Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2021

Θολά συναισθήματα και ενσυνειδητότητα

 

Βίντεο από το βιβλίο Mindfulness, Ενσυνειδητότητα. Άγχος.

«Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο William James, πρωτοπόρος του κλάδου της ψυχολογίας, διατύπωσε την πεποίθηση ότι το παρόν αποτελεί μια εξαιρετικά πλεονεκτική ευκαιρία για να καταπιαστούμε με τις οδυνηρές εμπειρίες. Όμως, δεν ήταν τόσο βέβαιος για τον τρόπο που θα μπορούσε να το διδάξει αυτό στους άλλους: ‘’Η ικανότητα να επαναφέρουμε εθελοντικά την περιπλανώμενη προσοχή μας, ξανά και ξανά, βασίζεται στην κρίση, στον χαρακτήρα και στη θέλησή μας… Όμως, γενικά είναι ευκολότερο να ορίζουμε αυτό το ιδεώδες παρά να δίνουμε πρακτικές οδηγίες για την υλοποίησή του’’. Τα πράγματα έχουν ασφαλώς αλλάξει έκτοτε. Σήμερα, οι κλινικές χρήσης των στοχαστικών πρακτικών, προσανατολίζονται προς την καλλιέργεια μιας συγκεκριμένης μορφής επίγνωσης, γνωστής ως ενσυνειδητότητα, η οποία απορρέει από τις ανατολικές παραδόσεις σοφίας. Αυτές οι πρακτικές, οι οποίες διδάσκονται επί χιλιετηρίδες έχουν προσαρμοστεί πιστά στα πλαίσια της σύγχρονης ιατρικής και της φροντίδας της ψυχικής υγείας… 


Η ενσυνειδητότητα μας βοηθά να διαπιστώνουμε τις αντιδράσεις στις αντιδράσεις μας και παράλληλα να μάθουμε, μέσω αυτού του συγκεκριμένου είδους επίγνωσης, πώς να αντιμετωπίζουμε με συμπόνια τις εμπειρίες μας, σε πείσμα των τυχών επικρίσεων που γεννιούνται αυτόματα. Αυτό φυσικά προϋποθέτει άφθονη εξάσκηση, επειδή έχουμε τόσο συνηθίσει να ασκούμε κριτική και να καταδικάζουμε τις αντιδράσεις μας. Στις πρώτες προσπάθειές τους, πολλοί άνθρωποι ανακαλύπτουν ότι διαπιστώνουν τις κρίσεις τους και τις επικρίνουν- κάτι που απλώς εντείνει την ασάφεια! Με υπομονή και εξάσκηση, μπορούμε να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τις εμπειρίες και τις κρίσεις μας με συμπόνια, σε όποιο σημείο του κύκλου και αν τις εντοπίζουμε… 


 

Μερικές φορές οι άνθρωποι μιλούν για την ενσυνειδητότητα σάμπως ο στόχος είναι να αποστασιοποιηθούμε από τις συναισθηματικές εμπειρίες ή να μένουμε ανεπηρέαστοι από αυτές. Άλλο είναι όμως να είμαστε σε θέση να παρατηρούμε τα συναισθήματά μας και να βάζουμε κάποια απόσταση ανάμεσα σε αυτά και σε εμάς και άλλο είναι να τα αντιμετωπίζουμε με πλήρη απάθεια ή αποστασιοποίηση. Μην ξεχνάτε ότι πρόκειται για τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις, που μας τροφοδοτούν με σημαντικές πληροφορίες. Επομένως, ο στόχος δεν είναι να απομονώσουμε τον εαυτό μας από αυτές ή να τις καταδικάζουμε πάση θυσία. Στην πραγματικότητα, η προσπάθεια να ξεφύγουμε από τα συναισθήματά μας μπορεί και πάλι να μας εμπλέξει βαθύτερα σε αυτά, ενώ τα ίδια τα συναισθήματα τελικά γίνονται πιο θολά. Η αντιδραστικότητα και ο εγκλωβισμός στις συναισθηματικές εμπειρίες διαιωνίζουν έναν κύκλο θολών συναισθημάτων» (σελ. IX, 200, 203).

 


Orsillo, S.M. & Roemer, L. (2016). Mindfulness, Ενσυνειδητότητα. Άγχος. Αθήνα: Εκδόσεις Ίριδα.

 

Κουραβάνας Νικόλαος, Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου