Ο αυτοκαταστροφικός άνδρας

«Είμαι ένας άχρηστος»

«Το πρόβλημα με το θυμό είναι ότι έχουμε να κάνουμε μ’ ένα επίπονο συναίσθημα, ειδικά όταν κατευθύνεται σε κάποιον που αγαπάμε και εξαρτιόμαστε απ’ αυτό. Έτσι, πολλοί θεραπευόμενοι δεν αφήνονται να νιώσουν θυμωμένοι με τους γονείς τους, χρησιμοποιώντας τη δικαιολογία ότι ‘Δεν μπορώ να κατηγορώ τους γονείς μου για τα σημερινά προβλήματά μου. Ότι έγινε, συνέβη πριν τριάντα χρόνια’. Έχουν δίκιο να μην κατηγορούν τους γονείς τους, αλλά έχουν λάθος να μην θυμώνουν. Μπερδεύουν τον θυμό με την κατηγορία. Ίσως και να το κάνουν αυτό επειδή στην πραγματικότητα είναι τόσο θυμωμένοι με τους γονείς τους, που θα ήθελαν να τους κατηγορήσουν. Φυσικά, υπάρχουν κι εκείνοι που κατηγορούν τους γονείς τους. Σε περιπτώσεις που υπέστησαν σοβαρή κακοποίηση, δεν μπορείς να τους πεις ότι κάνουν λάθος- αρκεί να μην χρησιμοποιούν αυτό για να αρνηθούν και τη δική τους ευθύνη για τις επιλογές τους» (σελ. 286).

«Η αυτοκαταστροφικότητα είναι κοντινή ξαδέρφη με την κατάθλιψη. Και στα δύο το άτομο παλεύει, με μη- αποδεκτά, από τον εαυτό του, αρνητικά συναισθήματα, προς ένα σημαντικό πρόσωπο στη ζωή του- κι αυτά τα συναισθήματα, ως μη αποδεκτά, καταλήγει να τα βγάζει προς τον εαυτό του. Η μεγάλη διαφορά όμως είναι, ότι στην αυτοκαταστροφικότητα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα αποτελούνται περισσότερο από οργή παρά από θυμό, κι έτσι το άτομο- που μπορεί να έχει βιώσει κάποια μορφή συνεχούς κακοποίησης ως παιδί- είναι πολύ ‘αδύναμο’ για να τα χωρέσει στον εσωτερικό του κόσμο. Και νιώθει περισσότερο την ανάγκη να τα εκδραματίσει στον εξωτερικό κόσμο» (σελ. 290). 

«Όταν ο άνδρας γίνεται ένας ‘άχρηστος’, δεν τιμωρεί μόνο τον εαυτό του, αλλά πρώτα και κύρια τους γονείς ή τα υποκατάστατα των γονιών που ‘το μόνο που θέλουν είναι να τον δουν ευτυχισμένο’. Όπως γνωρίζει κάθε γονιός, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να κάνει ένα παιδί τους γονείς του δυστυχισμένους, από το να γίνει το ίδιο δυστυχισμένο» (σελ. 293).

Gratch, Alon. (2004). Αν μιλούσαν οι άνδρες (σελ. 273-314). Αθήνα: Θυμάρι.