Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2021

Αυτοσυμπόνια

Η αυτοσυμπόνια αναφέρεται στη συμπόνια που νιώθει το άτομο για τον εαυτό του και η οποία συμβάλλει και στο πως νιώθει το άτομο για τους άλλους. Η συμπόνια αναφέρεται στην αίσθηση συμπόνιας προς τους άλλους, μια έννοια που περιλαμβάνει και την ευαισθησία της εμπειρίας του πόνου. Πρόκειται για την επίγνωση του πόνου των άλλων, χωρίς να αποφεύγουμε την αποσύνδεση από αυτό και για τα συναισθήματα ευγένειας προς τους άλλους καθώς και μια επιθυμία βελτίωσης του πόνου. Η συμπόνια περιλαμβάνει την κατανόηση της κοινής ανθρώπινης κατάστασης, που είναι εύθραυστη και ατελής, καθώς και την προθυμία να επεκτείνουμε την κατανόηση προς τους άλλους όταν αποτυγχάνουν ή κάνουν λάθη. Η αυτοσυμπόνια περιλαμβάνει το άγγιγμα και το άνοιγμα στα δεινά του ατόμου, χωρίς αποφυγή ή αποσύνδεση από αυτό και με την επιθυμία ανακούφισης του εαυτού με καλοσύνη και ευγένεια. Επίσης, η αυτοσυμπόνια περιλαμβάνει την προσφορά –χωρίς επίκριση- της κατανόησης στον πόνο του άλλου και τη βίωση του πόνου ως μια ευρύτερης ανθρώπινης εμπειρίας (Neff & Davidson, 2016). 

Η αυτοσυμπόνια περιλαμβάνει τρία βασικά στοιχεία, που είναι η αυτοευγένεια και η καλοσύνη προς τον εαυτό, η αίσθηση της κοινής ανθρωπότητας και η ενσυνειδητότητα. Η αίσθηση της ευγένειας και της καλοσύνης στηρίζεται στην απουσία κριτικής προς τον εαυτό και τους άλλους, καθώς το άτομο αναγνωρίζει ότι οι ανεπάρκειες και οι δυσκολίες είναι μέρος της ζωής του καθενός. Το μόνο που χρειάζεται το άτομο όταν βιώνει μια αποτυχία ή όταν κάνει ένα λάθος είναι ζεστασιά, καλοσύνη και αποδοχή. Το άτομο με αυτοσυμπόνια διαθέτει περισσότερο χρόνο για να εξετάσει συναισθηματικά την κατάσταση και προσφέρει στον εαυτό του χαλάρωση και άνεση αντί να προσπαθεί άμεσα να δώσει μια απάντηση ή να βρει μια λύση. Η έννοια της κοινής ανθρωπότητας δίνει μια αίσθηση μοιράσματος των εμπειριών και μείωσης της μοναξιάς. Η σκληρή κριτική ωθεί τους ανθρώπους σε μια διαρκή αίσθηση αποξένωσης και μοναξιάς, ενώ όταν το άτομο εξετάζει τις προσωπικές του αποτυχίες και ελλείψεις νιώθει απομονωμένο και μακριά από τους άλλους, θεωρώντας πως μόνο το ίδιο βρίσκεται σε μια τέτοια κατάσταση. Η αίσθηση της κοινής ανθρωπότητας συμβάλλει στο να αναγνωρίζει το κάθε άτομο ότι όλοι οι άνθρωποι αποτυγχάνουν, κάνουν λάθη και αισθάνονται ανεπαρκείς σε κάποιον τομέα. Η αυτοσυμπόνια συνδέεται με ατέλειες στην εμπειρία και στον εαυτό που θα πρέπει να ειδωθούν χωρίς κριτική και με αποδοχή και ευγένεια (Neff & Davidson, 2016). 

Επίσης, η ενσυνειδητότητα περιλαμβάνει μια επίγνωση της παρούσας εμπειρίας σε έναν καθαρό και ισορροπημένο τρόπο, έτσι ώστε το κάθε άτομο ούτε να αγνοεί ούτε να νιώθει δυσαρέσκεια για τις πτυχές του εαυτού ή της ζωής. Για να μπορέσει το άτομο να επεκτείνει τη συμπόνια, θα πρέπει πρώτα να αναγνωρίσει το πόσο υποφέρει ο εαυτός. Ο συναισθηματικός πόνος διαφέρει από την αυτοκριτική, ενώ η ενσυνειδητότητα βοηθά τους ανθρώπους να αποφύγουν να παρασύρονται από τον πόνο των άλλων. Αναγνωρίζοντας τις σκέψεις και τα συναισθήματα, η ενσυνειδητότητα βοηθάει τους ανθρώπους να αποφύγουν να παρασύρονται από την αφήγηση του πόνου του άλλου. Όποιος βρίσκεται σε υπερβολική ταυτοποίηση, τείνει να υπερβάλλει και να εκφράζει αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, που δεν μπορεί να δει τον εαυτό του ή την κατάσταση καθαρά. Η ενσυνειδητότητα, επομένως, βοηθάει να αφήσουμε τις δραματικές ιστορίες σχετικά με τις ανεπάρκειες και τις αποτυχίες και να κερδίσουμε μια πιο ισορροπημένη οπτική για τον εαυτό (Neff & Davidson, 2016). 

Η αυτοσυμπόνια συνδέεται με θετικά συναισθήματα αγάπης, καλοσύνης και συνδετικότητας. Παρέχει μια ζεστασιά και υποστήριξη σε δύσκολους καιρούς, η αυτοσυμπόνια δίνει στους ανθρώπους τους συναισθηματικούς πόρους που είναι απαραίτητοι για να αντέξουν οδυνηρές ή προκλητικές εμπειρίες. Το άτομο με αυτοσυμπόνια μαλακώνει και καταπραΰνει τα αρνητικά συναισθήματα, κάνοντας το άτομο πιο δυνατό και πρόθυμο να αντιμετωπίσει δυσμενείς καταστάσεις στο μέλλον. Έτσι, τα άτομα μπορούν να ευδοκιμούν και να μεγαλώνουν μπροστά στις αντιξοότητες. Κατά τη διάρκεια στρεσογόνων γεγονότων ζωής, η αυτοσυμπόνια προάγει την ψυχολογική ανθεκτικότητα, ενώ είναι το κλειδί για την ψυχολογική προσαρμογή του ατόμου μετά από μια αντίξοη κατάσταση. Ακόμη, η αυτοσυμπόνια σχετίζεται με την αύξηση της αυτοεκτίμησης, ενώ έχει αρνητική σχέση με τον θυμό, τη στενότητα του μυαλού, τα επίπεδα κοινωνικής σύγκρισης και τη φαντασία. Ακόμη, η αυτοσυμπόνια σχετίζεται με τα κίνητρα και τον έλεγχο της θετικής διάθεσης, παράγοντας συμπεριφορές που σχετίζονται με την υγεία, σε αντίθεση με τις υπερβολικές συμπεριφορές. Επίσης, η αυτοσυμπόνια συμβάλλει στην προαγωγή καλύτερων διαπροσωπικών σχέσεων, όπου το άτομο εμφανίζει ευγένεια και καλοσύνη απέναντι στις προσωπικές δυσκολίες, καθώς και την προσφορά φροντίδας για τις ανάγκες του εαυτού βοηθώντας τους ανθρώπους να ανταποκριθούν σε αυτές. Η αυτοσυμπόνια βρέθηκε ότι παρέχει στις σχέσεις περισσότερη ικανοποίηση και αίσθηση ασφάλειας, ενώ οι άνθρωποι τείνουν να έχουν πιο συμπονετικούς στόχους στις σχέσεις τους, παρέχοντας κοινωνική στήριξη και εμπιστοσύνη (Neff & Davidson, 2016).

Η αυτοσυμπόνια αποτελεί ένα μεταβλητό χαρακτηριστικό που μπορεί να βελτιωθεί με την εκπαίδευση. Οι παρεμβάσεις που στηρίζονται στην ενσυνειδητότητα είναι ένας σημαντικό τρόπος για την αύξηση της αυτοσυμπόνιας, καθώς η ενσυνειδητότητα αποτελεί προϋπόθεση για την αυτοσυμπόνια αλλά και ένα από τα συστατικά της στοιχεία. Ένα από αυτά τα προγράμματα είναι η παρέμβαση μείωσης του στρες που στηρίζεται στην ενσυνειδητότητα (Mindfulness-based stress reduction, MBSR), η οποία συμβάλλει στην αύξηση της ικανότητας του ατόμου να κρατά τις επώδυνες εμπειρίες σε μια ισορροπημένη επίγνωση, ώστε να συνεχίσει να συμπεριφέρεται στον εαυτό του με έναν ευγενικό, γεμάτο κατανόηση τρόπο. Στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων μεταφέρονται και σιωπηρά μηνύματα προς τον εαυτό για τα οφέλη που έχει να είναι το άτομο ευγενικό και καλοσυνάτο με τον εαυτό του, ενώ διδάσκονται προγράμματα διαλογισμού αγάπης και καλοσύνης, που δημιουργούν συναισθήματα θετικότητας και καλής θέλησης προς τον εαυτό και τους άλλους (Santorelli & Kabat- Zinn, 2003).  

Πηγή

Neff, K. & Davidson, O. (2016). Self- compassion. Embracing suffering with kindness. In I. Ivtzan & T. Lomas (Eds.), Mindfulness in positive psychology. The Science of Meditation and Wellbeing. London: Routledge.

Santorelli, S., & Kabat-Zinn, J. (2003). MBSR curriculum guide and supporting materials: Guidelines for presenting this work. Worcester, MA: Center for Mindfulness in Medicine, Health Care & Society. 


 

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021

«Κακές συνήθειες» των παιδιών

Ονυχοφαγία, πιπίλισμα δακτύλου, τικ

 

Τι μπορεί να προκαλέσει η ψυχική ένταση στα παιδιά; Πώς ορισμένα παιδιά εκφράζουν το άγχος και την ένταση που βιώνουν;

Το άγχος δεν είναι πάντα καθορισμένο με σαφήνεια, ούτε μπορούμε εύκολα να βρούμε τα αίτια στα οποία οφείλεται. Σε πολλές περιπτώσεις το άγχος γίνεται αντιληπτό ως γενικευμένος, αόριστος, αιωρούμενος φόβος, που μπορεί να καλύψει τα πάντα, να απλωθεί παντού και να εκφραστεί με διάφορους τρόπους. Τα παιδιά σε σύγκριση με τους ενήλικες εκφράζουν το άγχος με πιο άμεσο τρόπο, αν και πολλές φορές δε συμβαδίζει η συμπεριφορά τους με τα συναισθήματα που βιώνουν εκείνη τη στιγμή. Μπορούν όμως να ανιχνευθούν τα άγχη των παιδιών στην υπερένταση, στην έντονη ανησυχία, στην υπερκινητικότητα, στην ονειροπόληση, στις στερεότυπες κινήσεις λικνίσματος μπρος- πίσω, στη συχνουρία, στις διαταραχές της ομιλίας, στην απώλεια της όρεξης, στην παλινδρόμηση σε βρεφικές μορφές συμπεριφοράς, στα συχνά κλάματα, στο πείσμα, στα έντονα ξεσπάσματα και στις ιδιόρρυθμες νευρικές συμπεριφορές, όπως η ονυχοφαγία, το πιπίλισμα του δακτύλου, το ανοιγοκλείσιμο των ματιών, το ξύσιμο των γεννητικών οργάνων κ.τ.λ.

«Αν παρατηρήσετε τα παιδιά την ώρα που παρακολουθούν σκηνές τρόμου και έντασης στην τηλεόραση, θα τα δείτε να τρώνε τα νύχια τους, να πιπιλίζουν τον αντίχειρά τους, να τσιμπούν το δέρμα τους, να τραβούν τα μαλλιά τους, κ.ο.κ. Αυτές οι μορφές συμπεριφοράς είναι αρκετά λειτουργικές- φυσιολογικές: μειώνουν την εσωτερική ένταση που δοκιμάζει το παιδί» (Herbert, 1998: 181). Ωστόσο, οι συμπεριφορές αυτές δεν εμφανίζονται πάντα όταν το παιδί βρίσκεται μπροστά σε ένα εμφανές άγχος, αλλά και όταν εκδηλώνει άγχος χωρίς να φαίνονται τα αίτια. Οι εκδηλώσεις της συμπεριφοράς μπορεί να αποτελούν «συνήθειες εκτόνωσης της εσωτερικής έντασης ή συνήθειες εσωτερικής χαλάρωσης». Σε ορισμένες περιπτώσεις οι συνήθειες αυτές μπορεί να συνυπάρχουν και με άλλα σημάδια ψυχικής διαταραχής, που φανερώνουν πιο σοβαρά προβλήματα.

 


Ονυχοφαγία

Ένα από τα χαρακτηριστικά του αγχώδους παιδιού είναι η ονυχοφαγία. Μπορεί να αποτελεί μέρος ενός συνδρόμου συναισθηματικής διαταραχής, αλλά δε συνεπάγεται υποχρεωτικά σοβαρές επιπτώσεις. Η ονυχοφαγία μπορεί να οφείλεται σε ανακούφιση από το άγχος, σε βαρεμάρα, σε ανησυχία ή απλά επειδή έγινε μια συνήθεια του παιδιού. Πρόκειται για την πιο συνηθισμένη συμπεριφορά των παιδιών, μέσα από την οποία προσπαθούν να ανακουφίσουν την ένταση ή να αντιμετωπίσουν τα έντονα συναισθήματα. Οι ανησυχίες, το άγχος και η έλλειψη συναισθηματικής σταθερότητας μπορεί να ενισχύσουν αυτή τη συμπεριφορά. Σε ορισμένες περιπτώσεις θα πρέπει πρώτα να σταθεροποιηθεί το περιβάλλον του παιδιού και έπειτα να αντιμετωπιστεί η συμπεριφορά του.  

 


Το πιπίλισμα του αντίχειρα

 Το περιστασιακό πιπίλισμα του αντίχειρα είναι ένα συνηθισμένο αναπτυξιακό φαινόμενο των πρώτων χρόνων της παιδικής ηλικίας. Αν συμβαίνει μεμονωμένα χωρίς άλλα συμπτώματα άγχους δεν πρέπει να ανησυχούν ιδιαίτερα οι γονείς. Η εσωτερική ένταση της πείνας στο νεογέννητο βρέφος ακολουθείται χρονικά από τον θηλασμό. Το μωρό θηλάζει και η λήψη τροφής ακολουθείται από τη ροή του σάλιου και τελικά  από τη μείωση της έντασης της πείνας. Το παιδί μπορεί να φέρει συχνά το δάκτυλο στο στόμα και να πιπιλίζει το δάκτυλό του ως υποκατάστατο της τροφής. Συχνά, οι γονείς χρησιμοποιούν διάφορες τιμωρίες ώστε να σταματήσει το παιδί αυτή τη συνήθεια: το χτυπούν, το χλευάζουν, το επικρίνουν… τιμωρίες, αποστροφικά σκευάσματα ή στέρηση προνομίων, που συνήθως δεν έχουν αποτελέσματα. Ο γονιός δε χρειάζεται να στέκεται πάντα δίπλα στο παιδί και να παρατηρεί διαρκώς τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές, καθώς μπορεί να ενισχύσει στην ανεπιθύμητη συμπεριφορά, αντί να την εξαλείψει. Όταν βλέπουμε το παιδί με τον αντίχειρα στο στόμα τότε μπορούμε να του ζητήσουμε να κάνει κάποιο θέλημα ή να του δώσουμε κάτι άλλο να απασχοληθεί. Αν τα χέρια του παιδιού είναι απασχολημένα με κάποια ευχάριστη και ενδιαφέρουσα δραστηριότητα, δεν μπορούν ταυτόχρονα να βρίσκονται στο στόμα για πιπίλισμα.

Στο συγκεκριμένο ζήτημα θα πρέπει να εστιάσουμε στους φόβους των γονέων, καθώς οι γονείς που ανησυχούν πολύ για το πιπίλισμα του αντίχειρα, αφοσιώνονται σε μια αγχώδη προσπάθεια να κόψουν αυτή τη συνήθεια και δεν ψάχνουν να βρουν μήπως υπάρχει  κάποιο άλλο πραγματικό και βαθύτερο πρόβλημα.

 

Τικ

Τα τικ είναι αυτόματες- ακούσιες κινήσεις, νευρικές συσπάσεις, που δεν ελέγχονται από το παιδί. Περιλαμβάνουν κλείσιμο των ματιών, απότομες κινήσεις της κεφαλής, νευρικές κινήσεις των χεριών, γκριμάτσες, ξερόβηχας, κ.α. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα τικ έχουν ψυχολογική προέλευση, αποτελώντας ενδείξεις εσωτερικής έντασης ή εκδήλωση κάποιας ανεπιθύμητης συνήθειας. Τα παιδιά που έχουν τικ είναι συνήθως ανήσυχα, αμήχανα και ευαίσθητα, ενώ οι γονείς τους είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί, τελειομανείς, που εξουσιάζουν και τιμωρούν αυστηρά τα παιδιά τους. Πολλά παιδιά εμφανίζουν τικ σε περιόδους που καλούνται να προσαρμοστούν σε μεγάλες αλλαγές της ζωής τους, όπως το ξεκίνημα του σχολείου, μια απώλεια ή δυσκολίες στην αλληλεπίδραση με τους άλλους. Το έναυσμα για την εμφάνιση των τικ είναι συνήθως η ηλικία των έξι ετών, ενώ είναι πιο συνηθισμένα στα αγόρια από ότι στα κορίτσια.

Οι παρακλήσεις των γονέων προς το παιδί να σταματήσει τη συνήθεια, η γκρίνια και η τιμωρία το μόνο που κάνουν είναι να ενισχύουν και να διαιωνίζουν το πρόβλημα. Η επικέντρωση της προσοχής των γονέων στα τικ του παιδιού, κάνουν το παιδί να νιώθει αμηχανία και ντροπή για τη συνήθεια αυτή, με συνέπεια την αύξηση παρά την εξάλειψη του προβλήματος.

 

Μια κακιά συνήθεια είναι πιο εύκολο να σταματήσει κατά την παιδική ηλικία παρά κατά την ενήλικη ζωή.


Herbert M. (1998). Ψυχολογικά προβλήματα παιδικής ηλικίας (Πρώτος τόμος). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.     

https://www.babycentre.co.uk/a1022236/how-to-handle-nail-biting-in-children. How to handle nail-biting in children.

Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2021

Η μητρότητα: μια ψυχαναλυτική ματιά

 Κατά τον Josef Rattner

 


«Η μητρότητα είναι μια από τις δυνατότητες της γυναικείας ζωής, πραγματικά μια πολύ θαυμάσια δυνατότητα: αλλά για να πραγματοποιηθεί αυτή η ευκαιρία της ανθρώπινης ανάπτυξης, πρέπει πρώτα να υπάρχουν και οι κατάλληλες προϋποθέσεις» (σελ. 72).

«Ο συναισθηματικός δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί έχει αποφασιστική σημασία για την ανάπτυξη του τελευταίου. Το παιδί έρχεται στον κόσμο σχεδόν σαν ένα αδύναμο ζωάκι. 


Όλες οι λειτουργίες της ζωής του δεν είναι ακόμη αναπτυγμένες: μόνο η ικανότητα να θηλάζει δίνεται στο νεογέννητο άμεσα από τη φύση, αλλά κι αυτό πρέπει ακόμη να το εξασκήσει και να το μάθει, ώσπου να γίνεται απρόσκοπτα. Έτσι, το παιδί είναι εξαρτημένο εντελώς από τη μητέρα, αφού αυτή πρέπει να αναλάβει για αυτό κάθε φροντίδα για την περιποίηση και την περίθαλψή του. Έτσι, η αναπτυσσόμενη ψυχική ζωή του παιδιού είναι προσανατολισμένη εντελώς στη μητέρα: αυτό ζει, θα λέγαμε, σε ενιαία συναίσθηση μ’ αυτή, δηλαδή όλα τα μητρικά αισθήματα αποτελούν το κλίμα, που το παιδί αντιλαμβάνεται ασυνείδητα. Μια ευχάριστη και καλή μητέρα είναι για το παιδί όπως ο ήλιος για την ανάπτυξη των φυτών. Υπάρχουν περιπτώσεις, όπου παιδιά χωρίς μητρική φροντίδα αρρωσταίνουν παρά την άριστη υλική περιποίηση, μένουν πίσω στην ανάπτυξη ή και πεθαίνουν –χωρίς τη μητρική αγάπη δεν υπάρχει φαίνεται αρκετή παρότρυνση να συνεχίσουν αυτή τη δυσάρεστη ζωή» (σελ. 77- 78).

«Οι μητέρες πρέπει να θέσουν στα παιδιά τα θεμέλια για την κατοπινή ανθρωπιά. Η συμβολή αυτή των γυναικών στον πολιτισμό έχει γενικά υποτιμηθεί. Στη μητρότητα έβλεπε κανείς μια καθαρά βιολογική λειτουργία, που συνεχιζόταν αυτονόητα μετά τον τοκετό. Αλλά η μητέρα δε γεννάει απλώς το παιδί, αλλά είναι και η πρώτη και σπουδαιότερη δασκάλα του» (σελ. 79).

 


Rattner, Josef. (1970). Ψυχολογία της γυναίκας. Αθήνα: Μπουκουμάνης, σελ. 71-81.   

 


 

Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2021

Καλή χρονιά με δύο παραμύθια...

 Δελτίο τύπου

Δύο θεραπευτικά παραμύθια για θέματα συμπεριφοράς, άγχους, παρορμητικότητας, αλλά και με βαθιά μηνύματα για τη σημασία της εξωτερικής εμφάνισης, την αυτοαποδοχή και την αποδοχή από τους άλλους, την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση

 


Η Χρυσομαλλούσα και το μαγικό στέμμα είναι ένα απολαυστικό και διδακτικό παραμύθι, που αφηγείται την ιστορία ενός κοριτσιού, με όμορφα και μακριά ξανθά μαλλιά, τα οποία ζήλεψε μια πριγκίπισσα και της τα ζήτησε με αντάλλαγμα ένα μαγικό στέμμα, το οποίο θα μπορούσε να της χαρίσει πλούτη, ευτυχία, χαρά, καθόλου άγχος και φόβο, αποδοχή και θαυμασμό από τους άλλους. Τι αποφασίζει όμως να κάνει τελικά η ηρωίδα;
Το παραμύθι αυτό ανήκει στην κατηγορία των θεραπευτικών παραμυθιών, καθώς το παιδί μέσα από αυτήν την ιστορία μπορεί να καταλάβει ότι κάποιες συμπεριφορές δεν είναι σωστές, όπως για παράδειγμα το τράβηγμα των μαλλιών, και ότι θα πρέπει να μάθει να εξωτερικεύει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του στους γονείς, διότι είναι οι πιο κοντινοί του άνθρωποι που μπορούν να το βοηθήσουν.
Οι γονείς θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι τα παιδιά πολλές φορές, λόγω του άγχους και των αλλαγών στην καθημερινότητά τους, δεν μπορούν να βρουν τρόπους εκτόνωσης και διαχείρισης των συναισθημάτων τους. Με αποτέλεσμα να καταφεύγουν ασυναίσθητα σε «αυτοκαταστροφικές» και παρορμητικές συμπεριφορές, όπως να τραβούν τα μαλλιά τους, να τρώνε τα νύχια τους, κ.ο.κ. (απευθύνεται σε όλα τα παιδιά, διότι ακόμη και τα παιδιά που δεν έχουν εμφανίσει τέτοιες συμπεριφορές, δεν αποκλείεται να βιώσουν άγχος και στρες σε κάποια φάση/περίοδο της ζωής τους και να οδηγηθούν σε ανάλογες αντιδράσεις).



Το παραμύθι Λίνα, η γλυκιά κροκοδειλίνα ανήκει στην κατηγορία των θεραπευτικών παραμυθιών. Εξιστορεί τα γεγονότα που συνέβησαν το καλοκαίρι σε ένα κορίτσι-κροκόδειλο.
Καθώς το φθινόπωρο θα ξεκινούσε σύντομα, η Λίνα, η γλυκιά κροκοδειλίνα, η οποία θα πήγαινε για πρώτη φορά στο σχολείο, αγχώθηκε από αυτήν τη σημαντική αλλαγή στη ζωή της και επικεντρώθηκε, με έναν πολύ αρνητικό τρόπο, στην εξωτερική της εμφάνιση.
Η ηρωίδα μας, η μικρή κροκοδειλίνα, αναδεικνύει, μέσα από τις σκέψεις της, τις πράξεις της και την υπερβολική ενασχόλησή της με το δέρμα, ένα σοβαρό ζήτημα που σχετίζεται με την εκτόνωση του άγχους. Πολλές φορές, τα παιδιά ασυναίσθητα εκδηλώνουν τέτοιου είδους συμπεριφορές και είναι δύσκολο τόσο για τα ίδια, όσο και για τους γονείς να ανιχνεύσουν τα αίτια.
Η Λίνα, λοιπόν, αποφασίζει να αλλάξει την εξωτερική της εμφάνιση, προκειμένου να γίνει πιο όμορφη, αλλά τελικά καταφέρνει το αντίθετο. Όλη αυτή η περιπέτεια την ωθεί να έρθει αντιμέτωπη με το πρόβλημά της, αλλά όχι και να το βάλει κάτω.