Δευτέρα 29 Ιουνίου 2020

Το νόημα της ταυτότητας


«Το μεταβαλλόμενο νόημα της ταυτότητας φωτίζει τη σύνδεση ανάμεσα σε μεταβαλλόμενες αντιλήψεις του εαυτού και μεταβαλλόμενες αντιλήψεις του εξωτερικού κόσμου» (σελ. 25). 

Στις παλαιότερες κοινωνίες η ταυτότητα γινόταν αντιληπτή ως μια ιστορία ζωής ή αφήγησης που συνδεόταν με την εξάρτηση της ταυτότητας «από την πίστη σε έναν δημόσιο/ κοινό κόσμο ανθεκτικό στον χρόνο, καθησυχαστικό στη στερεότητά του, που ζει πέρα από τη ζωή ενός ατόμου και κατά κάποιο τρόπο την κρίνει». Επομένως, το παλαιότερο νόημα της ταυτότητας αναφέρεται και σε πρόσωπα και σε πράγματα. «Και τα δύο έχουν χάσει στη νεωτερική κοινωνία τη στερεότητα, τη σαφήνεια και τη συνέχειά τους. Η ταυτότητα έχει γίνει αβέβαιη και προβληματική όχι επειδή οι άνθρωποι δεν κατέχουν πια παγιωμένα κοινωνικά πόστα- μια κοινότοπη εξήγηση που απερίσκεπτα ενσωματώνει τη νεωτερική εξίσωση ταυτότητας και κοινωνικού ρόλου –αλλά επειδή δεν κατοικούν πια έναν κόσμο που υπάρχει ανεξάρτητα από αυτούς» (σελ. 25-26).


Στη σύγχρονη κοινωνία μπορούμε να δούμε ότι η κατάρρευση της κοινής μας ζωής έχει φτωχύνει και την ιδιωτική ζωή. «Έχει ελευθερώσει τη φαντασία από εξωτερικούς καταναγκασμούς αλλά την έχει εκθέσει πιο άμεσα από προηγουμένως στην τυραννία των εσωτερικών εξαναγκασμών και ανησυχιών. Η φαντασία παύει να είναι απελευθερωτική, όταν απαλλάσσεται από τις ανασχέσεις που επιβάλλει η πρακτική εμπειρία του κόσμου. Απεναντίας, δημιουργεί παραισθήσεις, και η πρόοδος της επιστημονικής γνώσης, που θα περιμέναμε μάλλον να αποθαρρύνει την προβολή των εσωτερικών μας ελπίδων και φόβων στον γύρω μας κόσμο, αφήνει ανέγγιχτες τις παραισθήσεις αυτές». (σελ. 26).

«Μια κουλτούρα οργανωμένη γύρω από τη μαζική κατανάλωση ενθαρρύνει τον ναρκισσισμό –που μπορούμε προς τον παρόν, να τον ορίσουμε ως μια προδιάθεση να βλέπουμε τον κόσμο σαν καθρέφτη, ειδικότερα σαν προβολή των φόβων και των επιθυμιών μας – όχι επειδή κάνει τους ανθρώπους αρπακτικούς και αυταρχικούς, αλλά επειδή τους κάνει αδύναμους και εξαρτημένους. Υπονομεύει την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητά τους να καταλαβαίνουν και να διαμορφώνουν τον κόσμο και να φροντίζουν να καλύπτουν τις ανάγκες» (σελ. 27).
     
Κρίστοφερ Λας. 2006. Ο ελάχιστος εαυτός. Αθήνα: Νησίδες. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου