Σαμποτάροντας τον εαυτό

Πόσο συχνά εμείς οι ίδιοι βάζουμε εμπόδια στον εαυτό μας; Ίσως, δεν μπορούμε να βρούμε κανένα λόγο να παρεμποδίζουμε τη δράση του ίδιου μας του εαυτού. Ωστόσο, με ποικίλους τρόπους μπορούμε να λειτουργήσουμε αποτρεπτικά, ανασταλτικά ή αποθαρρυντικά για τον ίδιο μας τον εαυτό. Πρόκειται για δοκιμασίες και εξετάσεις που εμείς οι ίδιοι βάζουμε στον εαυτό μας και συχνά του δείχνουμε ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει. Το σαμποτάζ στον ίδιο μας τον εαυτό αποτελεί μια αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, που μας οδηγεί σε διαρκή υποτίμηση και μείωση της εικόνας του εαυτού. Τα εμπόδια που βάζουμε στον εαυτό μας, του δείχνουν ότι δεν είναι ικανός να τα ξεπεράσει και επιβεβαιώνουμε με αυτό τον τρόπο την αρνητική εικόνα που έχουμε για εμάς.

Τα σαμποτάζ προς τον εαυτό μας συχνά μας προκαλούν αλλεπάλληλες εσωτερικές συγκρούσεις, γιατί από τη μία νιώθουμε ότι θέλουμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας να προχωρήσει και να εξελιχθεί και από την άλλη βλέπουμε ότι διαρκώς τον εμποδίζουμε να το κάνει. Αυτό που νιώθουμε είναι ότι έτσι μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από πιθανούς κινδύνους. Είναι μια συναισθηματική προστασία, που δεν μας επιτρέπει να εκφράσουμε στοιχεία του εαυτού μας και να εξελίξουμε τις δυνατότητές μας. Το αυτοσαμποτάζ είναι ένα ασφαλές καταφύγιο, μέσα στο οποίο ζούμε χωρίς να προχωράμε, καθώς δημιουργούμε εμπόδια και στη συνέχεια αναζητούμε τρόπους για να τα ξεπεράσουμε. Πρόκειται για μια άμυνα του εαυτού μας, καθώς θεωρούμε ότι με αυτό τον τρόπο δοκιμάζουμε τον εαυτό μας και τον κάνουμε πιο ανθεκτικό στις δυσκολίες και στα προβλήματα.

Ακόμη και η αυστηρή κριτική που κάνουμε προς τον εαυτό μας μπορεί να λειτουργήσει ως ένας τρόπος άσκησης σαμποτάζ προς εμάς τους ίδιους. Κάθε φορά που λέμε στον εαυτό μας πόσο λάθος τα έχει κάνει όλα, του δίνουμε το μήνυμα ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει, με αποτέλεσμα να μειώνουμε όλο και περισσότερο την εικόνα για τον εαυτό. 

Το σαμποτάζ προς τον εαυτό μας γεμίζει με αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις προς τον εαυτό, ενώ διαρκώς μέσα μας υπάρχει ένας εχθρός που μας επιτίθεται και μας υπενθυμίζει όλα όσα δεν μπορούμε να κάνουμε. Πολλές φορές προσπαθούμε να εστιάσουμε σε πιο θετικές σκέψεις για τον εαυτό και τη ζωή μας. Όμως, αυτό βλέπουμε πως συνήθως είναι πρόσκαιρο και επιφανειακό, καθώς πολύ εύκολα επιστρέφουμε στις αρνητικές σκέψεις προς τον «άχρηστο» εαυτό μας. Το πιο σημαντικό βήμα για να αρχίσουμε να βλέπουμε πιο θετικά τον εαυτό είναι να αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε τα εμπόδια που εμείς οι ίδιοι βάζουμε στον εαυτό μας και να δούμε τι είδους μηνύματα δίνουμε κάθε φορά σε εμάς τους ίδιους. 

Πόσο συχνά αναβάλουμε πράγματα που είναι σημαντικά για εμάς; Πόσο συχνά είμαι επικριτικοί και σκληροί με τον εαυτό μας; Πόσο συχνά νιώθουμε εγκλωβισμένοι σε σχέσεις και καταστάσεις; Πόσο πράγματα φοβόμαστε στη ζωή μας κι αυτά θεωρούμε πως αποτελούν εμπόδια για να ζήσουμε; Πόσο άγχος έχουμε για καταστάσεις που ζούμε, με αποτέλεσμα να μην αφήνουμε τον εαυτό μας να τις απολαύσει; Πόσο τελικά προστατεύουμε τον εαυτό μας ώστε να μην πληγωθούμε, να μην απογοητευτούμε και να μην στεναχωρηθούμε, όταν εν τέλει εμποδίζουμε τον εαυτό μας να ζήσει ξέγνοιαστα, ήρεμα και ισορροπημένα;

Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος- Κοινωνιολόγος, MSc.