«Ευγνωμοσύνη» του Όλιβερ Σακς

Ο Όλιβερ Σακς, γιατρός, νευρολόγος, ασχολήθηκε σχεδόν σε όλη του τη ζωή με ασυνήθιστες νευρολογικές διαταραχές και παθήσεις των ασθενών του. Ο Όλιβερ Σακς γεννήθηκε το 1933 στο Λονδίνο και απεβίωσε το 2015.

Στο βιβλίο του «Ευγνωμοσύνη», αναφέρει τέσσερα δοκίμια μέσα από τα οποία προσεγγίζει τα γηρατειά, την αρρώστια και τον θάνατο.

Στο δοκίμιο με τίτλο «Υδράργυρος», ο Σακς γράφει: «Ογδόντα! Ούτε που το πιστεύω. Συχνά νιώθω ότι η ζωή μου τώρα αρχίζει και μετά συνειδητοποιώ ότι έχει σχεδόν τελειώσει. Η μητέρα μου ήταν το δέκατο έκτο από δεκαοχτώ παιδιά· εγώ πάλι ήμουν ο μικρότερος από τέσσερις γιους και σχεδόν ο μικρότερος από τα πολυάριθμα ξαδέρφια μου από την πλευρά της μαμάς. Στο γυμνάσιο ήμουν πάντοτε το μικρότερο αγόρι στην τάξη. Από τότε μου έμεινε αυτή η αίσθηση ότι είμαι ο νεότερος, αν και πλέον είμαι σχεδόν ο γηραιότερος άνθρωπος που γνωρίζω» (σελ 18).

«Σχεδόν ογδόντα πια, αντιμετωπίζοντας πλήθος ιατρικών και χειρουργικών θεμάτων που δεν μ’ έχουν όμως καθηλώσει, νιώθω χαρούμενος που είμαι ζωντανός. ‘Χαίρομαι που δεν είμαι νεκρός’ είναι η φράση που μερικές φορές αναβλύζει με ορμή από μέσα μου όταν ο καιρός είναι θαυμάσιος» (σελ. 19).

Η ευγνωμοσύνη για όσα έζησε φαίνεται μέσα από τα λόγια που ο ίδιος επέλεξε για να περιγράψει τη ζωή του («ευγνωμοσύνη τόσο για ό,τι μου είχαν δώσει οι άλλοι, όσο και για ό,τι είχα μπορέσει κι εγώ να ανταποδώσω», σελ. 19).

Στο επόμενο δοκίμιο «Η δική μου ζωή», ο Σακς γράφει: «Δεν προσποιούμαι ότι δεν φοβάμαι. Αλλά το κυρίαρχο συναίσθημα μέσα μου είναι η ευγνωμοσύνη. Αγάπησα κι αγαπήθηκα· μου έδωσαν πολλά κι έδωσα κάτι κι εγώ με τη σειρά μου· διάβασα και ταξίδεψα και στοχάστηκα και έγραψα. Συνευρέθηκα με τον κόσμο, μέσα απ’ αυτή την ιδιαίτερη συνεύρεση μεταξύ συγγραφέων κι αναγνωστών. 

Μα πάνω απ’ όλα, υπήρξα ένα συνειδητό ον, ένα σκεπτόμενο ον, σε τούτο τον όμορφο πλανήτη, κι αυτό από μόνο του αποτελεί τεράστιο προνόμιο και σπουδαία περιπέτεια» (σελ. 32).

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Oliver Sacks, Ευγνωμοσύνη. Αθήνα: Πατάκη.