Του Παπανούτσου
«Η μετάβαση από την επιθυμία στον
έρωτα γίνεται με ένα είδος ενοφθαλμισμού: μπολιάζεται το άγριο δέντρο, η φυσική
ορμή, με ένα ήμερο κλαδί, προϊόν μακράς και επίπονης καλλιέργειας, δηλαδή με
την τρυφερότητα, τη στοργή, την εμπιστοσύνη, τον θαυμασμό. Και τα τρία θα τα
έλεγα με μια λέξη: «αγάπη» (…) κι αν το μπόλι πιάσει (δυστυχώς πιάνει πολύ
σπάνια), αναπτύσσεται ένα νέο φυτό, που δίνει θαυμάσια λουλούδια: ο έρωτας. Του
άγριου δέντρου οι χυμοί από εδώ και πέρα τρέφουν αυτό το «άλλο», που είναι
βέβαια συγγενές προς το βασικό, αλλά συνάμα και διαφορετικό –από την επιθυμία
γεννιέται ο έρωτας» (σελ. 84).
«Πρέπει, λοιπόν, να προστεθεί στη
φυσική ορμή κάτι το καθαρό και πολύ ανθρώπινο: αγάπη, να παρέμβει στον οργανικό
αναπαλμό μια ευγενής ευαισθησία, μια βαθιά συγκίνηση, μια υψηλή ροπή (έξαρση),
για να γίνει η μετατροπή της επιθυμίας σε έρωτα. (…) Η επιθυμία είναι
κεντρομόλος, ο έρωτας φυγόκεντρος. Για τη φυσική ορμή ο «άλλος» είναι «αντικείμενο»
που υπάρχει και λογαριάζεται μόνο ως μέσο για την ικανοποίηση μιας «δικής» μου
ανάγκης. Ο άνθρωπος που επιθυμεί είναι γεμάτος από την επιθυμία του, αυτή μόνο
τον ενδιαφέρει και τον απασχολεί, αυτή δεσπόζει στις σχέσεις του με τους άλλους.
Ο ορίζοντας της ψυχής του είναι κλειστός. Στον έρωτα η ροπή αντιστρέφεται, η
κίνηση διευθύνεται προς έναν αυθύπαρκτο «άλλο», που καλεί το «εγώ» να στραφεί προς
αυτόν και να ενωθεί μαζί του» (σελ. 85).
«Η επιθυμία είναι για τον έρωτα
αναγκαία αλλά όχι και επαρκής συνθήκη, υπάρχει χωρίς τον έρωτα, ο έρωτας όμως δεν
υπάρχει χωρίς αυτήν».
«Όταν κατακτήσετε το μεγάλο αγαθό
του έρωτα μην αναπαυτείτε στις δάφνες σας, είναι δυσκολότερο ακόμη να το
διατηρήσετε (…) ο έρωτας μοιάζει με την ελευθερία σε τούτο: ότι είναι ένα
προνόμιο, που πρέπει διαρκώς να αποδεικνύεις στην πράξη ότι το αξίζεις».
Ε.Π. Παπανούτσος. (1984). Πρακτική Φιλοσοφία. Αθήνα: Δωδώνη, σελ.
79-96.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου