Της Άννας Ποταμιάνου
«Πλάνης και πλανώμενος, ο ανθρώπινος ψυχισμός πορεύεται συχνά χωρίς αναγνώριση των όσων καθορίζουν τις διαδρομές του. Δίνεται στο κυνήγι της πληθώρας και προδίδεται από την ίδια του την αντίληψη για την πρόοδο. Ζητά δικαίωση κοινωνική, όταν μέσα του οι ταλαντεύσεις ανάμεσα στην εξάρτηση και την επικυριαρχία αποκλείουν την εδραίωσή της. Ψάχνει για το μέτρο, όταν η φλόγα του άμετρου τον σιγοκαίει, και συχνά κυνηγάει ιδανικά άπιαστα, όνειρα που δεν γίνεται να εκπληρωθούν.
Δείχνει αποστροφή για την ωμή καταστροφικότητα, όμως οι εκφράσεις της είναι καθημερινές στον ιδιωτικό και στον δημόσιο βίο, στα μέτρα ακριβώς της βιαιότητος που φωλιάζει στον καθένα, καθορίζοντας εν πολλοίς κρίσεις και ρήξεις στις ανθρώπινες τροχιές.
Με την εξέλιξη της σύγχρονης τεχνολογίας, ο φυσικός κόσμος παρέχει σήμερα στην γνώση του ανθρώπου πεδία πού διανοίγονται όλο και πιο πολύ, παραδίδοντας ολοένα και περισσότερα δεδομένα στους χειρισμούς του νου. Ισχύει άραγε το ίδιο για την γνώση εαυτού; Πόσο επιθυμητή είναι ή αναζήτησις της προσεγγίσεως ενός πεδίου πού η σκοτεινή, ασυνείδητη πλευρά του συντίθεται από όσα δεν μας είναι γνωστά, αλλά του οποίου η συνειδητή πλευρά ζητείται να αρθρώνει κατάφαση σε ευθύνες ατομικών και συλλογικών διαβημάτων και σε μετασχηματισμούς στάσεων και σκέψεων;
Τρεφόμενος από αυταπάτες και διαψεύσεις, ο άνθρωπος συχνά πνίγεται από αδηφαγία αλλά και φόβους. Ωστόσο δεν είναι ή ανοχή κα οι συμβιβασμοί πού παρέχουν γερά θεμέλια στα άτομα και στις ομάδες. Ούτε στα έθνη εξ άλλου.
Όταν λοιπόν εκφράζονται αιτήματα αναδιαρθρώσεως των κρατικών δομών, αναδιοργανώσεως της παιδείας, επανεξετάσεως των πολιτικών στόχων, υπάρχει ή έγνοια από ποιους και για ποιους θα πραγματοποιηθούν» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
«Οι παραιτήσεις και η αποδοχή στερητικών εμπειριών για κανέναν δεν είναι εύκολες, όμως στις ναρκισσικές παθολογίες γίνονται απολύτως απαράδεκτες. Όταν επιβάλλονται από την πραγματικότητα, γεννούν συναισθήματα απώλειας ελέγχου, ανεπάρκειας και καταθλίψεως. Τον λόγο εδώ έχει συχνά η αισχύνη, όχι η ενοχή, αφού οι προβλητικοί μηχανισμοί παρεμποδίζουν τις απωθήσεις και το Υπερεγώ ατονεί. Το υποκείμενο στηρίζεται στην εύνοια εξωτερικών αντικειμένων ή της μοίρας, οι φόβοι του δεν είναι φόβοι παραβάσεων και τιμωρίας από την ηθική συνείδηση, αλλά φόβοι μήπως εγκαταλειφθεί από τα εξωτερικά του στηρίγματα» (σελ. 114).
«Η ενοχή δημιουργεί κρίσεις ψυχικές που βιώνονται συχνά σαν αδιέξοδοι και είναι μια δρώσα δύναμις της οποίας η μεταβίβασις θα αποκαλύψει τις διαταρακτικές δυνατότητες. Καθορίζει κλονισμούς και παλινδρομήσεις που υποχρεώνουν το Εγώ να υποχωρήσει στα αλεξιερεθιστικά του θεμέλια, οργανώνοντας αμυντικές διαδρομές κατά τις οποίες ο ενορμητικός δυναμισμός μπορεί να χάσει μερικής ή πλήρως τις ψυχικές του ποιότητες» (σελ. 118).
Άννας Ποταμιάνου. 2011. Επί ξυρού ακμής. Εκδόσεις Μετά.
Νίκος Κουραβάνας & Ελένη Παπαδοπούλου, Ψυχολόγοι, MSc, MA.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου