«Τα κείμενα του βιβλίου αυτού πραγματεύονται το φαινόμενο του λαϊκισμού που τα τελευταία χρόνια διαπρέπει ολοένα και περισσότερο στη χώρα μας, δεδομένου ότι συγκροτεί το συναινετικό προϊόν της κατακραυγής των συντελεστών του δημόσιου βίου της και, κατά κύριο λόγο, εκείνων που τον χειρίζονται με περισσή μαεστρία.
Σκοπός αυτού του μικρού τόμου, που προβάλλει την ιστορική, πολιτική και επικοινωνιολογική ματιά, από τη μια μεριά, και τη ματιά της κοινωνικής ψυχολογίας, από την άλλη, είναι να συνεισφέρει στην κατανόηση ενός φαινομένου, πίσω από τη συναινετική κατακραυγή του οποίου κρύβεται μια έντονη πολεμική, η οποία ξεπερνά τη φαινομενολογική καλαισθησία του ορθού πολιτικού λόγου, έχει ισχυρά ιδεολογικά διακυβεύματα και προσδιορίζεται από την υστεροβουλία απλότητα του κοινού νου, που φαντάζεται τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται οι άνθρωποι και προσπαθεί να βρει την κατάλληλη μέθοδο χειραγώγησης τους» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
«Η θεώρηση του λαϊκισμού είτε ως μορφής/ περιεχομένου/ εκφοράς πολιτικού λόγου με θεμελιώδη άξονα τη διάκριση «ελίτ-λαός» είτε ως δομής πολιτικής σχέσης με χειραγωγική υφή, ακόμη και όσα έλεγα μοτίβα ή λόγος και απορρέουσες πρακτικές που, παρότι διατείνονται ότι είναι λογικές, στην πραγματικότητα δεν είναι, κατά τον ορισμό που προτείνει ο Σεφεριάδης, αναδεικνύει τη λέξη ως προνομιακό αντικείμενο κοινωνιοψυχολογικής θεώρησης: ως σχέση εξουσίας και πεδίο επιρροής, όπου ενεργοποιούνται αναπαραστασιακά περιεχόμενα, τα οποία υποτείνονται από υπόρρητες ιδεολογικές οργανωτικές αρχές και διαστάσεις δόμησης, διάκρισης και αντιπαράθεσης κοινωνικών ταυτοτήτων.
Ειδικά η τελευταία αυτή θεώρηση του λαϊκισμού ως «ψεύδους επίκλησης του λαϊκού», δηλαδή ως μιας ψευδεπίγραφα συγκρουσιακής γενικόλογης ρητορικής, τασσόμενης υποκριτικά και προσχηματικά υπέρ των δίκαιων αιτημάτων του λαού, που καταλήγει εν τέλει σε απεμπόλησή τους και σε συνθηκολόγηση με την καθεστηκυία τάξη, μοιάζει να προσδίδει πρόσθετο ενδιαφέρον, καθώς θέτει στο προσκήνιο τον πασίγνωστο στην κοινωνιοψυχολογική γραμματεία κανόνας συνεκτικότητας: πρόκειται για την ιδεολογική νόρμα που αναδεικνύει την αναγκαιότητα επίτευξης ή αποκατάστασης της συγχρονικής και διαχρονικής συνέπειας λόγων και έργων σε ύψιστη αξία και θεμέλιο της ατομικής και συλλογικής ζωής, υπαγορεύοντας την ενδο-ατομική διασφάλιση της αρμονίας ως πυλώνα προσαρμοστικής ισορροπίας και εγγυάται τη διασφάλιση της έξωθεν καλής μαρτυρίας του κοινωνικού δρώντος, εξ ου και ο καταλυτικός της ρόλος ως sine qua non της δημόσιας ζωής του» (σελ. 98-99).
Πηγή:
Στάμος Παπαστάμου, Γεράσιμος Προδρομίτης & Τάσος Παππάς. 2022. Λαϊκισμός: Μια ατίθαση λέξη. Εκδόσεις Πεδίο.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου