Τελειομανία

Τα άτομα που είναι τελειομανή εμφανίζουν μια τάση να κρίνουν τη ζωή τους και την αξία τους μέσα από τα επιτεύγματά τους. Αξιολογούν τον εαυτό τους θετικά μόνο όταν δέχονται την επιδοκιμασία και την έγκριση των άλλων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η αυτοεκτίμησή τους να εξαρτάται από τους άλλους και τις κρίσεις των άλλων, ενώ είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην κριτική και τη γνώμη των άλλων. Οι ίδιοι σχεδόν ποτέ δεν είναι ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα, αφού αμέσως θέτουν τον επόμενο ακόμη πιο υψηλό στόχο και πάντα βρίσκουν ψεγάδια για τα οποία κατακρίνουν τον εαυτό τους.

Η τελειομανία ακολουθεί ένα φαύλο κύκλο, μέσα στον οποίο το άτομο βιώνει μια διαρκή αγωνία και ανησυχία για την επικείμενη αποτυχία. Οι στόχοι που υιοθετεί είναι όλο και πιο υψηλοί και στις περισσότερες περιπτώσεις ανέφικτοι, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να βιώνει τον μεγαλύτερο φόβο του, που είναι η αποτυχία. Άμεση συνέπεια είναι η παραγωγικότητα και η αποτελεσματικότητα να μειώνονται και το άτομο να προσπαθεί μέσα από την υπερπροσπάθεια και την εύρεση ακόμη πιο υψηλών στόχων να αποκαταστήσει την εικόνα του στα ίδια του τα μάτια.

Παράλληλα ασκεί ακόμη πιο αυστηρή κριτική στον εαυτό του, που έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται ακόμη περισσότερο η αυτοεκτίμησή του και γενικά η εικόνα που έχει για τον εαυτό του και την αξία του εαυτού του. Κάποιες φορές είναι πιθανό ένα τελειομανές άτομο να εγκαταλείπει γρήγορα τους στόχους του και να θέτει νέους που είναι εξίσου μη ρεαλιστικοί και ανέφικτοι, με τη σκέψη ότι με πολλή προσπάθεια θα τα καταφέρει. Και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται…

Παπαδοπούλου Ελένη, ψυχολόγος