Παλιές φωτογραφίες

Οι φωτογραφίες έχουν κάτι το μαγικό, απαθανατίζουν, δηλαδή μετατρέπουν τις στιγμές σε αθάνατες, τις παγώνουν, τις διατηρούν, τις κρατούν άσβεστες και ανεξίτηλες στη μνήμη μας. Ίσως, έχει συμβεί και σε εσάς κάποιες φορές να πάτε κάπου διακοπές, να τραβήξετε ένα σωρό φωτογραφίες τις οποίες όταν θα τις κοιτάξετε μετά από μέρες, λόγου χάρη όταν θα έχετε επιστρέψει, να φέρετε στον νου σας λεπτομέρειες απ’ το ταξίδι που ήδη τις είχατε ξεχάσει. Αν όμως τόσο σύντομα ξεχνούμε στιγμές, τότε τι και πόσα μπορούμε να συγκρατήσουμε από στιγμές που έλαβαν χώρα πολλά χρόνια πριν; 

Οι φωτογραφίες βοηθούν τη μνήμη μας να ανακαλέσει στιγμές, εμπειρίες, γεγονότα. Συνήθως, όταν βγάζουμε φωτογραφίες, είμαστε σε καλή διάθεση ή σε μια περίσταση που είναι σημαντική για τη ζωή μας, όπως τα ταξίδια που αναφέραμε παραπάνω, μια βάφτιση, ένας γάμος, μια αποφοίτηση κοκ. Οι φωτογραφίες μαρτυρούν πολλά πράγματα για τη ζωή μας και αποκαλύπτουν ακόμη και σε εμάς τους ίδιους πτυχές του εαυτού μας που μας είναι σχεδόν άγνωστες, ίσως επειδή δεν θέλουμε ή δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να τις αντιμετωπίσουμε κι έτσι τις αρνούμαστε ή τις απωθούμε, κρύβοντάς τις στο χρονοντούλαπο της λήθης και του ασυνείδητου. Τα άλμπουμ όσο καλά κι αν τα κρύψουμε και τα καταχωνιάσουμε σε συρτάρια που σπανίως θα ανοίξουμε, θα είναι εκεί για να μας θυμίσουν όσες στιγμές ήταν κάποτε σημαντικές για εμάς.

Οι όμορφες στιγμές δεν κρατούν για πάντα και σε κάποιες φωτογραφίες θα δούμε ότι κι εμείς πλέον έχουμε αλλάξει και είμαστε τόσο διαφορετικοί, ίσως και αγνώριστοι. Επίσης, κάποιοι άνθρωποι με τους οποίους εικονιζόμαστε μαζί, πλέον λείπουν από τη ζωή μας. Η απουσία ανθρώπων από τη ζωή μας είναι αναπόφευκτη και οι περισσότεροι από εμάς έχουν έρθει αντιμέτωποι, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό με αυτήν. Το μόνο σίγουρο στη ζωή είναι ότι τίποτα δεν μένει το ίδιο, τίποτα δεν μένει σταθερό κι αναλλοίωτο, όλα είναι ρευστά και καταδικασμένα στη φθοροποιό δύναμη του χρόνου, άρα σε καμία περίπτωση δεδομένα. 

  

Το να ανασύρουμε απ’ τα συρτάρια τα άλμπουμ με τις παλιές φωτογραφίες θα μας προκαλέσει πληθώρα συναισθημάτων και σκέψεων και όχι απαραίτητα θετικών. Αν παραδείγματος χάριν κοιτάξουμε φωτογραφίες του γάμου μας και πλέον έχουμε χωρίσει, τότε ίσως νιώσουμε μια γλυκιά νοσταλγία, ενώ άλλοι απογοήτευση, θλίψη, θυμό ή ακόμη και μίσος. Κάποιοι αν κοιτάξουν φωτογραφίες από τα παιδικά τους χρόνια ίσως νιώσουν κι αυτοί νοσταλγία ή θλίψη που η ανεμελιά έχει χαθεί ανεπιστρεπτί και κάποιοι φίλοι κι αυτοί χαθήκαν μες της ζωής την ορμητική δύνη που σαν χείμαρρος μας παρασέρνει σχεδόν ανεξέλεγκτα. 

Η απώλεια είναι μια κατάσταση που κανείς δεν μπορεί να αποφύγει. Όμως, γιατί θα πρέπει να γεμίσουμε το μυαλό μας με αρνητικές σκέψεις και την καρδιά μας με αρνητικά συναισθήματα; Γιατί να μην δούμε την ανεμελιά των παιδικών μας χρόνων, τον/την πρώην σύντροφο, τους παλιούς φίλους κ.ο.κ ως προνόμιο, καθώς όλες αυτές οι στιγμές που περάσαμε τότε μας έκαναν πλούσιους σε εμπειρίες και δεν ξοδέψαμε το χρόνο μας, αλλά τον γεμίσαμε εποικοδομητικά… Σίγουρα θα πήραμε και όμορφα πράγματα από τα πρόσωπα που δεν καταφέραμε να κρατήσουμε στη ζωή μας, κι αν προδοθήκαμε ή πληγωθήκαμε, τότε κι αυτό ας το δούμε με μια θετική ματιά, καθώς τα μαθήματα που πήραμε μπορούν να αποτελέσουν έναν πολύτιμο οδηγό για τις επόμενες σχέσεις μας. Ας μην λησμονούμε τα λόγια του λογοτέχνη και φιλοσόφου Sanatayana: «όποιος δεν θυμάται το παρελθόν του, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει».

 

 Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc.