Του Άνταμ Φίλιπς
Ο ψυχίατρος Άνταμ Φίλιπς περιγράφει την τάση φυγής από την πραγματικότητα, που αποτελεί χαρακτηριστικό ορισμένων ανθρώπων.
«Στο πιο συναρπαστικό έως σήμερα βιβλίο του ο Άνταμ Φίλιπς εξερευνά την ατέρμονη γοητεία που ασκεί στον άνθρωπο η ιδέα της απόδρασης. Με αφορμή τη ζωή και το έργο του Χουντίνι, του μεγαλύτερου μάγου που έχει εμφανιστεί ποτέ επί προσώπου γης, εξετάζει το πώς κάποιοι άνθρωποι μεταμορφώνονται σε ψυχαναγκαστικούς καλλιτέχνες της απόδρασης, ενώ κάποιοι άλλοι φαίνεται να βρίσκουν την ελευθερία σε περιορισμούς που οι ίδιοι επιβάλλουν στον εαυτό τους» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
«Είτε ο φόβος είναι το θεμελιώδες μαρτύριό μας, είτε όχι, μας στοιχειώνει μια εικόνα του εαυτού μας που τρέπεται σε φυγή, που καταδιώκεται. Είτε τρέχουμε για να γλιτώσουμε από κάτι, είτε γλιτώνουμε συναποκομίζοντας κάτι -όπως ο Ίκαρος, ο Οιδίποδας ή ο Νάρκισσος, ως θύματα ή τύραννοι- δεν είμαστε σε θέση να περιγράψουμε τον εαυτό μας χωρίς να περιγράψουμε ταυτόχρονα εκείνο από το οποίο νιώθουμε την ανάγκη να ξεφύγουμε, καθώς κι εκείνο στο οποίο πιστεύουμε ότι πρέπει να καταφύγουμε.
Όποτε τα παιδιά παίζουν κρυφτό ή όποτε οι ενήλικες, χάρη στο παιχνίδι της αποστροφής και του δελεασμού, κρύβονται ο ένας από τον άλλο, συνειδητά ή ασυνείδητα- το μέσο με το οποίο παίζεται το παιχνίδι είναι ο φόβος (και η επιθυμία) να μην τους βρει ποτέ κανείς. Όποτε το παιχνίδι τραβάει σε μάκρος, το παιδί που κρύβεται πάντοτε βοηθάει το παιδί που ψάχνει» (σελ. 15).
«Αυτό που πρώτα από όλα δραματοποιήθηκε στη ζωή του Χουντίνι, που ήταν μια συνεχής αλληγορία, μια συνεχής διαφήμιση ήταν ένας άνθρωπος που έχανε και ξανάβρισκε χώρο, ένας άνθρωπος που συρρίκνωνε τον χώρο του κι έπειτα ανακτούσε την δυνατότητά του να επεκταθεί. Ένας άνδρας που με ψυχαναγκαστικό τρόπο εφεύρισκε και ερμήνευε, ξανά και ξανά, τον ίδιο του τον εγκλεισμό. Ένας άνδρας, που σαν να ήταν υπνωτιστής, μπορούσε να σαγηνεύει τους επικριτές του αφοπλίζοντάς τους συνεχώς. Ένας άνθρωπος που δραπέτευε για να κερδίζει λεφτά» (σελ. 71).
«Όπως κάθε καλλιτέχνης και επιχειρηματίας, ο Χουντίνι είχε ανάγκη να δημιουργήσει το κοινό από το οποίο θα κρινόταν. Παράλληλα, όμως είχε και την ανάγκη να καλλιεργήσει ένα κοινό που δεν θα τον έκρινε, ένα κοινό που θα απέρριπτε αμέσως οποιαδήποτε αποκαλούμενη κρίση –τις αγωνιώδεις αμφιβολίες σχετικά με το αν πράγματι ο Χουντίνι μπορούσε να κάνει αυτά που διατεινόταν ότι μπορούσε να κάνει. Οι θεατές δεν χρειαζόταν να αποβάλουν τη δυσπιστία τους, αλλά χρειάζονταν μάλλον να διατηρήσουν την πίστη που είχαν αποκτήσει σε αυτόν» (σελ. 162).
Πηγή:
Άνταμ Φίλιπς. 2005. «Το κουτί του Χουντίνι. Η τέχνη της απόδρασης». Εκδόσεις Νάρκισσος.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου