Η Gestalt στη Θεραπεία Ζευγαριών

«Ένα ζευγάρι αποτελείται από δύο άτομα που αναλαμβάνουν μια σοβαρή διαρκή δέσμευση ο ένας απέναντι στον άλλο και μοιράζονται μεταξύ τους σημαντικές δραστηριότητες της ζωής: δουλειά, φιλία, παιδιά, δημιουργία οικογένειας, παιχνίδι, αγάπη, μόρφωση. Τα ζευγάρια έρχονται στους θεραπευτές με ένα ιστορικό, το παρελθόν των προηγούμενων σχέσεών τους και τις παραδοχές για την αγάπη, τον γάμο, την οικογένεια, την ανατροφή των παιδιών και τη σεξουαλικότητα. Ελάχιστα πράγματα είναι ‘δεδομένα’ στα ζευγάρια. Μπορεί να είναι συγκάτοικοι, στενοί φίλοι που ασχολούνται με δημιουργικά εγχειρήματα, ή ένας άντρας και μια γυναίκα που προσπαθούν να δημιουργήσουν μια ζωή από κοινού» (σελ. 347).

Η αντίληψη της Gestalt για τα ζευγάρια

Α. Η Αγάπη ως Συγχώνευση

«Το αρχικό όνειρο, το πρώτο όνειρο, είναι εκείνο της ενότητας με τη μητέρα. Είναι ένα ισχυρό όνειρο/ επιθυμία, ίσως το πιο θεμελιώδες, και δεν μπορεί να αναλυθεί σε απλούστερα συστατικά. Είναι η επιθυμία να είμαστε ένα με κάποιον άλλο. Η εσωτερική ενότητα μέσα στον εαυτό πηγάζει από την ενότητα με κάποιον άλλο.

Η συγχώνευση είναι μια πολύ συναρπαστική, εκστατική εμπειρία. Είναι η πρώτη αρχή. Ο έρωτας είναι μια μορφή ψυχολογικής αλχημείας, η οποία δημιουργεί το χρυσό δαχτυλίδι μέσα από αντίπαλες δυνάμεις. Είναι η δημιουργία ενός νέου εαυτού μέσα από τη συγχώνευση» (σελ. 348).

Β. Ανάγκη για Διαφοροποίηση

«Όμως, η συγχώνευση από μόνη της αποτυγχάνει. Αν το έμβρυο παραμείνει στη μήτρα, πεθαίνει. Αν ένας νέος μείνει σπίτι με τη μητέρα του, πεθαίνει πνευματικά και από άλλες απόψεις. Εκείνο που πρέπει να ακολουθήσει είναι ο διαχωρισμός. Και ο διαχωρισμός συνεπάγεται διαφοροποίηση. Διαφοροποίηση σημαίνει ότι το ζευγάρι αρχίζει να απομακρύνεται από τη συγχώνευση, καθώς ο καθένας πρέπει να αναπτύξει τον δικό του εαυτό (εξατομίκευση). Ο μόνος τρόπος για να έχουμε επαρκή επαφή είναι να έχουμε επαρκή όρια» (σελ. 350).

Γ. Συμπληρωματικότητα και κοινό έδαφος

Βρίσκοντας το ‘καλύτερο έτερό μας ήμισυ’ 

«Η συμπληρωματικότητα είναι η λειτουργική πλευρά της διαφοροποίησης. Είναι ο τρόπος με τον οποίο βιώνουμε τη διαφοροποίηση. 

Από αναπτυξιακή άποψη, το άτομο επιλέγει ένα σύντροφο που συμπληρώνει μέρη του εαυτού του τα οποία δεν βρίσκονται στη σφαίρα της επίγνωσης, δεν είναι αποδεκτά ή θεωρούνται αποκρουστικά από αισθητική άποψη. Τις ιδιότητες αυτές τις βλέπει στον άλλο σε ‘ρομαντικοποιημένη’ μορφή. Δύο μισοί άνθρωποι ενώνονται για να κάνουν ένα ολόκληρο ον, ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν πιο αποτελεσματικότητα στον κόσμο» (σελ. 353).

Εξισορροπώντας τη συμπληρωματικότητα και το κοινό έδαφος

«Η επιβίωση και η ανάπτυξη του ζευγαριού καθορίζεται από μια ισορροπία ανάμεσα στη συμπληρωματικότητα και τη συμβολή. Η μορφή των διαφορών έχει νόημα μόνο σε σχέση με ένα φόντο συμφωνιών, κατανοήσεων, συμβιβασμών και συνηθισμένων απολαύσεων. Η μορφή της συμβολής είναι βιώσιμη μόνο σε σχέση με ένα φόντο από χρώματα, διαφορές, ζωηρές συζητήσεις, διαφωνίες και συναισθηματικές εκρήξεις» (σελ. 355).  

Zinker, J.C. (2007). Η προσέγγιση Gestalt στη θεραπεία ζευγαριών. Στο βιβλίο του Edwin Nevis (Ed.), Θεραπεία Gestalt. Θεωρία και εφαρμογές. Αθήνα: Διόπτρα, σελ. 347-368.