Του Άντλερ
«Η Ψυχολογία του Άλφρεντ Άντλερ ποτέ της δεν είχε ξεκόψει από την καθημερινή ζωή. Όπου ο Φρόυντ έβλεπε στο σεξ το ελατήριο της ζωής, και ο Γιουνγκ στα βάθη του ασυνείδητου, ο Άντλερ και η σχολή του της Ατομικής Ψυχολογίας είχαν συνεχώς υπόψη τους το κανονικό άτομο, που βρίσκει την ευτυχία και τη σημασία της ζωής μέσα από τη δική του συμβολή σ’ αυτήν. Στο βιβλίο τούτο ο Άντλερ δείχνει πως, στα παιδικά χρόνια, στο σχολείο και στην κατοπινή ζωή, η απώλεια του κοινωνικού αισθήματος μπορεί πάρα πολύ εύκολα να ανακόψει την ανάπτυξη και να εκτρέψει την ενεργητικότητα σε αχρηστία, σε νεύρωση, σε έγκλημα ή τρέλα. Περιλαμβάνει επίσης ένα κεφάλαιο για το αίσθημα της κατωτερότητας, μια από τις ιδέες κλειδιά του Άλφρεντ Άντλερ, καθώς επίσης και μια ανένδοτη συζήτηση για τον έρωτα και τον γάμο» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Σύμφωνα με τον Άντλερ, «Το σύμπλεγμα κατωτερότητας, μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της Ατομικής Ψυχολογίας, φαίνεται να έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη. Οι ψυχολόγοι πολλών σχολών έχουν υιοθετήσει τον όρο αυτό και τον χρησιμοποιούν στην πρακτική εργασία τους. Δεν είμαι, όμως, καθόλου βέβαιος ότι τον χρησιμοποιούν με τη σωστή σημασία. Σε τίποτα δε μας βοηθά, για παράδειγμα, να πούμε σε έναν ασθενή ότι υποφέρει από σύμπλεγμα κατωτερότητας, εάν το κάναμε αυτό, θα τονίζαμε μόνο τα αισθήματά του κατωτερότητας χωρίς να του δείχνουμε πώς να τα ξεπεράσει. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την ιδιαίτερη αποθάρρυνση που εκδηλώνει στο σχέδιο της ζωής του, πρέπει να τον ενθαρρύνουμε στο σημείο ακριβώς όπου του λείπει το θάρρος.
Κάθε νευρωτικός έχει ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας. Κανένας νευρωτικός δε διακρίνεται από άλλους νευρωτικούς από το γεγονός ότι αυτός έχει σύμπλεγμα κατωτερότητας ενώ οι άλλοι δεν έχουν. Διακρίνεται από τους άλλους μόνο από το είδος της κατάστασης στην οποία αισθάνεται ανίκανος να προχωρήσει στη χρήσιμη πλευρά της ζωής, από τους περιορισμούς που έχει τοποθετήσει στις προσπάθειες και δραστηριότητές του. Ούτε θα τον βοηθούσε πιο πολύ να γίνει πιο θαρραλέος εάν του λέγαμε: Υποφέρεις από σύμπλεγμα κατωτερότητας, από όσο θα βοηθούσε κάποιον με πονοκέφαλο εάν του λέγαμε: Μπορώ να σου πω από τι υποφέρεις. Έχεις πονοκέφαλο!
Πολλοί νευρωτικοί, αν τους ρωτούσαμε εάν αισθάνονται κατώτεροι, θα απαντούσαν: όχι. Μερικοί θα μπορούσαν ακόμα και να απαντήσουν: Ακριβώς το αντίθετο. Ξέρω πολύ καλά ότι είμαι ανώτερος από τους ανθρώπους γύρω μου. Δε χρειάζεται να ρωτάμε, χρειάζεται μόνο να παρατηρούμε τη συμπεριφορά του ατόμου. Απ’ αυτήν ακριβώς θα διαπιστώσουμε τι τεχνάσματα χρησιμοποιεί το άτομο για να βεβαιώσει τον εαυτό του για τη σπουδαιότητά του. εάν δούμε κάποιον που είναι αλαζονικός, για παράδειγμα, μπορούμε να μαντέψουμε ότι αισθάνεται: ‘’Οι άλλοι δείχνουν να με αγνοούν. πρέπει να δείξω ότι είμαι κάποιος’’. Εάν δούμε κάποιον που χειρονομεί έντονα όταν μιλά, μπορούμε να μαντέψουμε ότι αισθάνεται: ‘’Τα λόγια μου δε θα είχαν κανένα βάρος εάν δεν τα ετόνιζα με τις κινήσεις μου’’. Πίσω από κάθε άτομο που συμπεριφέρεται σαν να ήταν ανώτερο από τους άλλους, μπορούμε να υποπτευθούμε ένα αίσθημα κατωτερότητας που απαιτεί ιδιαίτερες προσπάθειες απόκρυψης» (σελ. 41-42).
Πηγή:
Άλφρεντ Άντλερ. 1980. Τι θα ‘πρεπε να σημαίνει για σένα η ζωή. Εκδόσεις Κέδρος.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου