Δευτέρα 3 Αυγούστου 2020

Έχετε προδοθεί; Προτάσεις για να νιώσετε καλύτερα...

Η προδοσία μπορεί να οδηγήσει σε αμφιβολία και δυσπιστία για τον εαυτό μας. Είναι καιρός να το αλλάξουμε αυτό.

Σε μια από τις πρώτες του έρευνες, ο Freyd (1996) καθόρισε το τραύμα προδοσίας ως την αρνητική ψυχολογική αντίδραση στην  επιβλαβή και αδικαιολόγητη μεταχείριση από ένα άτομο με το οποίο το θύμα είναι κοντά (για παράδειγμα σύντροφος) ή βρίσκεται σε εξαρτημένη σχέση (όπως με κάποιο γονιό). Όταν κάποιος μας συμπεριφέρεται άδικα, τότε αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις ψυχολογικής δυσφορίας, όπως σε διαταραχή μετατραυματικού στρες ή ακόμη και σε σωματικές επιπλοκές που μπορούν να διαρκέσουν για αρκετό καιρό, ακόμη και για χρόνια (βλέπε, για παράδειγμα, Klest et al., 2019; Taft et al., 2007, Van Ameringen, 2008).


Με βάση τη δική μου έρευνα σχετικά με την επίδραση της άδικης μεταχείρισης από άλλους, καθώς και για τους τρόπους ουσιαστικής βελτίωσης της ευεξίας μετά το τραύμα της προδοσίας, σας προσφέρω πέντε προτάσεις για να σκεφτείτε.

1. Προφύλαξη απέναντι στην χαμηλή αυτοεκτίμηση ή στην αυτό-ενοχοποίηση

Πολύ συχνά, βρίσκω ότι εκείνοι που έχουν πικρά προδοθεί καταλήγουν στο να μην τους αρέσει ο ίδιος τους ο εαυτός. Παρακαλώ, προστατευτείτε από αυτό. . Δεν αξίζατε την προδοσία και σίγουρα δεν χρειάζεστε το πρόσθετο βάρος του να καταδικάζετε τον ίδιο σας τον εαυτό. Το να προδοθείς από άλλους δεν είναι δικό σου λάθος. Είναι καιρός να πάψεις να κλείνεσαι στον εαυτό σου και να γυρίσεις πίσω στην κοινότητα των ανθρώπων.


2. Προσέξτε τον υπερβολικό θυμό

Όταν μας συμπεριφέρονται με άδικο τρόπο, τότε θυμώνουμε και η αντίδραση θυμού θεωρείται ως μια προσαρμοστική διεργασία, επειδή αποτελεί ένα σημάδι ότι δεν μας αξίζει και δεν πρέπει να μας αντιμετωπίζουν με έλλειψη σεβασμού. Ωστόσο, εάν αυτός ο θυμός βαθαίνει με τέτοιο τρόπο που να αποσπά την προσοχή στη ζωή κάποιου και εάν συνεχιστεί για μήνες ή χρόνο, μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης (Enright & Fitzgibbons, 2015; Stringaris & Taylor, 2015). Οι Enright και Fitzgibbons (2015) επισημαίνουν ότι οι παραδοσιακές προσεγγίσεις ψυχικής υγείας, όπως η εκπαίδευση χαλάρωσης ή ακόμη και ο επαναπροσδιορισμός της τρέχουσας σκέψης σας μέσω προσεγγίσεων γνωστικής συμπεριφοράς (CBT,cognitive behavior therapy), μπορεί να μην αρκούν και να χρειαστεί και κάποια άλλη πρόσθετη προσέγγιση, εάν και εφόσον το επιλέξετε, προκειμένου να καταφέρετε να συγχωρέσετε τους άλλους.


3. Σκεφτείτε τη συγχώρεση, ώστε να μη νικηθείτε από τη μνησικακία

Ως ένα πρώτο σημείο αποσαφήνισης, θα λέγαμε ότι υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, που εστιάζουν σε αυτό που αποκαλείται ως «οικεία» βία μεταξύ συντρόφων,  οι οποίοι είναι εντελώς αντίθετοι στο θέμα της συγχώρεσης του/της συντρόφου όταν εμπλέκεται η βία. Διαφωνούμε με το γεγονός ότι η δικαιοσύνη από μόνη της αρκεί για τη συναισθηματική θεραπεία ως προς τις αδικίες που τείνουν να παγιώνονται (Song & Enright, στον τύπο). Έχουμε δύο λόγους για να διαφωνήσουμε με εκείνους που αντιτίθενται σθεναρά στη συγχώρεση στο πλαίσιο της αποκαλούμενης «οικείας» βίας μεταξύ συντρόφων: 1) δεν πρέπει να σφετεριστούμε την ελεύθερη βούληση του πελάτη που επιλέγει να συγχωρήσει (χωρίς πίεση από τον επαγγελματία ψυχικής υγείας). Διαφορετικά, όσοι αντιτίθενται σθεναρά στη συγχώρεση σε τέτοιες περιστάσεις ενδέχεται, ασυναίσθητα, να ασκήσουν πίεση στον πελάτη να μην συγχωρήσει, αφαιρώντας του την ελευθερία. 2) Έχουμε πλέον εμπειρικά επαληθευμένα στοιχεία ότι το τραύμα που προκαλείται από στενούς άλλους (γονείς ή συντρόφους) μπορεί να θεραπευτεί ουσιαστικά όταν επιλέγεται ελεύθερα η συγχώρεση (βλέπε, για παράδειγμα, Freedman & Enright, 1996; Reed & Enright, 2006). Αυτές οι προειδοποιήσεις, σχετικά με την αξία του να συγχωρήσετε κάποιον που σας πρόδωσε αφορούν και στην προδοσία συντρόφου, αλλά και φίλου. Η ουσία της συγχώρεσης είναι πρώτα να μην εγκαταλείψεις τη δικαιοσύνη, να αγωνίζεσαι για να δεις την εγγενή αξία του άλλου ατόμου και να υποφέρεις τον πόνο που προκύπτει από την προδοσία όσο καλύτερα μπορείς.

4. Γνωρίστε ότι οι πληγές  σας δεν σας καθορίζουν ως προς το ποιος είστε ως άτομο

Όπως με την περίπτωση της αυτοεκτίμησης ή των αρνητικών συναισθημάτων προς τον εαυτό σας, η σκέψη σας μπορεί μερικές φορές να γίνει πολύ γενική για το ποιος είστε σε σχέση με την προδοσία αυτή καθ’ αυτήν. Ίσως αργά, αλλά σταθερά και χωρίς καν να το παρατηρήσετε, παρασυρθείτε σε αρνητικές αυτο-δηλώσεις σχετικά με το ποιος/α είστε ως άτομο. Ήρθε η ώρα να  δείτε κατάματα την αλήθεια: Είστε ένα άτομο που αξίζει, ανεξάρτητα από τον πόνο που έχετε, ανεξάρτητα από τις καταδικαστικές και επικριτικές δηλώσεις των άλλων για εσάς. Έχετε αξία. Στην πραγματικότητα είστε πολλά περισσότερα από τον συναισθηματικό σας πόνο.


5. Βλέποντας πέρα από τα δάκρυα

Μερικές φορές όταν έχουμε παγιδευτεί στη θλίψη και τον θυμό, φαίνεται ότι αυτό είναι η μόνη κατάσταση από την οποία δε θα καταφέρουμε ποτέ να απαλλαγούμε στη ζωή μας: μόνιμα δάκρυα, μόνιμος θυμός. Ωστόσο, ρίξτε μια ματιά σε δύο διαφορετικές στιγμές της ζωής σας, στις οποίες βρισκόσασταν σε πόνο ή οργή. Τα δάκρυα ήρθαν ... και έφυγαν. Ίσως, σήμερα να σας φαίνεται ότι αυτά τα αρνητικά συναισθήματα δε θα τελειώσουν ποτέ - αλλά φυσικά και θα τελειώσουν. Πάρτε ένα μάθημα από το παρελθόν σας. Οι πόνοι σας ήταν προσωρινοί. Σκεφτείτε να δουλέψετε πάνω στην  αυτοεκτίμησή σας, στο πώς θα μειώσετε το θυμό σας, στο πώς θα μάθετε να συγχωρείτε και στο πώς θα συνειδητοποιήσετε την εγγενή σας αξία ως άτομο. Όλα αυτά μπορεί να βοηθήσουν ώστε τα ψυχολογικά αποτελέσματα της προδοσίας να γίνουν πράγματι προσωρινά. Καλλιεργήστε την ελπίδα.

Πηγή

Enright, R. (2020). Have You Been Betrayed? 5 Suggestions for You. Being betrayed can lead to self-doubt and mistrust. It is time to change that. Retrieved in 3/8/2020 by https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-forgiving-life/202007/have-you-been-betrayed-5-suggestions-you.


Ελεύθερη μετάφραση κειμένου: Κουραβάνας Νικόλαος

Επιμέλεια κειμένου: Παπαδοπούλου Ελένη

 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου