Αν βάζουμε το Εγώ μπροστά για να κρίνουμε τον άλλον, τότε το πιο πιθανό είναι ότι θα εντοπίσουμε τα αρνητικά χαρακτηριστικά του, τα ελαττώματά του, τις αδυναμίες του, τις ελλείψεις του ή ακόμη κι αν δεν ξεκινήσουμε έτσι, είναι πολύ πιθανό να εξετάσουμε αν και κατά πόσο ο άλλος καλύπτει τις προσδοκίες μας, τις απαιτήσεις μας, τα ανελαστικά στάνταρ μας. Ενώ αν βγάλουμε το Εγώ, τότε θα εντοπίσουμε τα δικά μας ελαττώματα και τα αρνητικά χαρακτηριστικά του εαυτού μας, του χαρακτήρα μας. Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ σχετικά με το αν εμείς καλύπτουμε τις ανάγκες, τις προσδοκίες, τις απαιτήσεις του άλλου; Αν δεν αναρωτηθούμε, τότε δεν θα αλλάξουμε κάτι σε εμάς, αλλά θα απαιτούμε από τον άλλον να γίνει σαν εμάς, για να μας αντέχει και να τον αντέχουμε.
Αν δεν σκεφτούμε και με το Εγώ και με το Εσύ, δεν θα καταφέρουμε ποτέ να γίνουμε Εμείς. Πώς όμως μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο; Το πρώτο και κύριο συστατικό της επιτυχίας είναι η προσπάθεια. Γιατί χωρίς προσπάθεια στη σχέση δεν υπάρχουν ούτε αμοιβαίες υποχωρήσεις, ούτε αξιολόγηση της σχέσης. Χωρίς προσπάθεια δε θα βρεθεί μια χρυσή τομή σε όλα τα επίπεδα, δηλ. σε ό, τι περιλαμβάνει μια στενή διαπροσωπική σχέση, είτε αυτό είναι ποιοτικός χρόνος, συντροφικότητα, τρυφερότητα, είτε ερωτική επαφή. Αν δεν μπορέσουμε να βρούμε έναν κοινό παρανομαστή για να επικοινωνήσουμε καταρχήν τις ανάγκες μας και να δούμε κατά πόσο μπορούμε να αλλάξουμε κάτι το οποίο ενοχλεί κι αν μπορούμε να έρθουμε ακόμη πιο κοντά.
Οι προσδοκίες εμπεριέχουν εγωισμό, γιατί περιμένουμε από τον άλλον να καλύψει τις απαιτήσεις μας, το ιδανικό που έχουμε πλάσει στο μυαλό μας για το πώς θα πρέπει να είναι ο άλλος. Αλλά, τι γίνεται με το ιδανικό του άλλου που έχει πλάσει στο μυαλό του για εμάς; Το αναλογιζόμαστε ποτέ; Το φτάνουμε; Πόσο κοντά ή μακριά είμαστε από αυτό το ιδανικό; Μήπως τελικά αυτό το ιδανικό που έχει ο καθένας στο μυαλό του δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία ουτοπία; Υπάρχει άραγε άνθρωπος που δεν έχει μειονεκτήματα ή ελαττώματα; Προφανώς και δεν υπάρχει τέτοιος τέλειος άνθρωπος. Όταν θα το συνειδητοποιήσουμε αυτό, τότε δε θα στεκόμαστε και δε θα δίνουμε τόσο βάρος στα ελαττώματα, τα οποία μας ενοχλούν τόσο πολύ.
Προσοχή όμως, δεν μας ενοχλούν τα δικά μας ελαττώματα, αλλά μονάχα των άλλων. Τα δικά μας τα ελαττώματα τις περισσότερες φορές δεν τα βλέπουμε, τα στρογγυλοποιούμε, τα ωραιοποιούμε, τα λειαίνουμε… δεν μας ενοχλούν γιατί είναι δικά μας, δεν σκεφτόμαστε τι αντίκτυπο έχουν στους άλλους. Επομένως, εκεί που στεκόμαστε είναι στα ελαττώματα των άλλων. Τελικά πόσο εγωιστικό είναι το να θέλουμε να διορθώσει ο άλλος τα ελαττώματά του, αλλά να μην διορθώσουμε εμείς τα δικά μας;
Ο εγωισμός, λοιπόν, σχετίζεται άμεσα με το να αλλάξουμε τον άλλον, αλλά όχι τον εαυτό μας. Να κάνει ο άλλος προσπάθεια, αλλά όχι Εγώ. Σίγουρα είναι ωραίο όταν μας φροντίζει ο άλλος, όταν μας περιποιείται, όταν μας δίνει ό,τι έχει να δώσει. Αλλά θέλει προσπάθεια το να είμαστε κι εμείς περιποιητικοί, να φροντίζουμε τον άλλον, να υποχωρούμε αν έχουμε άδικο, να προσπαθούμε να βελτιώσουμε τα ελαττώματά μας.
Κάποια αρετή που είναι απαραίτητη για μια επιτυχημένη σχέση, είναι αυτή της ανοχής. Πόση ανοχή μπορούμε να επιδείξουμε στα στραβά κι ανάποδα του άλλου; Δηλαδή, πόση υπομονή; Όλα τα παραπάνω είναι ζητήματα τα οποία συνήθως δεν τα βλέπουμε, συνήθως τα αφήνουμε να περνάνε έτσι και δεν έχουμε μάθει να αξιολογούμε τον εαυτό μας, αλλά τον άλλον. Η κριτική μας διάθεση κατευθύνεται προς τον άλλον και σπανίως προς τον εαυτό μας. Μας φταίει ο άλλος όταν η σχέση δεν πάει καλά. Θα πρέπει όμως κάποια στιγμή να μάθουμε και να εκπαιδευτούμε στο να κρίνουμε το Εγώ, το Εσύ, αλλά και το Εμείς, δηλαδή τους εαυτούς μας σχετικά με το πώς λειτουργούμε και πώς συμπεριφερόμαστε μέσα στη σχέση.
Όταν δεν επικοινωνούμε τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις ανάγκες μας, τότε εγκλωβιζόμαστε στην παγίδα του θυμού και άθελά μας δημιουργείται μια απόσταση. Η απόσταση φέρνει έλλειψη οικειότητας και τότε θα είναι πολύ αργά για να συζητήσουμε, θα είναι πολύ δύσκολο να γεφυρωθεί το χάσμα, ώστε να έρθει το ζευγάρι σε έναν καλοπροαίρετο διάλογο, μια εποικοδομητική συζήτηση.
Η εποικοδομητική συζήτηση θα πρέπει να καταλήγει σε ορισμένους στόχους. Δίχως στόχους σε μια σχέση δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον. Ο στόχος πάντα διακρίνεται από μια κατεύθυνση, δηλαδή ένα σημείο στο οποίο θα επιχειρηθεί να φτάσουμε. Δεν χρειάζεται να βάλουμε πολλούς στόχους μαζί και να χαθούμε ή να απογοητευτούμε από την υπερβολική προσπάθεια. Μια καλή τακτική είναι να επιχειρήσουμε μικρά βήματα στην αρχή και σταδιακά μεγαλύτερα.
Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου