Το μοντέλο της αυτοδιαχείρισης

Το μοντέλο της αυτοδιαχείρισης είναι ένα θεωρητικό μοντέλο, που στηρίζεται στην αυτορρύθμιση και έχει τη δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής. Στο πλαίσιο αυτού του μοντέλου γίνεται κατάτμηση των στόχων σε μικρά βήματα, με σκοπό την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και μακροπρόθεσμα την επίτευξη μεγάλων στόχων. Επίσης, προϋποθέτει την ευελιξία στη σκέψη, ώστε να μπορέσει το άτομο μέσα από συστηματικές προσπάθειες να αλλάξει τις δυσλειτουργικές συμπεριφορές. Το μοντέλο προβλέπει τον προσανατολισμό της σκέψης στη συμπεριφορά, καθώς σκοπός της θεραπείας είναι η αλλαγή της συμπεριφοράς. Στόχος είναι να αναζητηθούν τα αίτια για τις συμπεριφορές.

 

Επτά φάσεις του μοντέλου αυτοδιαχείρισης

1. Εισαγωγική φάση: δημιουργία κατάλληλων συνθηκών: διαμόρφωση πλαισίου θεραπευτικής σχέσης (μια συνεργατική σχέση- συμμαχία), συλλογή πληροφοριών σχετικά με το πρόβλημα.

2. Διαμόρφωση κινήτρων για αλλαγή και προσωρινή επιλογή των περιοχών αλλαγής. Τάση για κινητοποίηση και πραγματοποίηση των πρώτων βημάτων διαμόρφωσης και καθορισμού των στόχων και των αξιών.

3. Ανάλυση της συμπεριφοράς και λειτουργικό μοντέλο συσχετίσεων. Ανάλυση της συμπεριφοράς με βάση τη συγκεκριμένη κατάσταση και το πλαίσιο. Δημιουργία ενός μοντέλου λειτουργικών συσχετίσεων.

4. Συμφωνία για τους θεραπευτικούς στόχους: αποσαφήνιση των στόχων της θεραπείας και από κοινού ανάλυση αυτών.

5. Σχεδιασμός, επιλογή και εφαρμογή ειδικών μεθόδων: σχεδιασμός ειδικών τρόπων παρέμβασης και απόφαση και εφαρμογή ειδικών παρεμβάσεων.

6. Έλεγχος αποτελεσματικότητας της θεραπευτικής προόδου: Συνεχιζόμενη αξιολόγηση για όλη την πορεία της θεραπείας και έλεγχος σε σχέση με τους στόχους.

7.  Τελική φάση: σταθεροποίηση της θεραπευτικής προόδου και μεταφορά της στην καθημερινή ζωή. Επεξεργασία των θεραπευτικών στόχων που δεν έχουν επιτευχθεί και εκπαίδευση στην αυτοδιαχείριση για την επίλυση των προβλημάτων. Σταδιακή λήξη της συνεργασίας και τελική επανατροφοδότηση.

Όταν κάτι εμφανίζεται ως ‘πρόβλημα’ μπορεί σύντομα να χάσει τον αρνητικό χαρακτήρα που φέρει και να μπορέσει το άτομο να το δει με διαφορετικό τρόπο. Ένας τρόπος αντιμετώπισης των προβλημάτων είναι μέσα από την επιλογή μιας δυναμικής προοπτικής της  επίλυσης προβλημάτων. Τα προβλήματα που βιώνει το άτομο μπορεί να τα επανορίσει, βλέποντας κάποιες διαφορετικές διαστάσεις που έχουν ή να τα αναπλαισιώσει, αλλάζοντας την αρχική οπτική θέασης του προβλήματος. 

 

Glasser & Zunin: «Είμαστε σε μεγάλο ποσοστό αυτό που κάνουμε, και εάν θέλουμε να αλλάξουμε αυτό που είμαστε, πρέπει να αρχίσουμε να αλλάζουμε αυτό που κάνουμε».

 

Πηγή:

Καλαντζή- Αζίζι. (2011). Αυτογνωσία & Αυτοδιαχείριση. Γνωσιακή- συμπεριφοριστική προσέγγιση. Εκδόσεις Πεδίο.

 

Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.