Επιλογή Συντρόφου: Τελικά το φύλο παίζει ρόλο στο πώς επιλέγουμε σύντροφο;

Παρακάτω εξετάζονται οι διαφορές του φύλου ως προς την επιλογή συντρόφου

Σύμφωνα με ένα άρθρο του Schwarz και των συναδέλφων του, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουνίου 2020 της Εξελικτικής Ψυχολογικής Επιστήμης, οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν σημαντικά διαφορετικές προτιμήσεις όσον αφορά στην επιλογή συντρόφου.

Για να κατανοήσουμε τη σημασία των ευρημάτων της έρευνας, επιτρέψτε μου να ανασκοπήσω εν συντομία τις διαφορές φύλου σχετικά με την επιλογή συντρόφων.

 

Ανδρική και γυναικεία οπτική για τη συντροφικότητα

Οι άνδρες γενικά δίνουν μεγαλύτερη έμφαση σε ορισμένα χαρακτηριστικά των πιθανών ρομαντικών συντρόφων τους, χαρακτηριστικά όπως η εξωτερική εμφάνιση, οι ικανότητες και το ενδιαφέρον για το νοικοκυριό, καθώς και η επιθυμία για παιδιά. Οι γυναίκες, αντίθετα, αποδίδουν μεγαλύτερη αξία στην οικονομική επιφάνεια, τη γενναιοδωρία, την επινοητικότητα, την υπεροχή, τη φιλοδοξία, τη νοημοσύνη, την εκπαίδευση, την κοινωνικότητα, την αξιοπιστία, την καλοσύνη και την καλή αίσθηση του χιούμορ.

Εάν οι γυναίκες φαίνονται πιο επιλεκτικές από τους άνδρες, είναι επειδή αυτές από μια εξελικτική προοπτική, έτσι οφείλουν να είναι. Γιατί αυτό; Επειδή οι γυναίκες επενδύουν περισσότερο στους πιθανούς απογόνους τους, οπότε πρέπει να επιλέξουν αξιόπιστους ρομαντικούς συντρόφους για μια μακροχρόνια σχέση, ώστε εκείνοι να τις προστατεύουν και να προσφέρουν ό,τι αυτές και τα παιδιά θα χρειαστούν τουλάχιστον μέχρι εκείνα να ενηλικιωθούν.

Οι άνδρες, αντίθετα, επενδύουν πολύ λιγότερο ως γονείς. Είναι πιθανότερο να έχουν αναπαραγωγική επιτυχία εάν παράγουν περισσότερους απογόνους έχοντας πολλές βραχυπρόθεσμες σχέσεις.

Ίσως γνωρίζετε ήδη για αυτές τις διαφορές φύλου, αλλά αυτό που ίσως δεν γνωρίζετε είναι ότι πρόσφατα κάποια έρευνα άρχισε να αμφισβητεί τη σημασία τέτοιων διαφορών φύλου στην επιλογή συντρόφων, αποκαλώντας αυτού του είδους τις έρευνες ως «υπερβολικές», υποδηλώνοντας ότι πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στις διαφορές που δεν σχετίζονται με το φύλο.

Σε τελική ανάλυση, δεν επιθυμούν όλες οι γυναίκες το σεξ μόνο και μόνο στα πλαίσια δημιουργίας ενός σπιτικού, ούτε πάντοτε στα πλαίσια μιας ρομαντικής σχέσης ή μιας σχέσης που να προϋποθέτει μακροχρόνια δέσμευση. Κάποιες γυναίκες εκφράζουν την προτίμησή τους για το περιστασιακό σεξ.

Πράγματι, σύμφωνα με το «στρατηγικό μοντέλο πλουραλισμού» της συντροφικότητας, οι στρατηγικές συντροφικότητας είναι πολύ πιο δυναμικές και επιρρεπείς σε αλλαγές ανάλογα με τις περιστάσεις. Τέτοιες περιστάσεις επηρεάζουν τις αντισταθμίσεις που ένα άτομο είναι διατεθειμένο να κάνει. Για παράδειγμα, εάν οι ασθένειες είναι διαδεδομένες σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον, οι γυναίκες μπορούν να δώσουν μεγαλύτερη αξία στη φυσική ελκυστικότητα των συντρόφων τους παρά στην αξιοπιστία ή την ωριμότητα. Η ελκυστικότητα εκλαμβάνεται ως ένδειξη ότι οι «όμορφοι» άνδρες έχουν καλά γονίδια και ότι η καλή εξωτερική εμφάνιση σχετίζεται με το γεγονός ότι αυτοί είναι υγιείς.

Από την άλλη, θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι πολλές φορές και οι άνδρες δεν επιδιώκουν να συνάπτουν πάντα βραχυπρόθεσμες σχέσεις, όπως ακριβώς είπαμε παραπάνω ότι και ορισμένες γυναίκες δεν ακολουθούν πάντα το μοντέλο σύναψης μακροχρόνιων συντροφικών σχέσεων. Οι γυναίκες μπορούν να εμπλακούν σε βραχυπρόθεσμες σχέσεις για διάφορους λόγους, όπως να αποκτήσουν άμεσα οικονομικούς πόρους, να αξιολογήσουν έναν πιθανό μακροχρόνιο σύντροφο ή ακόμη και να έχουν την ευκαιρία να εναλλάξουν συντρόφους. Οι άνδρες ενδέχεται να εμπλακούν σε μακροχρόνιες σχέσεις εφαρμόζοντας στρατηγικές που σχετίζονται με τη μείωση της αβεβαιότητας της πατρότητας ή την αύξηση της πιθανότητας επιβίωσης των απογόνων.

Η τρέχουσα έρευνα: Διαφορές μεταξύ φύλου ή εντός φύλου;

Ύστερα από όλα όσα αναφέρθηκαν μέχρις εδώ, είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε την έρευνα των Schwarz και των συνεργατών του. Η έρευνα επικεντρώθηκε στο εάν οι διαφορές μεταξύ φύλων (δηλαδή άνδρες έναντι γυναικών) ή οι διαφορές εντός του φύλου (διαφορές μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου) σχετικά με τη συντροφικότητα είναι πιο σημαντικές. Διεξήχθησαν, λοιπόν, δύο μελέτες.

Το δείγμα για τη Μελέτη 1 αποτελούνταν από 21.245 μεμονωμένα άτομα από τη Γερμανία, μέσης ηλικίας 41 ετών (με ηλικιακό εύρος 18 έως 65 ετών). Για τη Μελέτη 2, το δείγμα περιελάμβανε 283 άτομα (ηλικίας 18 έως 53 ετών, με μέση ηλικία 26 ετών). Οι μισοί ήταν σε μια ρομαντική σχέση, ενώ οι άλλοι μισοί ήταν σε μια περιστασιακή σχέση ή μόνοι.

Οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν για τα πιθανά χαρακτηριστικά του/της συντρόφου για βραχυπρόθεσμη και για μακροπρόθεσμη σχέση και απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με τον προσανατολισμό της σχέσης, δηλαδή στο ποια είναι η προτίμηση των ατόμων αυτών που ερωτήθηκαν, βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη σχέση; Για παράδειγμα, η επιθυμία να κάνουμε σεξ με όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα υποδηλώνει βραχυπρόθεσμο προσανατολισμό σχέσης, ενώ η εκτίμηση της ασφάλειας θα υποδηλώνει μακροπρόθεσμο προσανατολισμό σχέσης.

Στην πρώτη μελέτη, η κύρια ανάλυση των συνιστωσών υποστήριξε την εξαγωγή 12 παραγόντων: ευγενικός/η , με κατανόηση, επικυρίαρχος/η, ευχάριστος/η, πνευματώδης, πλούσιος/α, γενναιόδωρος/η, φυσικά ελκυστικός/ή, καλλιεργημένος/η, με χιούμορ, κοινωνικός/ή, δημιουργικός/ή,  νοικοκύρης/α, αξιόπιστος/η και άλλα παρόμοια. Στη δεύτερη μελέτη, υποστηρίχθηκαν πέντε παράγοντες: ελκυστικότητα, επιθετικός/ή, τσιγκούνης/α, οικογενειακώς προσανατολισμένος/η, ευχαρίστηση και πόροι (π.χ. πλούτος, γενναιοδωρία).

Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι το φύλο και ο σχεσιακός προσανατολισμός μπορούσαν να προβλέψουν τις προτιμήσεις συντροφικότητας. Για παράδειγμα, στην πρώτη μελέτη, το φύλο των συμμετεχόντων ήταν ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας για σχεδόν τα μισά χαρακτηριστικά του συντρόφου, όπως ο πλούτος και η γενναιοδωρία σε έναν σύντροφο μακροχρόνιας σχέσης. Αυτό το εύρημα συμφωνεί με προηγούμενη έρευνα που έδειξε ότι οι γυναίκες έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες να εκτιμήσουν τις προοπτικές κερδοφορίας.

 

Ταυτόχρονα, για τους μισούς παράγοντες, ο μακροπρόθεσμος προσανατολισμός της σχέσης (αντί του φύλου των συμμετεχόντων) έδινε μια εξήγηση για τη μεγαλύτερη διακύμανση στις προτιμήσεις συντρόφων. Ο μακροπρόθεσμος προσανατολισμός προέβλεπε προτίμηση για χαρακτηριστικά όπως η ευγένεια, η ευχαρίστηση, η ομοιότητα, η δημιουργικότητα κ.λπ. Και για το ένα τέταρτο των παραγόντων που εξετάστηκαν (π.χ. χιούμορ, κοινωνικότητα), τόσο το φύλο των συμμετεχόντων όσο και η προτίμηση για μακροχρόνιες σχέσεις ήταν σχεδόν εξίσου προγνωστικά.

Τι όμως είχε σημασία στις βραχυπρόθεσμες σχέσεις; Η δεύτερη μελέτη, η οποία εξέτασε την επίδραση του χρονικού πλαισίου των σχέσεων, διαπίστωσε ότι το φύλο των συμμετεχόντων και ο προσανατολισμός των βραχυπρόθεσμων σχέσεων ήταν πολύ πιο προγνωστικοί για τη διακύμανση στην επιλογή συντρόφων.

Ωστόσο, ανεξάρτητα από το χρονικό πλαίσιο της σχέσης, ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας για την επιλογή χαρακτηριστικών που σχετίζονται με την οικογένεια σε έναν σύντροφο (π.χ. ευγενικός, δημιουργικός, νοικοκύρης) ήταν μια προτίμηση για μακροχρόνιες σχέσεις. Και ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας για την επιλογή της φυσικής ελκυστικότητας ήταν η προτίμηση για τις βραχυπρόθεσμες σχέσεις.

 

Τελικά τι θέλουν οι άνδρες και οι γυναίκες;

Πώς κατανοούμε τα παραπάνω δεδομένα; Τι προσδοκούν οι άνδρες και οι γυναίκες από έναν πιθανό σύντροφο; Τα δεδομένα μπορεί να φαίνονται συγκεχυμένα, αλλά αυτό που πραγματικά μας λένε είναι ότι η απάντηση δεν είναι ούτε άσπρη, ούτε μαύρη: Οι επιλογές συντροφικότητας δε βασίζονται μόνο στο φύλο του ατόμου ή στη διάρκεια της σχέσης, καθώς και ότι ο προσανατολισμός της σχέσης είναι προγνωστικός, αλλά και ότι το φύλο του ατόμου φαίνεται επίσης σημαντικό. Η γνώση για το αν ένας άντρας ή μια γυναίκα αναζητά συντρόφους μπορεί να είναι ενημερωτική, παρά τις διαφορές στο τι θέλουν οι άντρες ή οι γυναίκες.

 

Εν ολίγοις, δεν αναζητά κάθε άντρας μια φυσικά ελκυστική σύντροφο με την οποία θα συνάψει μια βραχυπρόθεσμη σχέση και ούτε κάθε γυναίκα αναζητά έναν οικονομικά επιτυχημένο ρομαντικό σύντροφο για να συνάψει μια μακροχρόνια σχέση... παρόλα αυτά πολλοί άνδρες και πολλές γυναίκες σκέφτονται με αυτό τον τρόπο.

 

 

Πηγή:

Arash Emamzadeh. (2020). Choosing a Mate: Does Sex Really Matter? Sex differences in mating preferences are examined. Retrieved from https://www.psychologytoday.com/us/blog/finding-new-home/202008/choosing-mate-does-sex-really-matter, 14/8/2020.

 

Ελεύθερη μετάφραση κειμένου: Κουραβάνας Νικόλαος

Επιμέλεια κειμένου: Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, Msc.