Το μοντέλο της συγκινησιακά εστιασμένης θεραπείας (EFT) ξεκίνησε από τους Johnson και Greenberg, το 1985, κατά τη θεραπεία ζευγαριών, όπου στόχος ήταν να βρεθούν και να εφαρμοστούν αποτελεσματικές θεραπευτικές κινήσεις και διεργασίες που οδηγούν τις σχέσεις των ζευγαριών από τη δυσφορία στην ικανοποίηση και την εμπιστοσύνη. Βασικοί σκοποί της θεραπείας είναι οι εξής: «βιωματική προσέγγιση των ενσυναίσθητων καθρεφτισμών της συναισθηματικής εμπειρίας, της μη παθολογικοποιητικής αποδοχής και της δύναμης της ταύτισης και της συνεχούς εμπλοκής του θεραπευτή με τον παρόν της σχέσης» (σελ. 31).
Η Johnson παρατήρησε επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις ιστορίες των ζευγαριών: «φόβους απώλειας και εγκατάλειψης, μοναξιά, αδυναμία σύνδεσης, απώλεια εμπιστοσύνης, φόβους απόρριψης και μια αίσθηση αποτυχίας» (σελ. 31). Τα μοτίβα αυτά οδηγούσαν τη θεραπεία ζεύγους προς μια νέα κατεύθυνση. Οι στενές συντροφικές σχέσεις στηρίζονται σε συγκινησιακούς δεσμούς, που είναι γεμάτοι από τις ίδιες έντονες επιθυμίες, ανάγκες και συγκινήσεις, όπως οι δεσμοί που αναπτύσσονται ανάμεσα στους γονείς και το βρέφος. «Το συναίσθημα θεωρήθηκε τόσο ως στόχος όσο και ως φορέας αλλαγής για τη δημιουργία επανορθωτικών συγκινησιακών εμπειριών με στόχο την ανανέωση της σχέσης, έτσι ώστε να μειωθεί η δυσφορία που νιώθει το ζευγάρι.
Η προσέγγιση EFT αποτελείται τη Θεωρία του Δεσμού, τη συστημική προσέγγιση και την ανθρωπιστική, βιωματική προσέγγιση με έναν ρεαλιστικό τρόπο, που σέβεται την ικανότητα του πελάτη ώστε να μπορέσει να αλλάξει και να ωριμάσει. Σύμφωνα με την οπτική του Δεσμού, ο θεραπευτής παραμένει στη σωστή πορεία, συντονίζεται με το κανάλι του Δεσμού και επικεντρώνεται «στον στόχο της δημιουργίας στιγμών ανταπόκρισης που καλύπτουν τις εκπεφρασμένες ανάγκες των συντρόφων για ασφαλή συγκινησιακή μέθεξη». Στόχος του θεραπευτή είναι να παρατηρήσει προκλήσεις, πράξεις, παρορμήσεις και συναισθηματικές εκφράσεις και έπειτα να τα αξιολογήσει, «ως σήματα που μαρτυρούν κρίση σύνδεσης και άγχος αποχωρισμού» (σελ. 32-33). Ο θεραπευτής προσεγγίζει το ζευγάρι μέσα από το πρίσμα του Δεσμού και βλέπει πως όλα όσα συμβαίνουν ανάμεσα στους συντρόφους αφορούν ουσιαστικά το πόσο σημαντικοί είναι ο ένας για τον άλλο.
«Η Θεωρία του Δεσμού ορίζει ότι το ουσιαστικό πρόβλημα μιας ρομαντικής σχέσης σε κρίση είναι οι λανθασμένες απόπειρες των συντρόφων να ικανοποιήσουν την καθολική ανθρώπινη ανάγκη για μια συνεκτική σχέση Δεσμού. Η Θεωρία του Δεσμού επίσης παρέχει καθοδήγηση σε έναν θεραπευτή ζευγαριών ως προς το τι είναι απαραίτητο και επαρκής ώστε να αναδιαρθρώσει αναποτελεσματικά μοτίβα σχέσης μετατρέποντάς τα σε ασφαλείς συγκινησιακές συνδέσεις και ανθεκτικούς σταθερούς δεσμούς» (σελ. 33).
Αρχικά, στο πλαίσιο της θεραπείας θα πρέπει να γίνει αναγνώριση και εξοικείωση με τον κύκλο των αρνητικών αλληλεπιδράσεων. Στόχος είναι η οικοδόμηση συμμαχίας και η αξιολόγηση των πληροφοριών του ζευγαριού. Ο θεραπευτής ακούει με ενσυναίσθηση τους πελάτες ώστε να καταλάβει την ιστορία τους. Στα πρώτα βήματα της θεραπείας, οι σύντροφοι βιώνουν την αίσθηση ότι έχουν χάσει τη συναισθηματική τους ισορροπία και βρίσκονται σε μια κατάσταση απειλής.
Στο δεύτερο στάδιο, στόχος είναι η θεραπεία να προχωρήσει στα πρωταρχικά συναισθήματα του Δεσμού, ώστε να δημιουργηθούν νέοι τρόποι προσέγγισης και ανταπόκρισης που συμβάλλουν στην αναδιαμόρφωση του δεσμού και τον μετατρέπουν σε σχέση ασφάλειας και μέθεξης. Αφού κατανοήσουν τον φαύλο κύκλο μέσα στον οποίο βρίσκονται, ο κάθε σύντροφος προσπαθεί να προσεγγίσει το άλλο μέλος του ζευγαριού και να ικανοποιήσει τις ανάγκες του.
Στο τρίτο στάδιο, στόχος είναι να παγιωθούν οι θετικοί κύκλοι σύνδεσης και να αποτελέσουν μέρος στη ζωή του ζευγαριού. «Οι σύντροφοι και ο θεραπευτής στοχάζονται πάνω στους εξελισσόμενους κύκλους διεύρυνσης και ανάπτυξης και δημιουργούν από κοινού ιστορίες ανθεκτικότητας – πώς μετακινήθηκαν από την κρίση στην ασφάλεια και πώς αυτές οι αλλαγές προβάλλονται στην κοινή μελλοντική ζωή τους. Όταν οι σύντροφοι έχουν βρει τον δρόμο για μια βαθιά ικανοποιητική αίσθηση βιωμένης ασφάλειας, είναι πιθανό να παραμείνουν σε αυτό το μονοπάτι ασφαλούς σύνδεσης» (σελ. 37).
Πηγή:
Brubacher, Lorrie L. (2020). Εφαρμόζοντας τη συγκινησιακά εστιασμένη θεραπεία- EFT. Βασικά στοιχεία της αλλαγής. Εκδόσεις Gutenberg.
Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου