«Στην πρώτη επαφή με το ζευγάρι ο θεραπευτής οφείλει να ακολουθήσει μια διαδικασία έτσι ώστε να εισάγει το ζευγάρι στο πνεύμα της συνεργασίας που θα ακολουθήσει. Θεωρείται απαραίτητο στην πρώτη συνεδρία να τους δει και τους δύο μαζί, όσο και αν οι σύζυγοι επιμένουν για το αντίθετο. Το φαινόμενο να θέλει ο κάθε σύζυγος να δει μόνος του τον θεραπευτή με το επιχείρημα ότι έτσι θα μπορέσει να εκφρασθεί πιο ελεύθερα είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο και αποδίδεται στην τάση του κάθε συζύγου να προσεταιρισθεί τον θεραπευτή. Ωστόσο, ο θεραπευτής πρέπει να αρνηθεί εξηγώντας τους λόγους της άρνησής του. Ότι δηλαδή θα είναι χρήσιμο για τον ίδιο να έχει μια εικόνα του τρόπου που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους ώστε να είναι πιο αποτελεσματικός στη βοήθεια που θα τους προσφέρει και επίσης ότι επιθυμείς να μην τον βλέπουν σαν ‘διαιτητή’ γιατί ο ρόλος του απέχει πολύ από αυτόν. Με τον τρόπο αυτόν ο θεραπευτής θέτει από την αρχή τα όρια του πλαισίου της σχέσης του με τους συζύγους και προσπαθεί να διαλύσει εξαρχής τις όποιες αυταπάτες τρέφουν οι σύζυγοι για τη δημιουργία συμμαχιών μέσα στη θεραπεία.
Ο κάθε σύζυγος καλείται να περιγράφει το ή τα προβλήματα που θεωρεί ο ίδιος ότι αντιμετωπίζει με τον σύντροφό του και επίσης ενθαρρύνεται να εκφράσει τα συναισθήματά του γύρω από αυτά. Συνηθισμένο φαινόμενο είναι στην πρώτη αυτή συνάντηση ο κάθε σύζυγος να προσπαθεί α επιρρίψει ευθύνες στον άλλο και να μιλάει κυρίως για τη συμπεριφορά του άλλου μέσα στη σχέση αντί για τον εαυτό του. Συνήθως αυτός είναι το ‘θύμα’ και ο άλλος είναι ο ‘θύτης’. Ή και εάν αυτός έχει ένα μερίδιο ευθύνης είναι αμελητέο σε σύγκριση με τις ευθύνες της άλλης μεριάς. Σπάνια θα συναντήσετε ζευγάρι που και οι δύο σύζυγοι θα συνομολογούν την ευθύνη τους για τη διαταραχή της σχέσης τους. Ο θεραπευτής καλείται σε αυτές τις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει επίγνωση της αμοιβαίας συμμετοχής στη δημιουργία της σύγκρουσης να υποδείξει την αλληλεξάρτηση που υπάρχει μεταξύ των αντιδράσεων των συζύγων είτε χρησιμοποιώντας παραδείγματα μέσα από την εμπειρία του από άλλα ζευγάρια είτε ζητώντας αυτό το δεδομένο ζευγάρι να αναφερθεί σε προσωπικές στιγμές σύγκρουσης, τις οποίες αναλύει έτσι ώστε να γίνεται εμφανής η συνυπευθυνότητα και των δύο» (σελ. 59-60).
«Είναι χρήσιμο ο θεραπευτής να αφήσει το ζευγάρι να συζητήσει για λίγο σχετικά με ένα πρόβλημά του, έτσι ώστε να έχει μια πρώτη εικόνα του είδους της επικοινωνίας που υιοθετούν οι δύο σύζυγοι μεταξύ τους.
Επαφίεται στον θεραπευτή να ξεκινήσει ήδη από την πρώτη συνεδρία τη λήψη του ιστορικού της σχέσης εφόσον κρίνει ότι το ζευγάρι είναι έτοιμο να το κάνει» (σελ. 59-60).
Επίσης, είναι σημαντικό ο θεραπευτής να ενημερώσει το ζευγάρι για τα στάδια που ακολουθούν. Αρχικός στόχος είναι η εκμάθηση των δεξιοτήτων επικοινωνίας, αφού γίνει λήψη του ατομικού ιστορικού του κάθε μέλους. Ο θεραπευτής στοχεύει και στη δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης.
Άσκηση στην επικοινωνία: «εκμάθηση της έκφρασης συναισθημάτων, σκέψεων, επιθυμιών, καθώς και της κατανόησης και της υιοθέτησης μεθεκτικής στάσης απέναντι στα προβλήματα του συντρόφου» (σελ. 61).
Αξίζει να γίνει αναφορά στα κύρια αίτια αντίστασης στη συζυγική θεραπεία, που είναι τα εξής:
«Τα μέλη της σχέσης ή ο θεραπευτής παραβιάζουν έναν κανόνα λειτουργίας του συστήματος.
Πιθανόν να υπάρχουν αδιευκρίνιστα σημεία, που ούτε ο θεραπευτής ούτε το ζευγάρι τα αντιλαμβάνονται, αλλά χρειάζονται συγκεκριμενοποίηση προκειμένου να προχωρήσει η θεραπεία.
Ίσως το ζευγάρι να έχει συνειδητοποιήσει ένα βασικό σημείο, αλλά ό ένας από τους δύο ή και οι δύο να φοβούνται να το αντιμετωπίσουν, γιατί φοβούνται τα αποτελέσματα της αντιμετώπισης. Έτσι κρύβουν το σημείο αυτό από τον θεραπευτή, και η θεραπεία δεν προχωρά.
Μερικά ζευγάρια προχωρούν στη θεραπεία έως εκείνο το σημείο που αντιλαμβάνονται τη φύση των προβλημάτων τους και τον ρόλο της αλληλεπίδρασης, αλλά σταματούν σε εκείνο το σημείο που θεωρούν ότι το κόστος της αλλαγής θα είναι μεγάλο» (σελ. 69-70).
«Ο θεραπευτής οφείλει να διακρίνει τις περιπτώσεις εκείνες όπου η ατομική ιστορία του ενός συζύγου ή η ψυχοπαθολογία του ενός βαραίνει τόσο στη σχέση, ώστε να δημιουργεί εμπόδια στη βελτίωσή της» (σελ. 135).
Χάιντς, Ε. 2012. Συζυγική θεραπεία. Τρόποι βελτίωσης της συζυγικής επικοινωνίας. University Studio Press.
Κουραβάνας Νικόλαος, Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου