Μεγαλώνοντας με έναν απόμακρο πατέρα

Ένας «παρών- απών» πατέρας

«Ήσουν πάντα απών. Για να είμαι πιο ακριβής ήσουν πάντα ένας «παρών- απών». Παρών ως φυσική παρουσία αλλά απών ως προς τη μεταξύ μας σχέση. Συναισθηματικά δεν ήσουν ποτέ εδώ… καμία επικοινωνία, καμία κατανόηση, καμία ενσυναίσθηση, καμία σχέση».

Πόσο δύσκολο είναι να μεγαλώνουμε με έναν συναισθηματικά απόμακρο πατέρα; Και το πιο δύσκολο από όλα είναι ότι ενώ είναι «παρών» δεν μπορείς να του κάνεις τα παράπονα που έχεις γιατί ξέρεις ότι δεν πρόκειται να τα ακούσει και δεν μπορεί να σε κατανοήσει. Είναι σαν να έχεις σχέση με ένα φάντασμα, από το οποίο δεν μπορείς να απαλλαγείς καθώς δεν είναι δυνατό να ξεφύγεις από ένα μη υπαρκτό στη ζωή σου πρόσωπο. Πάντα θα υπάρχει και πάντα θα νιώθεις ότι σε στοιχειώνει αυτή η σχέση, χωρίς να προχωρά και να εξελίσσεται.

Ένας παρών- απών πατέρας δεν μπορεί ποτέ να βρίσκεται εδώ, να νιώθεις ότι βρίσκεται εδώ, να είναι διαθέσιμος συναισθηματικά και ανοιχτός στην επικοινωνία μαζί σου. Η φυσική του, όμως, παρουσία διαρκώς σου δίνει μια αίσθηση ελπίδας, μια διαρκής αναζήτηση δόμησης μιας ουσιαστικής σχέσης, μια αποκατάσταση της μέχρι τώρα απούσας επικοινωνίας.   

Και αφού μεγάλωσες με μια πατρική φιγούρα που υπήρχε και δεν υπήρχε, που ήταν και δεν ήταν εδώ, που σου έδινε και δεν σου έδινε σημασία, έφτασες στο σήμερα, να αναρωτιέσαι τι θέλεις από τους άλλους και από τις σχέσεις σου. Σκέψου πρώτα τι έχεις μάθει να περιμένεις από ένα σημαντικό για σένα πρόσωπο. Μήπως οι περισσότερες σχέσεις σου περιλαμβάνουν συναισθηματικά μη διαθέσιμα άτομα; Πόσο ασφαλές και οικείο σου είναι αυτό; Μπορεί να μην σε ικανοποιεί, ξέρεις, όμως, πώς να συμπεριφερθείς, τι να περιμένεις και τι να προσδοκάς, προσπαθώντας να καλυφθούν τα κενά που έχουν δημιουργηθεί από τη σχέση με τον πατέρα.

Όταν έχεις μεγαλώσει με έναν «παρών- απών» πατέρα έχεις ήδη βιώσει αρκετή απογοήτευση. Οπότε μεγαλώνοντας θεωρείς ότι δεν μπορείς να περιμένεις κάτι παραπάνω από τους άλλους ανθρώπους. Αφού ένας τόσο δικός σου άνθρωπος σε πλήγωσε, σε απογοήτευσε και σε πρόδωσε, γιατί να μην το κάνουν και όλοι οι άλλοι γύρω σου; Έτσι, βιώνεις ένα έντονο φόβο να αφεθείς και να εμπιστευτείς άλλους ανθρώπους. Η απόσταση που βίωνες από την πλευρά του πατέρα σου είναι τώρα η δική σου πραγματικότητα. Λόγω φόβου να μην απογοητευθείς και να μην πληγωθείς κρατάς απόσταση από τους άλλους ανθρώπους γύρω σου. Φοβάσαι να αφήσεις τους άλλους να σε πλησιάσουν, σου είναι δύσκολο να μοιραστείς τους φόβους, τα πάθη και τις ανησυχίες σου με ένα σημαντικό για σένα πρόσωπο. Κάνεις σχέσεις στις οποίες ουσιαστικά δεν είσαι εκεί… για να μην πληγωθείς, για να μην απογοητευθείς, για να μην ξαναβιώσεις όλα όσα βίωνες τόσα χρόνια στη σχέση σου με τον πατέρα σου. Και μήπως καταλήγεις σε αυτές τις σχέσεις να είναι «παρών- απών»; 

Σε τέτοιου είδους σχέσεις δεν υπάρχει η δυνατότητα να καλλιεργηθεί η εμπιστοσύνη, με αποτέλεσμα να προκύπτουν σημαντικά προβλήματα εμπιστοσύνης και αίσθησης ασφάλειας. Όλοι είναι αναξιόπιστοι και δεν αξίζουν την εμπιστοσύνη σου. Ακόμα κι αυτοί που θα μπορούσες να τους εμπιστευτείς σίγουρα έχουν κάποια κίνητρα που θα τα ανακαλύψεις στη συνέχεια. Δεν γίνεται κάποιος να είναι καλός μαζί σου χωρίς να υπάρχει κάποιος απώτερος σκοπός, κάποιος βαθύτερος λόγος. Κι όσο αναλώνεσαι σε τέτοιου είδους σκέψεις και σχέσεις αποδεικνύεις στον εαυτό σου πόσο ανεπαρκείς είναι οι συναισθηματικές σχέσεις για σένα, πόσα λίγα σου προσφέρουν και πόσο μπορεί να σε πληγώσουν. Και το αποτέλεσμα πάντα το ίδιο: αποτυχία. Κανείς δεν θέλει να σε γνωρίσει πραγματικά, κανείς δεν μπορεί να είναι πραγματικά εδώ για σένα και κανείς δεν σ’ αγαπά. 

Όλα όσα δεν έλαβες από τη σχέση με τον «παρών- απών» πατέρα σου δεν κατάφερες να τα λάβεις και από καμία άλλη σχέση; Μήπως αυτό πίστευες από την αρχή και απλά επέλεγες ασυνείδητα όλα όσα το επιβεβαίωναν; Στο τέλος, ίσως καταλήγουμε να επαναλαμβάνουμε διαρκώς αυτό που διακαώς προσπαθούμε να αποφύγουμε. Αντί να προσπαθούμε να το αποφύγουμε, θα ήταν προτιμότερο να προσπαθούμε να το αναγνωρίσουμε, να το προσεγγίσουμε, να το βιώσουμε, να το επεξεργαστούμε…

Μπορεί να κρύβει πολλές αρνητικές εμπειρίες και απωθημένα το να έχουμε μεγαλώσει με έναν απόμακρο και απών πατέρα, όμως, είναι πολύ περισσότερα τα αρνητικά που βιώνουμε αν δεν συνειδητοποιήσουμε όλα όσα ζήσαμε, όλα όσα δεν ζήσαμε και όλα όσα θα θέλαμε να ζήσουμε. 

«Δεν ήσουν ποτέ εδώ… να με δεις, να με ακούσεις, να με νιώσεις, να με στηρίξεις… κι όμως σ’ έβλεπα και περίμενα... Κι αυτό είναι πολύ χειρότερο από το να ήσουν ολότελα απών…». 

«Ήταν σαν μια διαρκή απώλεια, που την διάψευδε η παρουσία σου, αλλά την ίδια στιγμή την επιβεβαίωνε η συναισθηματική σου απουσία. Ήσουν ένας «παρών- απών», δεν μ’ άφηνες να πενθήσω την απουσία σου, αλλά ούτε και να χαρώ την παρουσία σου. Και κάπως έτσι πέρασε όλη μου η ζωή μαζί σου… προσδοκώντας, ελπίζοντας…».