Ορθολογική Συναισθηματική Θεραπεία Συμπεριφοράς, του Ellis

Η ΟΣΘΕΣ (Ορθολογική Συναισθηματική Θεραπεία Συμπεριφοράς)είναι μια από τις πιο «απλές και σφιχτοδεμένες σύγχρονες θεραπείες. Δέχεται πώς όλες σχεδόν οι νευρώσεις των ανθρώπων σχετίζονται ή ενεργοποιούνται σε μεγάλο βαθμό από απόλυτα πρέπει και απόλυτες απαιτήσεις. Και η ΟΣΘΕΣ έχει εξαιρετικό ιστορικό σε αυτόν τον τομέα, αφού έχει βοηθήσει χιλιάδες πελάτες, καθώς και εκατομμύρια αναγνώστες, να συνειδητοποιήσουν τις ‘πρεπομανείς’ σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές τους να τις μετατρέψουν από απόλυτα πρέπει σε έντονες προτιμήσεις και έτσι να βελτιωθούν σημαντικά» (σελ. 73). 

 

«Η ΟΣΘΕΣ περιλαμβάνει επίσης πολλές αλληλένδετες και πιο πολύπλοκες θεωρίες. Για παράδειγμα:

1. Τα πρέπει και οι απαιτήσεις δεν λειτουργούν μόνο σε γνωσιακό επίπεδο αλλά και σε συναισθηματικό και συμπεριφορικό επίπεδο,

2. Δεν τα μαθαίνουμε ή τα έχουμε έμφυτα μόνο, αλλά επίσης τα αφομομιώνουμε από το περιβάλλον μας, τα κατασκευάζουμε μόνοι μας και εξασκούμαστε στη χρήση τους,

3. Δεν τα βιώνουμε και τα ακολουθούμε στην παιδική και την εφηβική ηλικία μόνο, αλλά επίσης, τα αναδιαμορφώνουμε και τα ανακατασκευάζουμε ενεργώς στο παρόν,

4. Δεν μετατρέπονται σε χρήσιμες προτιμήσεις, όταν το άτομο κάνει μια βαθιά φιλοσοφική αλλαγή μόνο, αλλά επίσης τροποποιούνται εφόσον χρησιμοποιεί ένα μεγάλο αριθμό από γνωστικές, συναισθηματικές και συμπεριφορικές ασκήσεις και τεχνικές,

5. Οι απόλυτες και δογματικές σκέψεις και εμπειρίες είναι ατομικές και αυτοκαταστροφικές, αλλά επίσης προέρχονται από επιβλαβείς διδασκαλίες της κουλτούρας  ή της υποκουλτούρας στην οποία ανήκουμε και

6. Οι στόχοι, οι σκοποί, οι εμπειρίες και η προσωπικότητα του ανθρώπου είναι προσωπικά και ατομικά στοιχεία, αλλά λειτουργούν επίσης έντονα στο κοινωνικό και το πολιτισμικό επίπεδο.

Έτσι, η ΟΣΘΕΣ είναι απλά αλλά έχει και τις περιπλοκές της. Είναι δομιστική και ματαμοντέρνα, αλλά επίσης επιστημονική, πρακτική και αποτελεσματική» (σελ. 73-74).

Η ΟΣΘΕΣ δέχεται ότι όταν ο άνθρωπος σκέφτεται, νιώθει και ενεργεί αυτοματαιωτικά, έχει δύο βασικές πεποιθήσεις:

1. αυτοϋποβιβασμός, αυτομείωση ή αυτοκαταδίκη. «Πρέπει οπωσδήποτε να τα καταφέρνω καλά και να έχω την επιδοκιμασία των σημαντικών προσώπων της ζωής μου, αλλιώς είμαι ολοκληρωτικά ανίκανος και ανάξιος ως άνθρωπος».

2.  χαμηλή ανοχή ματαίωσης ή ενόχλησης, άγχους, οργής και κατάθλιψης. «Οι συνθήκες της ζωής μου και οι συμπεριφορές των άλλων πρέπει οπωσδήποτε να είναι άνετες, ευχάριστες και απολαυστικές και δεν πρέπει με κανέναν απολύτως τρόπο να μου προκαλούν πολύ άγχος ή να μου στερούν αυτά που θέλω γιατί αλλιώς οι άνθρωποι και όλος ο κόσμος είναι σκάρτοι. Αυτό δεν το αντέχω και δεν το ανέχομαι, και η ζωή μου είναι απαίσια!» (σελ. 74).

 

Πηγή

Albert Ellis & Robert Harper. 2003. Σταματήστε να καταστρέφετε τις σχέσεις σας. Ένας οδηγός για να ζήσετε ευτυχισμένοι με τον σύντροφό σας. Εκδόσεις Αλκυών.

 

Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.