Ο σχιζοειδής άνθρωπος και η αγάπη

«Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις όμως, όταν ο άνθρωπος φοβάται την αφοσίωση και προσπαθεί να ζει προστατεύοντας τον εαυτό του κατά κύριο λόγο;»

«Ο άνθρωπος αυτός επιθυμεί να είναι, όσο το δυνατόν περισσότερο, ανεξάρτητος και αυτάρκης. Του είναι πολύ σημαντικό να μη χρειάζεται κανένα, να μην υποχρεώνεται σε κανέναν. Για αυτό απομακρύνεται από τους συνανθρώπους του, αποστασιοποιείται από αυτούς, δεν τους επιτρέπει να τον πλησιάσουν πολύ και συναλλάσσεται περιορισμένα μαζί τους. Όταν η απόσταση μικραίνει, αισθάνεται να απειλείται ο χώρος του, να κινδυνεύει η ανάγκη του για ανεξαρτησία και ακεραιότητα και αμύνεται όσο μπορεί. Αναπτύσσει έτσι τον τυπικό για αυτόν φόβο να πλησιάσει τον άλλο. Για αυτό ψάχνει τρόπους προστασίας, πίσω από τους οποίους να μπορεί να καλύπτεται» (σελ. 30-31).

«Τα σχιζοειδή άτομα έχουν έντονο φόβο να δεθούν και να εξαρτηθούν. Το μόνο που ανήκει στον σχιζοειδή άνθρωπο και του είναι κάπως οικείο, είναι ο εαυτός του… Οι δεσμοί για αυτόν έχουν χαρακτήρα καταναγκαστικό, διότι αισθάνεται ότι πρέπει να δώσει πολλά από τον εαυτό του και ιδιαίτερα, όταν οι ανάγκες του συντρόφου του για συμπάθεια και οικειότητα είναι αυξημένες. Ο φόβος της δέσμευσης φτάνει σε τέτοιο βαθμό που, σε περίπτωση γάμου, μπορεί να οπισθοχωρήσει ακόμα και όταν βρεθεί στο κατώφλι του δημαρχείου ή της εκκλησίας» (σελ. 37).

«Εξαιτίας της απομόνωσης της σεξουαλικότητας από το συναισθηματικό κόσμο, η ενόρμηση βιώνεται ξεχωριστά. Έτσι, όχι μόνο ο σύντροφος γίνεται σεξουαλικό αντικείμενο, αλλά και όλο το ερωτικό παιχνίδι εξαντλείται σε ένα απλό λειτουργικό συμβάν. Δεν υπάρχει τρυφερότητα και ερωτισμός, ούτε υπολογίζονται οι ανάγκες του συντρόφου, παρά μόνο ο προσωπικός στόχος. 

Η σχέση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη, όταν το σχιζοειδές άτομο αποδίδει στον σύντροφό του την αμφιθυμία του μεταξύ αγάπης και μίσους και τη βαθιά αμφιβολία για το αν μπορεί να αγαπηθεί. Στην περίπτωση αυτή τον δοκιμάζει διαρκώς, ζητώντας όλο και περισσότερες αποδείξεις αγάπης για να διαλυθούν οι αμφιβολίες του, πράγμα που μπορεί να εξελιχτεί σε ψυχικό σαδισμό  ή ακόμα και σε σαδισμό με τη στενή έννοια του όρου. Η συμπεριφορά του μπορεί στο τέλος να καταστεί καταστροφική» (σελ. 37-38).

Απόσπασμα από το βιβλίο:

Riemann, Fritz. (1994). Τετραλογία του φόβου. Μια ψυχολογική μελέτη σε βάθος. Μτφρ. Παντελής Παπαδόπουλος.