Το υιοθετημένο παιδί

Η υιοθεσία αποτελεί μια επιλογή για ζευγάρια που συνήθως δεν μπορούν για ποικίλους λόγους να τεκνοποιήσουν. Είναι ένας τρόπος απόκτησης παιδιού, όταν οι άλλοι τρόποι δεν είχαν αποτέλεσμα. Αποτελεί μια λύση για το παιδί, αλλά και για το ζευγάρι. Όμως, είναι μια απόφαση που απαιτεί προσοχή και σκέψη καθώς υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι και δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν. Συγκεκριμένα, οι θετοί γονείς μπορεί να έχουν ελάχιστες πληροφορίες για την βιολογική οικογένεια του παιδιού και την κληρονομικότητα που μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση ασθενειών. Ακόμη, το παιδί μπορεί να εμφανίζει στοιχεία συναισθηματικής στέρησης ή δεσίματος με τη βιολογική μητέρα σε περίπτωση που έχει περάσει ένα χρονικό διάστημα κοντά της, ενώ μπορεί να υπάρχουν ελλείμματα ως προς τα αισθητηριακά ερεθίσματα σε περίπτωση που το παιδί έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα στο ίδρυμα. Το παιδί που ενδεχομένως έχει βιώσει μέσα σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον ή μέσα στο ίδρυμα μέχρι να υιοθετηθεί μπορεί να φέρει κάποια ψυχολογικά προβλήματα, τα οποία θα πρέπει να ξεπεράσει μέσα στο νέο του οικογενειακό περιβάλλον με την ασφάλεια και τη ζεστασιά που θα το αγκαλιάσει. 

Τα αρνητικά βιώματα που έχει το παιδί κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του και πριν την υιοθεσία δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα ακολουθούν το παιδί στα μετέπειτα χρόνια της ζωής του, καθώς παίζει ρόλο η αντιμετώπιση που θα δεχθεί στη θετή του οικογένεια.

Το υιοθετημένο παιδί έρχεται σε μια οικογένεια μέσα στην οποία δεν έχει γεννηθεί και καλείται να προσαρμοστεί. Μέσα στη θετή οικογένεια το παιδί διαμορφώνει την ταυτότητά του και την εικόνα του εαυτού του. Μεγαλώνοντας ενδέχεται να νιώσει την ανάγκη να αναζητήσει τις βιολογικές του ρίζες, για να ολοκληρώσει τη διαμόρφωση της ταυτότητάς του. Το παιδί μπορεί να νιώθει την ανάγκη να μάθει την ταυτότητα της βιολογικής του οικογένειας, ενώ μπορεί να προκύψουν συναισθήματα απόρριψης και απώλειας, θυμού και εγκατάλειψης. Το παιδί θα πρέπει να μάθει για την υιοθεσία από μικρή ηλικία, ενώ όσο μεγαλώνει και βιώνει υπαρξιακά ερωτήματα εμφανίζει διάφορους προβληματισμούς σχετικά με την βιολογική του οικογένεια, σε συνδυασμό με τη διαμόρφωση της ταυτότητάς του. 

Το υιοθετημένο παιδί με την είσοδό του στον κόσμο έχει βιώσει ήδη μια απόρριψη και εγκατάλειψη από τη βιολογική του μητέρα. Αυτό μπορεί να τον ακολουθεί στη μετέπειτα ζωή του, ενώ ενδέχεται να εμφανιστούν συναισθήματα ενοχής, θυμού, κατάθλιψης, απελπισίας και φόβου. Έχει ανάγκη από ζεστασιά και ασφάλεια, αποδοχή και στοργή, φροντίδα και σταθερότητα, αγάπη και ενδιαφέρον. Το παιδί έχει την ανάγκη αποδοχής από την θετή του οικογένεια, αλλά και από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Είναι σημαντικό να ξέρει την αλήθεια για την υιοθεσία από τους θετούς του γονείς, για να μην λαμβάνει συγκεχυμένες πληροφορίες από το περιβάλλον του. 

Όσο πιο αργά γίνει η υιοθεσία τόσο πιο πολλά προβλήματα μάθησης και συμπεριφοράς μπορεί να εμφανίσει το παιδί. Είναι σημαντικό η υιοθεσία να γίνει όσο το δυνατόν πιο νωρίς ώστε να αποφευχθούν οι αρνητικές επιδράσεις του περιβάλλοντος στο παιδί. Επίσης, είναι σημαντικό οι θετοί γονείς από πολύ νωρίς να ενημερώνουν τα παιδιά για την υιοθεσία ώστε αυτό να αποτελεί μέρος της ανάπτυξής τους και της διαμόρφωσης της ταυτότητάς τους και όχι να αποτελεί ένα καλά κρυμμένο μυστικό της οικογένειας. Τα υιοθετημένα παιδιά που δεν βιώνουν νωρίς την ενσωμάτωσή τους στη θετή οικογένεια μπορεί να φέρουν περισσότερα συναισθήματα εγκατάλειψης και απόρριψης. Είναι σημαντικό το παιδί να βρεθεί σε ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον, στο οποίο οι θετοί γονείς θα εκφράζουν την αγάπη και την αποδοχή τους και θα είναι ειλικρινείς. Οι θετοί γονείς θα πρέπει να διαχειριστούν συμπεριφορές απόρριψης ή έντονης κριτικής που ενδεχομένως εμφανίσει το υιοθετημένο παιδί, με τη σκέψη ότι ανάλογες συμπεριφορές θα μπορούσαν να έχουν και από ένα βιολογικό τους παιδί.

Κατά τη διάρκεια της εφηβείας το υιοθετημένο παιδί μπορεί να εκφράσει την επιθυμία να γνωρίσει τους βιολογικούς γονείς του, κάτι που είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο στο πλαίσιο διαμόρφωσης της ταυτότητας του ατόμου. Οι θετοί γονείς δεν θα πρέπει να νιώσουν απειλή ή προδοσία και καλό θα ήταν να μην έρθουν σε σύγκρουση με τον έφηβο. Το παιδί μπορεί να έχει ανάγκη αυτή τη συνάντηση κυρίως για να πάρει κάποιες απαντήσεις σε απορίες που έχει, ώστε να μπορέσει να τακτοποιήσει στο μυαλό του συναισθήματα και καταστάσεις, πρόσωπα και προβληματισμούς. Το παιδί μπορεί να έχει υψηλές προσδοκίες από τους βιολογικούς του γονείς ή μπορεί να τους έχει εξιδανικεύσει στο μυαλό του, ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις απογοητεύεται από αυτή την εμπειρία του. 

Το πιο σημαντικό από όλα είναι το παιδί να μεγαλώνει μέσα σε ένα ήρεμο και ασφαλές περιβάλλον, στο οποίο θα νιώθει αγάπη και αποδοχή, αναγνώριση και σεβασμό, τρυφερότητα και φροντίδα.