Αρκετά συχνά συναντάμε ανθρώπους που είναι απογοητευμένοι από τις σχέσεις που είχαν στη ζωή τους και παράλληλα πιστεύουν ότι όλες οι σχέσεις τους θα είναι αποτυχημένες. Το ερώτημα είναι γιατί είναι τόσο συχνό φαινόμενο οι αποτυχημένες σχέσεις και πού θα μπορούσαμε να τις αποδώσουμε.
Η ποιότητα των σχέσεών μας καθορίζει την εξέλιξη των σχέσεων και την ικανοποίηση που θα αντλήσουμε από αυτές. Οι στενές διαπροσωπικές μας σχέσεις μας δίνουν την αίσθηση ότι θα μπορέσουμε να στηριχθούμε σ’ αυτές, να αντλήσουμε δύναμη και ενέργεια και να μπορέσουμε να είμαστε ψυχικά ισορροπημένοι και σταθεροί.
Μελετώντας την ανθρώπινη δυστυχία και εστιάζοντας στην ψυχολογική ανελαστικότητα και έλλειψη ευελιξίας, που αποτελεί βασικό αίτιο για όσους υποφέρουν, οι σχέσεις φαίνεται πως έχουν τις ρίζες τους σ’ αυτές τις έννοιες.
Όταν κάποιος είναι ψυχολογικά άκαμπτος είναι πιο πιθανό να παραμένει κολλημένος σε φόβους, ανησυχίες και αμφιβολίες, ενώ μπορεί και να είναι επικριτικός προς τον εαυτό του για τις σκέψεις και τα συναισθήματα που του προκαλεί αυτή η κατάσταση. Το άτομο καταλήγει έτσι να ζει απορροφημένο από τις σκέψεις και τις παρορμήσεις του, ενεργώντας με τρόπους που βλάπτουν την υγεία και την ψυχική ευημερία. Έτσι, το άτομο νιώθει εν τέλει ότι η ζωή του έχει μπει στον αυτόματο πιλότο και η ζωή του περνάει χωρίς να πρωταγωνιστεί το ίδιο.
Επομένως, η ψυχολογική ακαμψία μπορεί να μας οδηγήσει στην προσωπική καταστροφή, καθώς δεν επιτρέπει στο άτομο να ακολουθήσει τις επιλογές του και να απαλλάξει τον εαυτό του από νευρωσικά συμπτώματα, όπως άγχος, φοβίες και ψυχαναγκασμούς. Επίσης, η ψυχολογική ακαμψία μας οδηγεί σε έντονη αγωνία και ταλαιπωρία, με αποτέλεσμα να μη λαμβάνουμε ικανοποίηση και ευχαρίστηση από τη σχέση, ενώ είναι πιθανό να νιώθουμε διαρκώς ανασφάλεια και φόβο εγκατάλειψης.
Η ψυχολογική μας ακαμψία μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις μας. Η ψυχολογική ακαμψία σε έναν από τους δύο συντρόφους δημιουργεί προβλήματα στις σχέσεις μας και κυρίως στις στενές ερωτικές σχέσεις, καθώς η ακαμψία μας οδηγεί να αποφεύγουμε δύσκολες συζητήσεις, να κατηγορούμε, να προσβάλλουμε και να φωνάζουμε τον σημαντικό άλλο, να μην μπορούμε να καθορίσουμε προτεραιότητες για τη σχέση, ούτε να μπορούμε να αφιερώσουμε χρόνο για την εξέλιξη της σχέσης.
Η ψυχολογική ακαμψία δεν αποτελεί μια μόνιμη κατάσταση για εμάς, καθώς εξαρτάται από τη δική μας προσπάθεια να εξασκήσουμε τις δεξιότητες ευελιξίας, ώστε να γίνουμε ψυχικά ισχυρότεροι και να μπορούμε να βιώσουμε ικανοποίηση και ασφάλεια στις στενές ερωτικές μας σχέσεις. Όπως βρήκαν οι Daks και Rogge (2020) τα υψηλά επίπεδα ψυχολογικής ανθεκτικότητας σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα ικανοποίησης από τη σχέση, χαμηλότερη σεξουαλική ικανοποίηση, συναισθηματική υποστηρικτικότητα, καθώς και υψηλότερη αρνητική σύγκρουση, επιθετικότητα, άγχος προσκόλλησης και αποφυγή των στενών δεσμών. Η ψυχολογική ακαμψία φαίνεται πως διαδραματίζει σημαντικό ρόλο τόσο στα ζευγάρια όσο και στις οικογένειες, καθώς είναι η κύρια αιτία για την αλληλεπίδραση σε αυτές τις στενές σχέσεις.
Πηγές:
Daks, J. S., & Rogge, R. D. (2020). Examining the correlates of psychological flexibility in romantic relationship and family dynamics: A meta-analysis. Journal of Contextual Behavioral Science, 18, 214-238.
The Psychology of Failing Relationships | Psychology Today. The Psychology of Failing Relationships. What dysfunctional relationships have in common. Hayes, S.C., Posted 7/12/2020.
Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου