Ο Γούνινος Θεραπευτής μου!

Πώς τα ζώα μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα μιας θεραπείας.

Ως γνωστόν, τα κατοικίδια είναι οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου! Το ερώτημα που θα μας απασχολήσει είναι το εάν και το κατά πόσο θα μπορούσαν επίσης να είναι και το καλύτερο «φάρμακο» για την σωματική και την ψυχική υγεία του ανθρώπου.  Η έρευνα δείχνει ότι τα κατοικίδια ζώα μπορούν να αποτελέσουν μια σημαντική πτυχή της θεραπείας για όσους έχουν περισσότερο ανάγκη να βοηθηθούν.

Η Delta Society, είναι ένας ηγετικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός που έχει δεσμευτεί να προωθήσει τον προγραμματισμό ζώων – θεραπείας ή θεραπευτικών ζώων όπως συνήθως λέγονται, ορίζοντας τις διαμεσολαβήσεις ζώων - θεραπείας πιο ευρύτερα ως "ποικίλες διαδικασίες που στοχεύουν στις συγκεκριμένες πτυχές (αναπτυξιακές, θεραπευτικές, συναισθηματικές, συμπεριφορικές) του ατόμου ή ομάδων ατόμων που συμμετέχουν στην εργασία με εκπαιδευμένα ζώα, " καθώς και σε θεραπεία υποβοηθούμενη από ζώα, ως" παρεμβάσεις που στοχεύουν και αποσκοπούν στην προώθηση της βελτίωσης της σωματικής, κοινωνικής, συναισθηματικής και / ή γνωστικής λειτουργίας των εμπλεκομένων ατόμων  και στην οποία μια ειδικά εκπαιδευμένη ομάδα χειριστών ζώων θεραπείας, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας. "

Αυτός ο ορισμός, επομένως, διαφοροποιεί τα ζώα- θεραπείας από τα ζώα υπηρεσίας και εξαιρεί τα ζώα υπηρεσίας - για παράδειγμα, σκύλους βοηθούς ατόμων με οπτική αναπηρία - καθώς αυτά τα ζώα είναι λιγότερο θεραπευτικά, εφόσον εξυπηρετούν συγκεκριμένους σκοπούς όπως το να επιτρέπουν σε ένα άτομο με αναπηρίες να αποκτά τις ίδιες ή παρόμοιες ικανότητες με τα άλλα άτομα που δεν αντιμετωπίζουν ανάλογες αναπηρίες. Επιπλέον, αυτός ο ορισμός καθιστά σαφές ότι οι διαμεσολαβήσεις ζώων θεραπείας πρέπει να έχουν μετρήσιμους στόχους και να παρέχονται σε συντονισμό με έναν εκπαιδευμένο επαγγελματία.

Οι διαμεσολαβήσεις ζώων - θεραπείας υπάρχουν εδώ και δεκαετίες στην ψυχιατρική. Ένας γνωστός ψυχίατρος που ειδικεύεται στα παιδιά, ο Levinson, συχνά περιλάμβανε τον σκύλο του Jingles σε συνεδρίες με ασθενείς. Οι Corson et al. (1977) εισήγαγαν κατοικίδια ζώα σε ένα ψυχιατρικό θάλαμο, σημειώνοντας ότι, "αυτή η πρακτική οδήγησε σε εκτεταμένες θετικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, όχι μόνο από την πλευρά του ασθενούς που υποβλήθηκε σε θεραπεία αλλά και από την πλευρά των άλλων ασθενών που παρευρίσκονταν στο χώρο εκείνη την ώρα. Βελτίωσε τις αλληλεπιδράσεις προσωπικού-ασθενούς. Επίσης, το κατοικίδιο ζώο φάνηκε να προσθέτει πολλά στην ανάπτυξη μιας πιο ανθρώπινης ατμόσφαιρας στο θάλαμο. " (σελ. 61).

Έκτοτε, τα ζώα έχουν χρησιμοποιηθεί σε θεραπευτικές παρεμβάσεις για πολλούς διαφορετικούς κλινικούς πληθυσμούς με αναφερόμενη επιτυχία.

Η σχιζοφρένεια είναι μια κατάσταση ψυχικής υγείας στην οποία τα άτομα αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων προκλήσεων, διαταραγμένη επικοινωνία και μειωμένη κοινωνική λειτουργικότητα, που συχνά συνδυάζεται με παρατεταμένη διαμονή στο νοσοκομείο, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην κοινωνική απομόνωση. Η έρευνα για τις διαμεσολαβήσεις ζώων - θεραπείας για αυτήν την ομάδα είναι πολλά υποσχόμενη. Οι Barak et al. (2001) διαπίστωσαν ότι σε σύγκριση με μια ομάδα ελέγχου, οι ενήλικες με σχιζοφρένεια σε μια μακροχρόνια εγκατάσταση ασθενών εμφάνισαν αυξημένη κοινωνική λειτουργικότητα μετά από μια περίοδο έξι μηνών, κατά τη διάρκεια της οποίας αλληλεπίδρασαν με έναν σκύλο για τρεις ώρες μία φορά την εβδομάδα. Οι Nathans-Barel et al. (2005) διαπίστωσαν ότι η ανηδονία ή πιο απλά η απώλεια ευχαρίστησης, που συχνά βιώνουν οι σχιζοφρενικοί ασθενείς, μειώθηκε σημαντικά μετά από εβδομαδιαίες δραστηριότητες που είχαν ως επίκεντρο τα ζώα, σε σύγκριση με εκείνες της ομάδας ελέγχου που δεν περιλάμβανε δραστηριότητες με επίκεντρο τα ζώα.

Όπως εξέφρασε ο κορυφαίος συμπεριφοριστής ζώων και αυτιστικός ερευνητής Temple Grandin, «τα ζώα μας κάνουν ανθρώπους». Οι αυτιστικοί άνθρωποι έχει αποδειχθεί ότι αγωνίζονται με κοινωνικές καταστάσεις που απαιτούν μια λεπτή κατανόηση της επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένου του να μαντεύουν τι πραγματικά εννοεί κάποιος καθώς και να προσπαθούν να κατανοούν τις προθέσεις των άλλων. Η έρευνα δείχνει ότι αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ενδιαφέρονται να κοινωνικοποιηθούν, αλλά μάλλον ότι οι γνωστικές διαφορές μπορεί να κάνουν τέτοιες εμπειρίες δύσκολες και να οδηγήσουν σε κοινωνική απόρριψη.

Η ύπαρξη κοινωνικών εμπειριών με ζώα, ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι είναι ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό εργαλείο για τη βελτίωση των κοινωνικών αποτελεσμάτων για τους αυτιστικούς. Οι Gabriels et al. (2015) για παράδειγμα διαπίστωσαν ότι τα αυτιστικά παιδιά που ολοκλήρωσαν ένα πρόγραμμα θεραπείας με ιπποειδή 10 εβδομάδων, παρουσίασαν σημαντικά βελτιωμένη κοινωνική λειτουργικότητα, σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες της ομάδας ελέγχου. O'Haire et al. (2015) αξιολόγησαν τα επίπεδα στρες στα αυτιστικά παιδιά κατά τη διάρκεια τεσσάρων δραστηριοτήτων: σιωπηλή ανάγνωση, ανάγνωση δυνατά, ελεύθερο παιχνίδι με συνομηλίκους και ελεύθερο παιχνίδι με συνομηλίκους παρουσία ινδικών χοιριδίων. Τα ευρήματα έδειξαν αυξημένο άγχος σε όλες τις συνθήκες εκτός από τις τελευταίες, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα ζώα μπορούν να λειτουργήσουν ως «κοινωνικός ρυθμιστής».

Γιατί τα ζώα συμβάλλουν σε αυτά τα αποτελέσματα; Υπάρχουν πολλές θεωρίες που μπορεί να εξηγήσουν εν μέρει τα οφέλη της επαφής με τα ζώα κατά τη διάρκεια ψυχολογικών παρεμβάσεων (Kruger & Serpell, 2010). Το ένα είναι ότι τα ζώα μπορούν να μειώσουν το άγχος μέσω της βιοφιλίας (αγάπης για φυτά και ζώα) ή μια έλξη για άλλους ζωντανούς οργανισμούς που απορρέει από τα εξελικτικά πλεονεκτήματα της γνώσης ενός ανθρώπου για περιβαλλοντικά στοιχεία. Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι τα ζώα δρουν ως κοινωνικό «λάδι μηχανής», δηλαδή ως ερεθίσματα που  επιτρέπουν στο ζώο να είναι το θέμα της συνομιλίας μεταξύ του ασθενούς και του ασκούμενου, καθώς και με άλλα μέλη της ομάδας.

Προς το παρόν, η έρευνα δείχνει ότι η εισαγωγή ζώων στη θεραπεία ή η ενασχόληση με ζώα κατά τη διάρκεια ενός θεραπευτικού προγράμματος, μπορεί να είναι μια γόνιμη οδός προς τη βελτίωση της ψυχικής υγείας. Την επόμενη φορά που θα αισθανθείτε άγχος ή χρειάζεστε ένα κοινωνικό ρυθμιστή, σκεφτείτε τα ζώα που βλέπετε στη φύση ή το κατοικίδιο ζώο σας ως φιλικό σύμβουλο που σας επιτρέπει να συνδεθείτε με τα συναισθήματά σας με νέους τρόπους.

Πηγή:

Cross, L. (2020). My Furry Therapist. How animals can improve therapeutic outcomes. Ανακτήθηκε στις 30/7/2020 από  https://www.psychologytoday.com/intl/blog/creating-connection/202007/my-furry-therapist.

Ελεύθερη μετάφραση κειμένου: Κουραβάνας Νικόλαος

Επιμέλεια κειμένου: Παπαδοπούλου Ελένη

Η φιλοσοφική σκέψη του Επίκουρου

Για τον Επίκουρο, η ανθρώπινη ψυχή είναι σώμα, «αφού μπορεί να προκαλέσει και να υποστεί κάτι, σώμα όμως που συνίσταται από πολύ λεπτά άτομα. Μάλιστα, η επικούρεια φυσική καθορίζει το σχήμα των ατόμων της ψυχής, είναι σφαιρικά γιατί η ταχύτητα της σκέψης μπορεί έτσι να επιτευχθεί καλύτερα, καθώς η ψυχή αποτελεί το κέντρο της αισθητηριακής αντίληψης και των νοητικών λειτουργιών του ανθρώπου. Ακόμη, ο Επίκουρος τονίζει την αμοιβαία εξάρτηση σώματος και ψυχής, ένα ζωντανό ον αποτελεί συνένωση σώματος και ψυχής, αφού για να υπάρχει η ψυχή πρέπει να βρίσκεται σε σώμα. Εξάλλου, αν η ψυχή είναι αθάνατη και μπορεί να αισθανθεί μετά τον χωρισμό της από το σώμα,  πιστεύω ότι πρέπει να δεχθούμε ότι είναι εφοδιασμένη με τις πέντε αισθήσεις. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος με τον οποίο να μπορούμε να φανταστούμε τις ψυχές να περιφέρονται στο βασίλειο του Αχέροντα. Για αυτό και οι ζωγράφοι και οι παλαιότεροι συγγραφείς παρουσίαζαν τις ψυχές προικισμένες με αισθήσεις. Αλλά ούτε μάτια, ούτε μύτη, ούτε χέρι, ούτε γλώσσα, ούτε αυτιά μπορούν να υπάρξουν για την ψυχή χωριστά από το σώμα. Συνεπώς, οι ψυχές δεν μπορούν ούτε να αισθανθούν ούτε να υπάρξουν. Αφού, λοιπόν, δεν ισχύει η αθανασία της ψυχής και δεν υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο, δεν υπάρχει και λόγος να φοβούνται οι άνθρωποι τον θάνατο, τη θεϊκή κρίση και την αιώνια τιμωρία. Ο θάνατος δεν είναι τίποτα για εμάς, γιατί αυτό που έχει αποσυντεθεί δεν αισθάνεται και αυτό που δεν αισθάνεται δεν είναι τίποτα για εμάς.

Άρα, η φυσική φιλοσοφία του Επίκουρου εξηγεί τη δομή της πραγματικότητας, έτσι ώστε να εξαλείψει κάθε αιτία που κάνει τους ανθρώπους να φοβούνται τον θάνατο ή τις θεϊκές παρεμβάσεις, και για τον λόγο αυτό αποτελεί και το πιο κατάλληλο πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί η επικούρεια θεωρία για το πώς μπορούν οι άνθρωποι να ζουν ευτυχισμένοι. Γιατί η ηθική του Επίκουρου θέτει ως υπέρτατο στόχο την ανθρώπινη ευδαιμονία, η οποία, όμως, μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο με την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνουμε μία κατάσταση αδιατάραχης γαλήνης, δηλαδή την αταραξία» (σελ. 231-232).

Απόσπασμα από Κ. Ιεροδιακόνου. (2000). Ελληνιστική φιλοσοφία. Στο βιβλίο Ελληνική Φιλοσοφία και Επιστήμη από την Αρχαιότητα έως τον 20ο αι. (σσ. 221-234), Τόμος Α. Πάτρα: ΕΑΠ.

http://epicuros.net/new/140_H-hthikh-didaskalia-toy-Epikoyroy-basizetai-sthn-anthrwpinh-fysh-symfwna-me-thn-Biologikh-Uyxologia. Χρήστος Γιαπιτζάκης, 2013. Η ηθική διδασκαλία του Επίκουρου βασίζεται στην ανθρώπινη φύση σύμφωνα με την Βιολογική Ψυχολογία.

What “colorblind attitude” means?

What purpose does such an attitude serve?

By Nickolas Kouravanas

First of all, it is important to keep in mind that the majority of people have more or less prejudices, stereotypes, and discrimination against other racial groups. As several people claim: «No one is born wanting to be racist, sexist, or homophobic». 

Misinformation related to culturally diverse groups is not acquired by our free choice, but rather imposed through a painful process of cultural conditioning. So, the perception we usually have about the world is 'we… and the others', that is, we have a strong sense of 'belonging' and we distinguish our society between our own group, that is, our 'in - group' as it is called and the ‘out-group’ as it is called, as well.

Consciously or unconsciously, these biases and prejudices shape our value system and therefore shape both the way we evaluate others around us and the way we treat them. It is certain that most of us find it difficult to express our views on issues of racism that has to do with race, but also racism in general on other identities such as religions, sexuality and so on.

 So, one of the strategies we use to cover our racial prejudices is to adopt colorblind attitude. Usually, whites unconsciously subscribe to the belief that people of color are problematic people. In reality, color is not the problem, but society’s perception of color is! In other words, the locus of the problem (racism, sexism, and homophobia) resides not in marginalized groups but in the society, at large. This view of race is manifested in the myth of color blindness: if color is the problem, let's pretend not to see it. 

 In other words, colorblind attitude is an excuse to exacerbate racial issues and racism in general, by arguing, for example, that "we are all human beings," and that we are all treated as human beings, and as a result nowadays there is not the kind of racism which existed in the past. However, this invisible veil that blinds us and which we put it alone in front of our eyes, does not help us to deal with it and ultimately resolve such issues.

By not recognizing the existence of a problem does not mean that the problem is solved or that it does not exist. We could say that the colorblind attitude has to do with the 'denial' defense mechanism. In this way, the problem is not only degraded, but at the same time it is distorted, and often its avoidance leads both ordinary people and therapists to focus on different aspects of the identity of themselves and of the identity of those marginalized people, for example by focusing on their religion or our religion, or the country from which we come from etc. Whites, for instance, identify themselves as Jewish-Americans, Italian-Americans, Greek – Americans, without realizing that these identities are included in the strongest (dominant) identity that is the ‘white’ identity. Consequently, they do not exactly understand that they belong to the dominant group, and as Whites they have some privileges that people of color do not have, and that they have shaped their worldview according to White's identity. In short, they have never answered to themselves what it means to be white, so they cannot reverse what it means to be black.

The point here, which many therapists themselves cannot see is that many times they take one case, of just one man, and make generalizations by thinking that all Blacks look like the one they have in front of their eyes. Don’t forget that generalization is an essential feature of racism. Another mistake comes when the therapist pathologies the victim by accusing the black person that he/she exaggerates or that he/she causes the wrong behavior of the whites. 

Consequently, colorblind attitude is a defense mechanism for denying that there is a problem of racism against blacks, thus protecting us from being in a difficult position to judge ourselves and explaining why we take such a stand against the people of this marginalized group.

Source:
Sue, B.W. & Sue, D. (2016). Counseling the Culturally Diverse: Theory and Practice.