μας είναι πολλές. Το στοίχημα μάλλον σήμερα έγκειται στο κατά πόσο έργα όπως του Φρόυντ και άλλων σημαντικών διανοητών θα οδηγήσουν σε μια ευφυέστερη και πιο ελεύθερη ανθρωπότητα.
Θα αναφέρουμε τώρα κάποια σημεία από αυτό το βιβλίο που μας τράβηξαν το ενδιαφέρον και την προσοχή και που μπορούν να δώσουν μια εικόνα σχετικά με όσα διαπραγματεύεται εδώ ο Φρόυντ. Έτσι, για να ερμηνεύσει την απιστία χρησιμοποιεί τον όρο του «ζημιωμένου τρίτου» και μας εξηγεί: «τούτο σημαίνει ότι ο άνδρας δεν εκλέγει σαν ερωτικό αντικείμενο ποτέ μια γυναίκα που είναι ελεύθερη, δηλαδή ένα κορίτσι ή μια γυναίκα που είναι μόνη, αλλά μια πάνω στην οποία έχει δικαιώματα ένας άλλος άνδρας σα σύζυγος, αρραβωνιαστικός ή φίλος. Αυτός ο όρος εμφανίζεται σε ορισμένες περιπτώσεις τόσο αδυσώπητα, ώστε η ίδια η γυναίκα, όσο δεν ανήκει ακόμη σε κανέναν, παραβλέπεται και περιφρονείται…» (σ.10).
Η εξήγηση για το «Οιδιπόδειο σύμπλεγμα», θα λέγαμε ότι είναι πολύ ξεκάθαρη σε αυτό το βιβλίο. Έτσι, ο Φρόυντ αναφέρει ότι «η μητέρα έχει χαρίσει στο παιδί τη ζωή και δεν είναι εύκολο να ανταποδοθεί αυτό το ιδιόρρυθμο δώρο με κάτι ισότιμο. Στη διάσωση της μητέρας το αγόρι δίνει τη μορφή: να της χαρίσει ή να της κάνει ένα παιδί, φυσικά ένα παιδί που να της μοιάζει…» (σ. 18). Όσον αφορά στον πατέρα ο Φρόυντ μας εξηγεί ότι το παιδί «δημιουργεί τη φαντασία να σώσει τον πατέρα από έναν κίνδυνο της ζωής και έτσι να μην του χρωστά πια τίποτε…» (σ. 18).
Σχετικά με το φόβο γράφει ό Φρόυντ ότι: «η γέννηση είναι τόσο ο πρώτος κίνδυνος όσο και το πρότυπο για όλους τους κατοπινούς, που τους φοβούμαστε, και το βίωμα της γέννησης μας άφησε πιθανόν τη συναισθηματική έκφραση που ονομάζουμε φόβο» (σ. 19).
Για τις σεξουαλικές σχέσεις εξάρτησης γράφει ο Φρόυντ ότι «την έκφραση “σεξουαλική υποταγή” τη διατύπωσε το 1892 ο v. Kraft – Ebing (Κραφτ – Έμπινγκ) για χαρακτηρισμό του γεγονότος ότι ένα άτομο μπορεί να περιέλθει σε έναν ασυνήθιστα μεγάλο βαθμό εξάρτησης από ένα άλλο, με το οποίο έχει σεξουαλικές σχέσεις» (σ. 42).
Αυτά, λοιπόν, κι άλλα πολλά εξίσου ενδιαφέροντα θα βρείτε σε αυτό το βιβλίο. Ένα βιβλίο που μας δίνει μια πολύ καλή εικόνα για κάποιες από τις βασικές ιδέες του Φρόυντ για την ψυχανάλυση. Σας ευχόμαστε καλή ανάγνωση!
Πηγή:
Σίγκμουντ Φρόυντ, Ψυχολογία της ερωτικής ζωής, Επίκουρος, 1974.
Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου