Τρίτη 27 Αυγούστου 2024

Διαβάζοντας το βιβλίο: «Νάρκισσος και Χρυσόστομος»

Του Έρμαν Έσσε

 

«Η ζωή δεν μόνο ύλη, δεν είναι μόνο πνεύμα. Όπως δεν μπορείς μόνο να δίνεις ή μόνο να παίρνεις, όπως η μέρα είναι αδιανόητη δίχως τη νύχτα, το καλό δίχως το κακό, το θηλυκό δίχως το αρσενικό, έτσι και η ζωή, αν τη δει ξέχωρα κανείς, από την πλευρά μόνο της ύλης, από την πλευρά μόνο του πνεύματος, είναι μοιραίο να χάσει την ολική της θέαση.

Το Νάρκισσος και Χρυσόστομος, μυθιστόρημα της όψιμης ωριμότητας του Έρμαν Έσσε, στην οποία ανήκουν και τα όμοιου ψυχισμού έργα του: Ντέμιαν και Ο λύκος της στέπας, είναι βαθιά επηρεασμένο από την ψυχαναλυτική μέθοδο του Καρλ Γιουνγκ στη σκιαγράφηση των ηρώων του έργου. Εδώ τίθεται ωμά και οδυνηρά το πρόβλημα «είμαι- δεν είμαι», «υπάρχω-δεν υπάρχω» μέσα από μια σειρά περιστατικών όπου αμφισβητείται η αυτάρκης πνευματικότητα στην οποία αντιπαρατίθεται όλη η φρίκη του φυσικού κόσμου. Το δίδυμο έρως- θάνατος, ομορφιά- ασχήμια, δικαιοσύνη- αδικία, ειρήνη-  σφαγή, ειδύλλιο- πανούκλα, αδιαφορία μπροστά τεκταινόμενα της ζωής και υπευθυνότητα μπρος στα μέγιστα δεινά του κόσμου, αποτελεί τον κεντρικό άξονα ενός ακόμη γοητευτικού μυθιστορήματος, όπου ο Έρμαν Έσσε αποδεικνύει με τρόπο άκρως αισθητικό την ανάγκη προσαρμογής του ανθρώπου σε έναν ανώτερο συνθετικό επίπεδο πέραν του καλού και του κακού.

Στο τέλος του έργου, η μετατόπιση του Νάρκισσου στη θέση του Χρυσόστομου και του τελευταίου στη θέση του πρώτου είναι ο θρίαμβος μιας διαλεκτικής συνένωσης αντιθέτων σε έναν ανώτερης υφής όλον, που περιέχει και το καλό και το κακό που εξισορροπεί και το φως και το σκοτάδι, που συγχωνεύει, τέλος και τον έρωτα και τον θάνατο» (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

 

Έρμαν Έσσε. 1985. «Νάρκισσος και Χρυσόστομος».  Εκδόσεις Καστανιώτη.

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου